سازمان ملل متحد در وضعیتی نشست کمک به افغانستان را مدیریت میکند که در چند هفته اخیر، طالبان -رژیم در راس قدرت در افغانستان- بدترین رویکرد ضدبشری را در پیش گرفته است. آنان مدارس دخترانه را همچنان بسته نگه داشتهاند، رسانهها را تا حد تحملناپذیری محدود کردهاند و علیه مخالفان خود از شیوههای قرون وسطایی استفاده میکنند، اختیار ریش و لباس مردم را از آنان سلب کردهاند و در کنار همه اینها، هیچگونه خدمات اجتماعی به مردم ارائه نمیدهند؛ جز اینکه مدعیاند امنیت را در سراسر افغانستان برقرار کردهاند.
نشست شرکا و همکاران افغانستان ۳۱ مارس در ژنو برگزار خواهد شد و هرچند نیازهای مردم افغانستان از پیشبینیهای گذشته سازمان ملل متحد بیشتر شده است، این نهاد همچنان در نظر دارد تا از جامعه جهانی ۴.۴ میلیارد دلار برای کمک به افغانستان در سال ۲۰۲۲ درخواست کند. با این حال این نشست در کنار درخواست کمک بشردوستانه به افغانستان، بیشتر بر این مسئله تمرکز خواهد کرد که کمکهای بشردوستانه بهتنهایی نمیتواند جایگزین یک اقتصاد پویا در افغانستان شود و باید در جستوجوی راهکارهایی بود که در این جامعه بهشدت آسیبدیده، زمینه رشد اقتصادی و خودکفایی ایجاد کند.
نخستین اصل در این زمینه، شکلگیری نظام بانکی در افغانستان است که پس از سقوط جمهوریت تقریبا از هم پاشید. کشورهایی که ذخایر ارزی افغانستان نزد آنان بلوکه شده بود، حالا اجازه دادهاند که بانک مرکزی افغانستان ماهانه حدود ۱۵۰ میلیون دلار از این ذخایر برداشت کند. با این حال، تعدادی از کشورها معتقدند که این مجوز به مشروعیتبخشی به طالبان منجر میشود؛ اما به باور سازمان ملل متحد، بدون دسترسی بانک مرکزی افغانستان به این پول، توسعه اقتصادی در افغانستان رخ نخواهد داد و حکومت طالبان نمیتواند حقوق کارمندان دولت را پرداخت کند و پروژهها را کلید بزند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
البته کشورهای کمککننده به افغانستان از جمله آمریکا که بهتازگی دستور استفاده از ذخایر ارزی را صادر کرده است، راهکارهایی در نظر گرفتهاند که در صورت مداخله طالبان، تمامی کمکهای بینالمللی به حالت تعلیق در بیاید؛ چنانچه در این روزها هم نمونههایی از آن را شاهدیم.
بانک جهانی در واکنش به اقدام طالبان در بستن در مدارس دخترانه، چهار پروژه بزرگ به ارزش بیش از ۶۰۰ میلیون دلار در افغانستان را به حالت تعلیق درآورد. اما مسئله نگرانکننده این است که مردم افغانستان هم بهشدت از این سیاستها متاثر میشوند.
بر اساس بررسیهای سازمان ملل متحد، در حال حاضر بیش از ۲۴ میلیون نفر از جمعیت نزدیک به ۴۰ میلیون نفری افغانستان به کمکهای بشردوستانه نیاز دارند. سطح امنیت غذایی در افغانستان سریعتر از هرجای دنیا سقوط کرده است و سوءتغذیه هرروز تعداد بیشتری از کودکان را قربانی میکند. نیمی از جمعیت افغانستان با گرسنگی حاد دستوپنجه نرم میکنند و ۹ میلیون نفر با ناامنی غذایی مواجهاند که بالاترین سطح در جهان است.
سازمان ملل متحد نگران است که عواقب انفعال کشورها در نشست ژنو سریع و شدید باشد و جبران آن دشوار شود. زیرا بسیار مهم است که بودجه بشردوستانه در زمان باقیمانده از سال افزایش یابد و در عین حال انعطافپذیر و پاسخگوی نیازهای فزاینده باشد.
فروپاشی اقتصادی و شکاف در خدمات اجتماعی محرکهای مهمی برای وخامت اوضاع انسانی در افغانستان است. از سوی دیگر طالبان نیز در این اواخر کارهایی انجام داده که جامعه جهانی را از این گروه ناامید کرده است. این گروه برخلاف تعهد خود برای باز کردن مدارس دخترانه، این مدارس را همچنان بسته نگه داشت، تقریبا تمام فعالیتهای رسانهها را محدود کرد و پخش برنامههای رسانههای بینالمللی به زبانهای رایج در افغانستان را قطع کرد و همچنان به آزار و اذیت، شکنجه و زندانی کردن افراد و جلوگیری از سفر کردن زنان بدون محرم ادامه میدهد.
این مسائل باعث شد تا جامعه جهانی از تعامل با این گروه ناامید شود. چنانچه دولت آمریکا گفتوگوها با طالبان را به حالت تعلیق درآورد و حتی کشوری چون قطر که حامی درجه اول طالبان است، سخنرانی سرپرست وزارت خارجه طالبان در نشست دوحه را لغو کرد. حالا باید منتظر ماند و دید که آیا نشست روز پنجشنبه ژنو متاثر از این عملکرد طالبان خواهد بود یا با توجه به نیاز شدید مردم افغانستان، جامعه جهانی همچنان تمرکز خود بر ارائه کمکهای بشردوستانه به افغانستان را حفظ خواهد کرد.