«آمریکا نباید صلح و حقوق بشر در افغانستان را در دست چین رها کند»

شورای آتلاتیک: آمریکا و چین به‌جای تقابل می‌توانند در افغانستان باهم همکاری کنند

زنان صلح‌طلب افغانستان سال‌ها در مورد اهمیت حفظ جایگاه خود در گفت‌وگو با جنگجویان طالبان بحث و حتی پیش‌بینی می‌کردند که ممکن است زنان از بافت سیاسی و اجتماعی افغانستان کنار گذاشته شوند- Wakil KOHSAR / AFP

شورای آتلانتیک (اندیشکده روابط بین‌الملل در آمریکا) در مقاله‌ای، به اهمیت توسعه روابط میان آمریکا و چین برای حل معضل افغانستان پرداخت و تعامل بین این دو قدرت جهانی را یکی از راه‌های موثر و ضروری برای جلوگیری از نقض حقوق بشر به‌ویژه حقوق زنان، کاهش بحران انسانی و تلفات غیرضروری جانی ناشی از حکومت طالبان، عنوان کرد.

در این مقاله، از دولت آمریکا خواسته شد تا سرمایه‌گذاری ۲۰ سال گذشته خود در زمینه زنان، صلح و حقوق بشر در افغانستان را یکدست به چین نسپارد، بلکه با این کشور که اکنون از حامیان بزرگ طالبان است، تعامل کند و شراکت با چین را به از دست دادن این سرمایه‌گذاری ۲۰ ساله ترجیح دهد.

در طول دو دهه دخالت ایالات متحده در افغانستان، زنان و دختران در این کشور از فرصت‌های بی‌سابقه‌ای برخوردار شدند؛ اما این فرصت‌ها با تسلط طالبان و خروج ایالات متحده در ماه اوت ۲۰۲۱، از دست رفتند. اکنون دختران افغان از رفتن به مدرسه و زنان از داشتن شغل محروم‌اند و فعالان حقوق بشر و معترضان هم هر روز تحت تعقیب، شکنجه و آزار قرار می‌گیرند و حتی کشته می‌شوند.

شورای آتلانتیک تصریح کرد که علی‌رغم تعهدات آمریکا به ادامه کمک‌های خود به افغانستان پس از خروج، این کشور بودجه فعالیت‌های خود در زمینه حقوق بشر را به‌شدت کاهش داد و با این حساب، در ماه‌های پس از خروج، برای بار دوم زنان و دختران افغانستان را رها کرد.

هرچند قانون «زنان، صلح و امنیت» (WPS) مصوب سال ۲۰۱۷، واشنگتن را ملزم می‌کند نقش زنان و دختران را در صلح، امنیت و پیشگیری از درگیری ارتقا دهد، گزارش شورای آتلانتیک نشان می‌دهد که دولت جو بایدن علی‌رغم ادعاهایش برای حمایت از برابر جنسیتی و پیگیری مواد قانون فوق‌الذکر، برای اجرایی کردن آن‌ها هیچ برنامه‌ای ندارد و سرمایه‌گذاری ۲۰ ساله این کشور در زمینه زنان و حقوق بشر در افغانستان، در حال از دست رفتن است.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

شورای آتلانتیک تحلیل کرد که خروج و غیبت ایالات متحده از افغانستان مستلزم تعدیل‌های جدید و دردناک است؛ از جمله همکاری راهبردی با چین، قدرتی که احتمالا خلاء ناشی از خروج ایالات متحده در افغانستان را پر می‌کند. از آنجایی که چین روابط دیپلماتیک خود را با طالبان حفظ کرده، ممکن است دولت طالبان را به رسمیت بشناسد.

بر اساس این تحلیل، ممکن است چین بتواند بهترین شریک ایالات متحده نیز باشد؛ زیرا از یک سو این دو کشور در افغانستان منافع مشابه دارند که همانا، تسلط بر افغانستان با تشکیل حکومت میانه‌رو، فراگیر و متعهد به مبارزه با تروریسم و نیز حفاظت از غیرنظامیان است و از سوی دیگر، در کنار داشتن چین به عنوان شریک، بهتر از پذیرفتن آن به عنوان جایگزین در افغانستان است.

با اینکه ایالات متحده در دو دهه گذشته، روی دموکراسی و پیشرفت در افغانستان به‌ویژه در زمینه زنان، سرمایه‌گذاری کرد، با واگذاری میدان به چین، افغانستان را در برابر نفوذ یک قدرت اقتدارگرا که به سرمایه‌گذاری مشابه روی زنان اعتقاد ندارد، قرار می‌دهد؛ زیرا منافع کلیدی چین در ثبات افغانستان است و به بهبود شرایط برای زنان و دختران نیازی ندارد.

زنان صلح‌طلب افغانستان سال‌ها در مورد اهمیت حفظ جایگاه خود در گفت‌وگو با جنگجویان طالبان بحث و حتی پیش‌بینی می‌کردند که اگر زنان از بافت سیاسی و اجتماعی افغانستان کنار گذاشته شوند، طالبان با خشونت به قدرت بازخواهند گشت؛ سناریویی که دقیقا پس از اوت ۲۰۲۱ در افغانستان اتفاق افتاد.

با این حال، درخصوص مشارکت آمریکا با چین در مورد افغانستان نگرانی‌هایی نیز وجود دارد. جامعه جهانی بارها از اینکه چین از افغانستان برای گسترش نفوذ اقتصادی خود استفاده می‌کند و منافع ضدتروریسم چین با منافع بین‌المللی در این زمینه، متفاوت باشد، ابراز نگرانی کرده است. اما به باور متخصصان شورای آتلانتیک، ایالات متحده تعهد اخلاقی دارد که دست افغان‌ها را به‌طور کامل رها نکند و امنیت زنان و دختران را تضمین کند؛ حتی اگر بهای آن همکاری با دشمنان در پکن باشد.

شورای آتلانتیک راهکارهایی را به عنوان توصیه به دولت ایالات متحده آمریکا و چین مشخص کرد تا زمینه تعامل این دو قدرت جهانی برای تامین صلح و حقوق زنان در افغانستان فراهم شود.

از مهم‌ترین نکات این توصیه‌ها، میزبانی از گفت‌وگوها با رهبران زنان افغانستان در سطوح بالا، تلاش برای ادغام منطقه‌ای با افغانستان، همکاری در مبارزه با تروریسم و تلاش برای توسعه اقتصاد افغانستان از طریق فراهم‌سازی زمینه‌های آموزش برای زنان است.

شورای آتلانتیک تاکید کرد که این توصیه‌ها تنها خواسته‌های زنان افغانستان را تامین نمی‌کند بلکه زمینه‌ساز تامین امنیت بیشتر نیز خواهد بود.