قیمت نفت همچنان سیر صعودی دارد. بهای نفت وست تگزاس و برنت به ترتیب از بشکه‌ای ۸۳ و ۸۶ دلار گذشته‌اند و برخی تحلیلگران بر این باورند که این امکان واقعا وجود دارد که شاهد رسیدن بهای نفت به بشکه‌‌ای ۱۰۰ دلار در شش ماه اول سال ۲۰۲۲ باشیم.

بنیان این گمانه این است که میزان نفت موجود در انبارهای جهانی بسیار کم و افزایش عرضه اوپک پلاس نیز علی‌رغم هدف‌های بالاتری که اعلام شده بود، همچنان پایین است. در عین حال، تقاضا برای نفت همچنان رو به افزایش است و سویه اومیکرون هم نتوانسته است این سیر را متوقف کند. البته سیاست «کرونا صفر» چین هم عامل مهمی است که بر این بازار تاثیر می‌گذارد. ترکیب موجودی پایین انبارهای نفت، برخی معضلات عرضه و افزایش پایدار تقاضا باعث شده است برخی به این باور برسند که در آینده نزدیک، قیمت نفت همچنان سیر صعودی داشته باشد.

انبارهای کم‌نفت

دو عامل باعث شد انبارهای نفت که موجودی آن‌ها به علت همه‌گیری کرونا و سقوط شدید تقاضای نفت بالا رفته بود، با کاهش نفت مواجه شوند: یکی کم شدن عرضه نفت که کشورهای اوپک پلاس در سال ۲۰۲۰ اعلام کردند و دیگری کاهش تولید نفت آمریکا. میزان موجودی انبارهای جهانی نفت اکنون نه فقط برای نفت خام که برای محصولات نفتی همچون بنزین و دیزل هم به سطح پایینی رسیده‌ است. تقاضای نفت مدام در حال افزایش است و این باعث شده است حاشیه امن جهان در صورت اختلال در عرضه (یعنی همان میزان نفت موجود در انبارها) بیشتر کاهش یابد.

بر اساس آمار اداره اطلاعات انرژی آمریکا، میزان موجودی انبارهای جهانی نفت شش فصل پیاپی است که کاهش داشته‌ است؛ یعنی از فصل سوم سال ۲۰۲۰ تاکنون. در نیمه دوم سال ۲۰۲۰، این کاهش با نرخ متوسط روزی ۲.۱ میلیون بشکه بود و در سال ۲۰۲۱، به نرخ متوسط روزی ۱.۴ میلیون بشکه رسید. تخمین این اداره این است که میزان موجودی انبارهای نفت در سال‌های ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ بالا خواهد رفت. اما تحلیلگران در این مورد نظرات مختلفی دارند و برخی می‌گویند بالا رفتن موجودی انبارهای نفت تنها در ماه‌های بعدی ۲۰۲۲ صورت خواهد گرفت چرا که در کوتاه‌مدت، رشد تقاضا همچنان بالاتر از رشد عرضه است.

یکی از شاخص‌های مهم در این زمینه میزان موجودی نفت در انبارهای آمریکا است. بنا بر آمار اداره انرژی آمریکا، در هفته گذشته، میزان موجودی انبارهای این کشور (شامل نفت خام تجاری، انبارهای راهبردی نفت موسوم به‌ «اس‌پی‌آر» و محصولات نفتی) با ۴.۸ میلیون بشکه کاهش به یک هزار و ۷۸۳ میلیون بشکه رسیده است. مشخص‌تر اینکه میزان موجودی نفت خام تجاری از آوریل ۲۰۲۱ تا به‌ حال، مدام کاهش داشته است. در هفته گذشته، موجودی انبارهای نفت خام تجاری در آمریکا با ۴.۵ میلیون بشکه به مجموع ۴۱۳ میلیون بشکه رسید؛ این یعنی ۶۸.۹ میلیون بشکه کمتر از همین میزان در سال گذشته.

انبارهای نفت و فقدان قطعیت‌ها

اوپک پلاس سهمیه عرضه جمعی نفت را ماهیانه به میزان روزی ۴۰۰ هزار بشکه افزایش داده است؛ اما واقعیت اینجا است که برخی تولیدکنندگان اوپک پلاس به دلیل چالش‌های داخلی و معضلات مربوط به اختلال، قادر نیستند نفت بیشتری توکید کنند. در لیبی، نیجریه و قزاقستان شاهد اختلال‌های موقتی بودیم (اعتراض‌های داخلی در قزاقستان سبب توقف موقت تولید‌های منطقه نفتی تِنگیز شد) که در حال برطرف شدن‌اند تا فعلا شاهد افزایش تولید نفت در این کشورها باشیم؛ اما در برخی کشورهای دیگر، دلایل مختلف داخلی (چالش‌های فنی، سرمایه‌گذاری و مسائل مربوط به ثبات) و خارجی (تحریم‌ها و مقررات زیست‌محیطی) باعث شده است افزایش تولید فعلا میسر نباشد.

برخی ناظران بازار نفت معتقدند که میزان موجودی انبارهای نفت در سال ۲۰۲۲ افزایش خواهد یافت. پیش‌برنده این رشد تولیدکنندگان غیر اوپک مثل آمریکا، روسیه، کانادا و کشورهایی همچون برزیل و نروژ خواهند بود. طبق تخمین اداره انرژی آمریکا، تولید نفتی کشورهای غیر اوپک در سال ۲۰۲۲ به میزان ۲.۸ میلیون بشکه افزایش خواهد داشت. به طور مشخص، تولید نفت آمریکا با ۰.۶ میلیون بشکه در روز افزایش در سال ۲۰۲۲، به متوسط روزی ۱۱.۸ میلیون بشکه در روز و در سال ۲۰۲۳ به ۱۲.۴ میلیون بشکه در روز می‌رسد. این بالاترین رقم تولید سالیانه نفت خام در تاریخ آمریکا خواهد بود.

اما برخی دیگر بر این باورند که شتاب افزایش عرضه نفت به طورکلی کند خواهد شد چرا که سرمایه‌گذاری‌ها به سد می‌خورند، نبود اطمینان درباره افزایش تقاضا در آینده ادامه پیدا می‌کند و مقررات زیست‌ محیطی افزایش قیمت را سبب خواهند شد (چرا که اقدام‌های دولتی تولید کربن را هزینه‌بر می‌کند). این امر باعث می‌شود حاشیه امن (یعنی موجودی انبارها) محدود شود و بازار بیشتر در معرض احتمال افزایش قیمت در کوتاه‌مدت قرار گیرند.

در واقع تحلیلگران بر سر یک موضوع بیش از هر چیز متفق‌القول‌اند:‌ آینده بازار نفت پر از فقدان قطعیت و تلاطم است.