مذاکرات وین: ابراز «خوش‌بینی» ایران و اروپا بدون اعلام نتیجه‌ای روشن

هماهنگ‌کننده مذاکرات تاکید کرد که وقت تنگ است و «تصمیم‌های سخت و دشوار سیاسی» باید به زودی گرفته شوند

انریکه مورا، معاون رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا و هماهنگ‌کننده مذاکرات هسته‌ای، روز دوشنبه در خاتمه روز اول دور جدید این مذاکرات گفت: «اگر در روزها و هفته‌های آینده سخت بکوشیم، به نتیجه مثبت خواهیم رسید. کار بسیار دشواری خواهد بود. تصمیمات سیاسی مهمی باید هم در تهران و هم در واشنگتن گرفته شوند.»

در طول روز چندین دیدار دوجانبه و چندجانبه انجام شد و نهایتا جلسه کمیسیون مشترک که شامل ایران و کشورهای «چهار به‌اضافه یک» (فرانسه، بریتانیا، روسیه، چین، و آلمان) است، برگزار شد. نمایندگان آمریکا هم در وین حضور دارند، اما ایران حاضر به گفت‌وگوی مستقیم با آن‌ها نیست و از همین رو گفت‌وگو بین آن تعیین‌کننده‌ترین کشور‌های حاضر، به صورت غیرمستقیم انجام می‌شود. 

مورا در گفت‌وگو با رسانه‌ها گفته است که این وضعیت باعث کند شدن روند مذاکرات می‌شود و بر بغرنجی آن می‌افزاید. ایران البته تایید کرده است که متونی غیررسمی که «غیرمتن» نیز نامیده می‌شوند، با آمریکا رد و بدل می‌کند. سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت خارجه ایران، ضمن تایید این مبادله، گفت که آمریکا «چه در زمان ترامپ و چه در زمان بایدن»، می‌خواهد عکسی با مذاکره‌کنندگان ایرانی بگیرد، اما ایران تنها در صورتی که «تغییری ببیند» رویکرد خود را تغییر می‌دهد. خطیب‌زاده گفت، ایران فعلا متونی را «بدون سربرگ» از طریق مورا با واشنگتن ردل و بدل می‌کند. 

دور قبلی مذاکرات پس از آن متوقف شده بود که علی باقری کنی، معاون وزیر خارجه و رئیس هیات ایرانی، چند روز به تهران بازگشت تا با مقامات مافوق خود گفت‌وگو کند. اما اهمیت مذاکرات اکنون در حدی است که بسیاری از دیپلمات‌ها تعطیلات آخر سال خود را معلق کرده‌اند تا به وین بیایند. مورا گفت، نگرشش این بوده است که «قابل قبول نیست که ۱۰ روز یا بیش‌تر را از دست بدهیم» و همین است که به وین آمده‌اند تا در روزهای دوشنبه و سه‌شنبه (۲۷ و ۲۸ دسامبر) گفت‌وگو کنند. هتل کوبورگ که مذاکرات در آن برگزار می‌شود، در سه روز آخر سال قابل استفاده نخواهد بود، اما مذاکرات از دوشنبه ۳ ژانویه از سر گرفته خواهند شد. 

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

مورا در سخنان خود همچنین گفت که  کار به صورت مشترک، و همزمان روی دو متن مجزا و توسط دو کارگروه پیش می‌رود؛ یکی متنی متعلق به لغو تحریم‌های علیه ایران، و دیگری متنی مربوط به محدود شدن فعالیت‌های هسته‌ای ایران.

هماهنگ‌کننده مذاکرات تاکید کرد که وقت تنگ است و «تصمیم‌های سخت و دشوار سیاسی» باید به زودی گرفته شوند. او اما در این باره ‌که توافق تا چه زمانی می‌تواند به دست بیاید و آیا ضرب‌الاجلی برای ماه‌های ژانویه یا فوریه تعیین شده است یا خیر، چیزی نگفت. 

باقری کنی نیز صحبت کوتاهی با رسانه‌ها داشت و در پاسخ به این سوال که آیا به نتیجه مذاکرات خوش‌بین است یا خیر، گفت: «اگر خوش‌بین نبودیم که نمی‌آمدیم وین.» 

وانگ کون، نماینده چین در مذاکرات وین، مدعی شده بود که اختلافات میان ایران و سه کشور اروپایی در حال کاهش است و احتمال حصول توافق تا قبل از فوریه ۲۰۲۰،وجود دارد. 

میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در مذاکرات وین، در توییتر نوشت که مذاکرات «حرفه‌ای و نتیجه‌محور» بوده است و «به‌خصوص توافق شد که روند تدوین متون با سرعت هرچه‌ تمام‌تر پیش برود تا به نتیجه برسیم.» آقای اولیانوف پیش از دور کنونی، با راب مالی، فرستاده ویژه آمریکا در امور ایران، نیز دیداری دوجانبه داشت. 

آقای مالی در گفت‌وگویی با مجله «نیویورکر» که روز دوشنبه ۲۷ دسامبر منتشر شد، گفت واشنگتن حاضر نیست توافقی «بدتر از برجام» را بپذیرد، زیرا جمهوری اسلامی ایران برنامه هسته‌ای خود را توسعه داده است.

او افزود: «کمی که بگذرد، تلاش برای احیای برجام مثل تلاش برای احیای جنازه خواهد بود.»

به گفته مالی، جهان شاهد گسترش برنامه هسته‌ای ایران و ستیزه‌جوتر شدن و خشن‌تر شدن  فعالیت‌های منطقه‌ای آن کشور بوده است. او هشدار داد که ایران «دچار خطای محاسبه است و دارد با آتش بازی می‌کند.» 

مالی گفت: «اواخر ماه نوامبر که دور تازه مذاکرات وین شروع شد، برنامه هسته‌ای ایران از محدودیت‌های وضع‌شده در برجام عبور کرده بود. این گسترش، به‌‌تدریج برجام را از مزایایی که بر سرش چانه‌ زده بودیم تهی می‌کند.»

سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران، روز دوشنبه گفت: «تیم مذاکره کننده ایران درحال تبادل غیررسمی و غیرمستقیم متون بدون سربرگ با آمریکا از طریق انریکه مورا در وین است».

همزمان، محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، عصر روز یکشنبه، ۲۶ دسامبر، بعد از جلسه کابینه و در آستانه سالگرد کشته شدن مصطفی احمدی روشن، از فعالان هسته‌ای ایران، با خانواده او دیدار کرد. آقای اسلامی گفت: «انشالله بتوانیم پیشرفت صنعت هسته‌ای را به‌ويژه در عرصه‌های گوناگونی که در زندگی مردم تاثیر دارد، روزافزون کنیم و سرعت بدهیم که به‌زودی مردم نتایجش را مشاهده می‌کنند.»