کشف ۷۰ سیاره سرگردان به بزرگی مشتری در کهکشان راه شیری

هر چقدر این سیارات پیرتر باشند، درخشش آن‌ها نیز کمتر است

کهکشان راه شیری و کهکشان همسایه آندرومد در یک قاب- اNASA; ESA; A. Feild and R. van der Marel, STScI

تیمی از ستاره‌شناسان دست‌کم ۷۰ سیاره «سرگردان» را در کهکشان ما کشف کرده‌اند؛ این بزرگ‌ترین مجموعه‌ای است که تا به امروز پیدا شده است.

سیارات معمولی نظیر سیارات منظومه شمسی ما به دور یک ستاره در گردش‌اند، اما سیارات سرگردان بدون گردش به دور یک ستاره نزدیک، آزادانه و بی‌هدف سیر می‌کنند. 

نوریا میرت روگ، ستاره‌‌شناس آزمایشگاه اخترفیزیک بوردو، می‌گوید: «ما نمی‌دانستیم که باید منتظر چه تعداد از آن‌ها باشیم و از کشف این تعداد هیجان‌زده‌ایم.»

شناسایی سیارات سرگردان معمولا غیرممکن است زیرا این سیارات به دور از نور ستاره، به‌ سختی قابل ردیابی‌اند. با این حال، یک واقعیت کلیدی وابسته به ماهیت آن‌ها این سیارات را مشاهده‌پذیر کرد: این سیارات میلیون‌ها سال پس از شکل‌گیری هنوز میزانی گرما از خود تابش می‌کنند که باعث می‌شود بدرخشند؛ امری که آن‌ها را برای تلسکوپ‌های به قدر کافی بزرگ مشاهده‌پذیر می‌کند.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

این همان موضوعی است که باعث شد این ۷۰ سیاره -هرکدام با جرمی نزدیک به جرم مشتری- در صورت‌های فلکی ماراَفسای (Ophiuchus) و کژدم (Scorpius) کشف شوند.

خانم میرت روگ توضیح‌ می‌دهد: «ما حرکات کوچک، رنگ‌ها و درخشندگی‌های ده‌ها میلیون منبع در یک ناحیه بزرگ از آسمان را بررسی کردیم.»

«این بررسی‌ها به ما امکان داد تا کم‌نورترین اجرام در این ناحیه، [یعنی] سیارات سرگردان را با اطمینان شناسایی کنیم.»

بررسی ستاره‌شناسان نشان می‌دهد که ممکن است هنوز تعداد بسیار بیشتری از این سیارات کمیاب بی‌ستاره برای کشف وجود داشته باشد که شمار آن‌ها تنها در کهکشان راه شیری به میلیاردها می‌رسد.

ستاره‌شناسان با بررسی سیارات سرگردان به این نتیجه رسیده‌اند که مطالعه این سیارات می‌تواند سرنخ‌هایی از چگونگی شکل‌گیری این اجرام مرموز به دست دهد. تصور می‌شود که این سیارات در جریان فروپاشی آن دسته از ابرهای گازی پدید آمده‌اند که بسیار کوچک بوده و نتوانسته‌اند به ستاره تبدیل شوند اما توانسته‌اند از پیکربندی سامانه اصلی به بیرون پرتاب شوند.

هروه بوی، ستاره‌شناس در آزمایشگاه اخترفیزیک، می‌گوید «این اجرام بسیار کم‌نورند و با تجهیزات فعلی به‌سختی می‌توان آن‌ها را بررسی کرد.»

«ای‌ال‌تی (ELT)، [تلسکوپ بسیار بزرگ که اینک در شیلی در دست ساخت است] برای گردآوری اطلاعات بیشتر درباره این سیارات سرگردانی که تاکنون کشف کرده‌ایم، بسیار مهم و حیاتی خواهد بود.»

تعداد دقیق سیارات سرگردان نامشخص است زیرا رصدهایی که پژوهشگران انجام می‌دهند به آن‌ها امکان محاسبه جرم این اجرام را نمی‌دهد. اجرامی با جرم بیش از ۱۳ بار بیشتر از مشتری احتمالا سیاره نیستند ولی تکیه بر [محاسبات] بر اساس روشنایی باعث می‌شود این رقم دقیق نباشد.

روشنایی این اجرام با سن آن‌ها نیز مرتبط است؛ هر چقدر این سیارات پیرتر باشند، درخشش آن‌ها نیز کمتر است. اجرام پرنورتر در این نمونه‌ها ممکن است جرمی بالاتر از حد نصاب داشته باشند اما پیرتر و در نتیجه کم‌نورتر باشند. پژوهشگران تخمین می‌زنند که به دلیل این فقدان قطعیت، ممکن است هنوز ۱۰۰ سیاره دیگر کشف شوند.

© The Independent

بیشتر از علوم