گفت‌وگوی اسرائيل و آمریکا در مورد آمادگی برای حمله به ایران

«نیویورک تایمز» در گزارشی از پشت پرده‌های آخرین مذاکرات آمریکا و اسرائیل در مورد ایران گفته است 

آنتونی بلینکن (چپ)، وزیر امور خارجه آمریکا، و بنی گانتز، وزیر دفاع اسرائیل- Shmulik Almany / Embassy of Israel - Washington / AFP

اسرائيل پیش از انجام دو مورد حملات محرمانه به یکی از تجهیزات هسته‌ای و یکی از پایگاه‌های موشکی ایران، با آمریکا مشورت کرده است. این نکته، از جمله مواردی است که روزنامه «نیویورک تایمز»، روز شنبه، ۱۱ دسامبر، در گزارشی راجع به افزایش تنش‌ها بین واشنگتن و اسرائیل بر سر برنامه هسته‌ای ایران برملا کرد. این گزارش توسط رونن برگمن، روزنامه‌نگار با سابقه اسرائیلی، و جولین بارنز و دیوید سنگر، دو تن از خبرنگاران شناخته‌شده امنیت ملی آمریکا، نوشته شده است.

منظور از دو حمله فوق‌الذکر، یکی حمله ماه ژوئن به کارخانه ساخت سانتریفیوژ است و مورد دیگر، حمله ماه سپتامبر به یک پایگاه موشکی. 

مقامات اسرائیل و آمریکا همچنین در مورد رزمایش‌های نظامی احتمالی مشترک برای آمادگی برای حمله به ایران گفت‌وگو کرده‌اند. به گزارش خبرگزاری رویترز، آمریکایی‌ها نمی‌خواهند جزئیات چنین رزمایش‌های احتمالی را منتشر کنند. انتشار اولین گزارش‌ها در این مورد باعث هشدارهای مقامات ایران در مورد «بهای سنگین» تهاجم علیه ایران شد. 

اما موضوع اصلی گزارش «نیویورک تایمز» که بر اساس گفت‌وگو با چندین منبع در آمریکا و اسرائیل تنظیم شده است، افزایش اختلافات بین واشنگتن و تل‌آویو در مورد چگونگی برخورد با برنامه هسته‌ای ایران است. 

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا، اخیرا از جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی، خواست برنامه پنتاگون را برای حمله نظامی به ایران در صورت ناکام ماندن مذاکرات هسته‌ای، بررسی کند. مقاماتی که با «نیویورک تایمز» صحبت کرده‌اند، می‌گویند علنی شدن این خبر هم هشداری به ایران است برای جدی گرفتن مذاکرات، و هم تلاشی برای آرامش خاطر دادن به اسرائیل، مبنی بر آن که آمریکا طرح احتمالی حمله نظامی را جدی می‌گیرد. 

بنی گانتز، وزیر دفاع اسرائیل، اخیرا به همراه دیوید بارنیا، رئیس موساد، به آمریکا سفر کردند تا آخرین اطلاعات اسرائیل را در اختیار مقامات آن کشور بگذارند. سفر گانتز و بارنیا در پی تماس تلفنی پرتنش نفتالی بنت، نخست‌وزیر اسرائيل، با آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، بود. گانتز و بارنیا شواهدی برای آمریکایی‌ها آوردند که اطلاعات جدیدی راجع به غنی‌سازی در اورانیوم و اقدامات گروهی که آنان «گروه تسلیحاتی» ایران می‌دانند، به دست می‌دهد.

مقاماتی که بدون افشای نامشان با «نیویورک تایمز» صحبت کرده‌اند، گفته‌اند که بلینکن و بنت پس از آن تماس تلفنی هر دو ناراضی بودند و نظرات و راهبردهای متفاوتشان در برخورد با ایران، باعث افزایش اختلاف‌ها شده است. از اختلافات اصلی آنان، این است که آمریکا احیای برجام را بسیار ارزشمند می‌داند، اما اسرائیلی‌ها هرگز موافق آن توافق نبوده‌اند و ارزش چندانی برایش قائل نیستند.

در روایت «نیویورک تایمز» می‌خوانیم که آقای بنت در آن تماس تلفنی گفته است که ایران دارد با افزایش درصد غنی‌سازی اورانیوم، از آمریکا باج‌گیری می‌کند. نخست‌وزیر اسرائیل همچنین گفته است که ترس از «ایران هسته‌ای» نباید باعث شود آمریکا توافقی بد امضا کند، یا در مقابل خواسته‌های ایران کوتاه بیاید. 

اما مقامات آمریکایی باور دارند که نگرانی‌های بنت بیهوده است و این شکایت اسرائیل که آمریکا به فکر امضای «توافق موقت» با ایران است (که طبق آن برخی تحریم‌ها لغو می‌شوند و در عوض فعالیت هسته‌ای ایران در سطح کنونی متوقف می‌شود) بی‌پایه و اساس است.

یک منبع آمریکایی به این روزنامه گفت: «دست‌کم در حال حاضر چنین پیشنهادی به صورت فعالانه تحت بررسی ما نیست، چون ایران حاضر به مشارکت نیست.»

اسرائیلی‌ها اما همچنان نگرانند که آمریکا به توافقی بد با ایران برسد و سپس با استفاده از آن توافق، از اسرائیل بخواهد حملات مخفیانه خود علیه ایران را متوقف کند.

طبق این گزارش، اسرائيل و آمریکا هم بر سر روش‌های مقابله با برنامه هسته‌ای ایران با هم اختلاف دارند، و هم بر سر فوریت ماجرا. ریشه این اختلافات در ارزیابی‌های اطلاعاتی نیز متفاوت است: آمریکا باور دارد که حکومت ایران پس از توقف برنامه نظامی هسته‌ای خود در سال ۲۰۰۳، به سمت ساخت بمب حرکت نکرده است، اسرائیل اما باور دارد که در این ۱۸ سال اقداماتی مخفیانه در این زمینه انجام شده‌اند. علت سفر اخیر گانتز و بارنیا به واشنگتن نیز حل این اختلاف اطلاعاتی بود.

گانتز و بارنیا در دیدارهای خود در واشنگتن خواهان افزایش تحریم‌ها علیه ایران به جای امید بستن به مذاکرات هسته‌ای شدند. گانتز هشدار داد که ایران دارد به سطح «آستانه هسته‌ای» می‌رسد و تنها راه رسیدن به توافقی بهتر از برجام، فشار بیشتر بر جمهوری اسلامی ایران است. 

آقای گانتز پیش از سفر خود، در گفت‌وگو با رسانه‌های اسرائیلی گفته بود که اسرائیل باید «هر چه در توان دارد» انجام دهد تا ایران به ظرفیت هسته‌ای نرسد. او گفته بود: «ما باید آماده هر وضعیت احتمالی برای دفاع از دولت اسرائیل باشیم. ما داریم قابلیت‌‌‌های خود را توسعه می‌دهیم و باید آن‌ها را تقویت کنیم.»

در گزارش «نیویورک تایمز» می‌خوانیم که گانتز و بارنیا در مجموع از سفر خود به واشنگتن راضی نبودند و با این نگرانی به کشورشان بازگشتند که تعهد آمریکا به احیای برجام، منجر به توافقی بد می‌شود که به جمهوری اسلامی ایران اجازه خواهد داد به پیشرفت‌های هسته‌ای خود ادامه دهد. 

اختلاف بر سر ایران، اصلی‌ترین نکته‌ای است که باعث شده است روابط خوب بنت و بایدن که از آغاز نخست‌وزیری این راست‌گرای اسرائیلی در ماه ژوئن برقرار بوده است، مخدوش شود. آقای بایدن که بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر قبلی اسرائیل، را چند هفته منتظر نگاه داشته بود، تنها چند ساعت پس از نخست‌وزیر شدن بنت به او تلفن کرد و خبر از حمایت خود داد.

ایران اما تنها یکی از موضوعات اختلاف اسرائیل و‌ آمریکا است. از دیگر موارد اختلافی، خواست آمریکا برای بازگشایی کنسولگری آمریکا در بیت‌المقدس (اورشلیم) برای ارتباط با فلسطینی‌ها است که در زمان رئیس‌جمهوری پیشین، دونالد ترامپ، تعطیل شد. آقای بنت می‌گوید بازگشایی این کنسولگری نقض حق حاکمیت اسرائيل است. 

اسرائیل در ضمن همچنان به ساخت شهرک‌های یهودی‌نشین در کرانه باختری اشغالی ادامه می‌دهد؛ اقدامی که هم آمریکا با آن مخالف است و هم بقیه جامعه بین‌المللی. دولت بایدن اخیرا تصمیم گرفته است دو شرکت اسرائیلی سازنده جاسوس‌افزار به نام‌های «ان‌اس‌او» و «کاندیرو» را در فهرست سیاه قرار دهد. آمریکا مدعی است که محصولات این دو شرکت مورد استفاده دولت‌های استبدادی برای هک کردن تلفن مخالفان و کنشگران حقوق بشر بوده است. 

اما موضوع ایران همچنان اصلی‌ترین موضوع اختلاف این دو متحد قدیمی است. گزارش‌های بسیاری در هفته‌های اخیر در مورد این اختلاف منتشر شده‌اند؛ از جمله گزارشی در «نیویورک تایمز» که مدعی بود آمریکایی‌ها در گفت‌وگو با اسرائیل، گفته‌اند که اقدامات خرابکارانه علیه برنامه هسته‌ای ایران مفید نیست و تنها جمهوری اسلامی ایران را وا می‌دارد که از تجهیزات هسته‌ای مدرن‌تر و کارآتری استفاده کند.

این در حالی است که برخی مقامات اسرائیلی باور دارند کارزار خرابکاری آن‌ها تاثیرات راهبردی داشته و از دلایل بازگشت ایران پای میز مذاکره در وین است. یکی از مقامات ارشد اطلاعاتی اسرائیل گفت که حملات آن کشور باعث شده است سران حکومت ایران به وحشت و اضطراب افتند و تصمیم خود را برای شتاب بخشیدن به برنامه هسته‌ای‌شان، مورد تجدید نظر قرار دهند. 

اما حتی آن دسته از مقامات آمریکایی که از این حملات اسرائیلی‌ها حمایت می‌کنند، معتقدند که این عملیات‌ها به «چمن زدن» شبیهند؛ یعنی قدمی لازم برای عقب نگاه داشتن ایران، که در نهایت اما موفق به توقف پروژه هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران نخواهد شد، مگر آن که توافقی مثل برجام به دست آید که ایران را وادار کند سوخت هسته‌ای‌اش را به خارج از کشور بفرستد. 

مقامات اسرائیلی در ضمن نگرانند که آمریکا مشغول مذاکراتی محرمانه با جمهوری اسلامی ایران باشد و دور جدید مذاکرات وین نهایتا به امضای توافقی ناپذیرفتنی منجر می‌شود.

دیدارهای مقامات اسرائیل و آمریکا در روزهای گذشته در حالی صورت گرفته  است که شاهد حمله ایران به نیروهای آمریکایی در سوریه نیز بوده‌ایم. بسیاری نگرانند که حملات گروه‌های مورد حمایت جمهوری اسلامی ایران بالاخره منجر به کشتن یا زخمی شدن یکی از سربازان آمریکایی شود؛ اتفاقی که بایدن را وادار به تلافی خواهد کرد. همین امر موجب پیچیدگی برنامه‌ریزی در مورد حمله احتمالی به ایران نیز شده است، چرا که مقامات جمهوری اسلامی ایران تاکید دارند که اگر اسرائیل به ایران یا نیروهای مورد حمایت آن حمله کند، نیروهای آمریکایی در سوریه و عراق مورد حمله قرار خواهند گرفت.