بیش از ۱۰۵ هزار نفر در ایران جان خود را به‌دلیل ابتلا به کرونا از دست داده‌اند. حدود ۷۰۰۰ بیمار در بخش‌های مراقبت‌های ویژه بیمارستان‌ها بستری‌اند. در حال حاضر، ۳۵۹ شهرستان در وضعیت قرمز قرار دارند. موج پنجم ویروس کرونا با سویه دلتا همچنان از مبتلایان قربانی می‌گیرد و تعداد بیمارانی که بر اساس معیارهای قطعی تشخیص شناسایی می‌شوند از ۳۶ هزار نفر در روز فراتر رفته است. با این حال، روند واکسیناسیون در کشور همچنان به‌کندی پیش می‌رود و فقط ۴ درصد از جمعیت کشور دو نوبت واکسن کرونا را زده‌اند و مجموع واکسن‌های تزریق‌شده حدود ۲۵ میلیون دوز است. از سوی دیگر، با وجود اینکه موج پنجم کرونا هنوز به پایان نرسیده است، متخصصان درباره آغاز زودهنگام موج ششم با سویه لامبدا هشدار داده‌اند. بهرام عین‌اللهی، وزیر جدید بهداشت، وعده داده است که واکسیناسیون را تا بهمن‌ماه به پایان می‌رساند. 

روز پنجشنبه ۴ شهریور، دولت ابراهیم رئیسی به‌طور رسمی آغاز به کار کرد. او در نخستین جلسه هیئت دولت، مقابله با کرونا و حل مشکل واکسیناسیون را از اولویت‌های اصلی دولتش برشمرد و گفت: «باید مشکل واکسیناسیون در مدت کوتاهی حل شود و نگاهمان را از حالت منفعل به حالت فعال تبدیل کنیم.» 
رئیس دولت سیزدهم جمهوری اسلامی در حالی مدعی شد که مشکل واکسیناسیون را حل خواهد کرد که محمد مخبر، معاون اول او، یکی از افرادی است که با وعده تولید ۵۰ میلیون دوز واکسن برکت، در واردات به‌موقع واکسن مانع‌تراشی کرد. 

بهرام عین‌اللهی، وزیر بهداشت دولت رئیسی، نیز یکی از پزشکانی بود که نامه منع واردات واکسن‌های معتبر را در زمستان ۱۳۹۹ امضا کرد. عین‌اللهی پس از گرفتن رای‌ اعتماد از مجلس شورای اسلامی، کار در میان کادر درمان را «خط مقدم» نامید و در توییتی نوشت: «مسئولیت سنگینی برایم آغاز شد.» وزیر جدید بهداشت در نخستین روز کاری‌اش، به بیمارستان مسیح دانشوری رفت و در یکی از نخستین اظهارنظرهایش، درباره ضرورت «کنترل مصرف و تجویز دارو» به بیماران مبتلا به کرونا سخن گفت. 

عین‌اللهی در حالی از کنترل تجویز و مصرف دارو صحبت کرد که بیماران مبتلا به کرونا، به‌خصوص در هفته‌های اخیر، با مشکل کمبود شدید دارو مواجه بودند؛ اما وزیر بهداشت یکی از «مشکلات» امروز را «مصرف بی‌رویه دارو» می‌داند و می‌گوید: «تجویز دارو به برخی از بیماران کرونایی در برخی مراحل نیاز نیست. در واقع، اگر در زمان خودش باشد، خوب است اما اگر زمان لازم گذشته باشد تاثیری ندارد.» او در جریان بازدید از بیمارستان رسول اکرم نیز گفت بنا دارد واکسیناسیون را تا دهه فجر به پایان برساند. 

استان‌های ایران و معضل کمبود واکسن

روند ابتلا به بیماری کرونا و به دنبال آن، موارد بستری و مرگ‌ومیر در برخی استان‌ها همچنان سیر صعودی دارد. در استان اصفهان، ظرفیت بیمارستان‌ها پر شده است و به گفته آرش نجمی، سخنگوی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، هم‌اکنون برای خدمات‌دهی به بیماران از ظرفیت بیمارستان‌های صحرایی استفاده می‌شود. او از بستری ۴۰۰۰ بیمار مبتلا به کرونا در مراکز درمانی اصفهان خبر داد و احتمال داد تعداد بیماران تا دو هفته آینده کاهش پیدا کند. بر اساس اعلام دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، روزانه تا حدود ۵۰ هزار نفر واکسینه می‌شوند اما در روزهای اخیر، با وجود پر شدن ظرفیت‌ بیمارستان‌ها در این استان، آمار واکسیناسیون به روزانه ۲۰ هزار نفر کاهش یافته است و به گفته آرش نجمی، واکسن کافی برای تزریق به افرادی که نوبت دوز دوم آنان فرا رسیده است، وجود ندارد.

در استان گیلان، بنا بر اعلام آبتین حیدرزاده، معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی گیلان، تعداد افراد بستری‌شده و بدحال و فوت‌شدگان به بالاترین حد رسیده است. در مشهد فقط در یک روز، بیش از ۲۰۰ نفر جان خود را از دست داده‌اند و تعدادی از بیماران نیز به قارچ سیاه مبتلا شدند. در استان مازندران، به گفته قاسم اویس،‌ سرپرست معاونت بهداشتی و درمانی دانشگاه علوم پزشکی مازندران، «وضعیت کرونا سیاه است» و در این استان، مواردی از ابتلا به قارچ سیاه مشاهده شده است.

در دزفول، امیر ماندگار، معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی دزفول، با اشاره به کمبود واکسن و کندی روند واکسیناسیون کرونا، به خبرگزاری ایسنا گفت: «اگر روند ابتلا با این سرعت و واکسیناسیون به این کندی ادامه یابد، هر روز وضعیت بدتر می‌شود.»

در خوزستان، به گفته سید محمد علوی، معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی‌شاپور اهواز، شمار فوتی‌های کرونا «تاسف‌برانگیز» است و این در حالی است که واکسن کافی برای تزریق نیز وجود ندارد. اگرچه ابراهیم رئیسی روز جمعه ۵ شهریور در بازدید از استان خوزستان، به وزیر کشور و وزیر بهداشت دستور داد که کمبودهای درمانی و بیمارستانی این استان تامین شود، تجربه نشان داده است که دستورهایی از این دست تغییری در فرایندهای پیشین ایجاد نمی‌کند. 
 
صد کشور از ایران جلوتر بودند

با وجود اینکه موج پنجم کرونا هنوز به پایان نرسیده است و تعداد جان‌باختگان و میزان ابتلا همچنان صعودی است، پزشکان درباره آغاز زودهنگام موج ششم با سویه لامبدا هشدار داده‌اند، به‌خصوص اینکه روند واکسیناسیون در کشور همچنان به‌کندی پیش می‌رود. 

در همین زمینه، مسعود یونسیان، همه‌گیرشناس و استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران، در یک برنامه تلویزیونی گفت اگر نتوانیم تا ۶۰ درصد جمعیت را واکسینه کنیم، نگران موج ششم هستیم. او موج‌های ویروس کرونا را به بازی شطرنج تشبیه کرد و گفت: «تا طرف مقابل حرکت نکند، شما نمی‌توانید حرکت خودتان را پیش‌بینی کنید.»

یونسیان با بیان اینکه دست‌کم صد کشور جهان در واکسیناسیون عمومی از ایران جلوتر بوده‌اند، از اینکه فقط ۴ درصد جمعیت کشور واکسینه کامل شده‌اند انتقاد کرد. او نیز همچون دیگر متخصصان، تنها راه کنترل بیماری و نجات شهروندان را در واکسیناسیون گسترده دانست.

سویه لامبدا در کمین است

سویه لامبدای ویروس کرونا، که نخستین بار در پرو مشاهده شد، تاکنون به بیش از ۵۰ کشور راه یافته است و به گفته علیرضا ناجی، رئیس مرکز تحقیقات ویروس‌شناسی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، به کشورهای همسایه ایران از جمله پاکستان، ترکیه و قطر رسیده است. علیرضا ناجی در گفت‌وگو با روزنامه ایران، احتمال ورود این گونه به ایران را زیاد دانست. هم‌زمان علیرضا زالی، رئیس ستاد مقابله با کرونا در تهران، نیز از قدرت سرایت‌پذیری سویه لامبدا نسبت به سویه دلتا خبر داد و گفت: «جهش لامبدا کودکان و نوجوانان بیشتری را درگیر می‌کند.»

در خبری دیگر، حمید سوری، رئیس کمیته کشوری همه‌گیرشناسی، با بیان اینکه گزارش‌هایی از شیوع جهش لامبدا در کشورهای همسایه از جمله ترکیه مشاهده شده است، به خبرگزاری ایسنا گفت: «خطر بیخ گوش ما است و با توجه به اینکه کنترل درستی بر ترددهای ما صورت نمی‌گیرد، هرلحظه ممکن است جهش لامبدا در کشور گزارش شود و روزهای آینده بسیار نگران‌کننده است.» 

او با تاکید بر اینکه باید در فرایندهای بهداشتی و درمانی کرونا تجدیدنظر و اصلاح اساسی صورت گیرد، گفت: «باید آزادی عمل بیشتری به استان‌ها داده شود تا سیاست‌ها و راهبردهای موثر در استان را انتخاب کنند. یکی از اشکالات مدیریتی نوشتن نسخه‌های مرکزی است، آن‌ هم برای این‌ همه تنوع قومیتی که طبیعتا کارایی یکسانی در نقاط مختلف نخواهد داشت.» 

حمید سوری با اشاره به اینکه هنوز به قله موج پنجم کرونا نرسیده‌ایم، گفت: «اکثر نقاط کشور آلوده است و این شرایط روز‌به‌روز بدتر می‌شود. ابتلا و بستری کرونا همچنان روند مثبت دارند و در کل کشور روند رو به افزایش است‌.»