نکته جالب؛ غیر از برخی ماجراجویی‌های آزمایشی و نیمه آزمایشی، شرکت قَدَر تویوتاموتور که بزرگ‌ترین خودروساز سیاره است، در واقع حتی یک خودروی برقی در فضای بین‌المللی به بازار ارائه نکرده است. البته که آن‌ها پیشگامان جهان در خودروهای برقی هیبریدی‌اند و واژه «پریوس» را به معادلی عینی برای این گونه خودروها مبدل کردند و بیش از هر شرکت دیگری خودروی هیبریدی ساخته‌اند که می‌تواند با برق هم شارژ شود ولی تمام آن‌ها یک موتور بنزین‌سوز هم دارند که سوخت‌های فسیلی می‌سوزاند.  

تویوتا در مقام یک شرکت در انتخاب خود برای تولید و توزیع خودروهای هیبریدی به خوبی عمل کرد اما در همین مرحله باقی ماند و حتی همین اواخر خودروهای کاملا برقی را کم‌اهمیت تلقی کرد و گفت که خودروهای هیدروژن‌سوز (که آن‌ها هم برقی‌اند) موج واقعی خودروها در آینده خواهد بود. البته تمام این موارد برای گذشته بود و اکنون تویوتا که خودرویی در صدر خودروهای برقی نداشت، به این نتیجه رسید که از بازی عقب مانده و اکنون کمی تلاش کرده است تا به جنبش موجود بپیوندد و مجموعه‌ای از خودروهای کاملا برقی را تولید کند.

پس این اولین خودروی «کاملا» برقی گروه تویوتا است که بدون پایگاه بزرگی از هواداران به مشتریان معرفی می‌شود که با توجه به عملکرد این شرکت در گذشته، قابل درک است. لکسوس یواکس ۳۰۰ای با استفاده از نشان تجاری لوکس تویوتا در واقع تکامل یکی از مدل‌های هیبریدی فعلی این شرکت است، مدل یواکس. حروف یواکس به اختصار از عبارت انگلیسی «کاشف شهری» [Urban Explorer] برگرفته شده تا آنکه به معنای منفجر نشده [unexploded] باشد و اکنون چند سال است که به عنوان خودروی هیبریدی بنزینی و برقی در بازار ارائه می‌شود و بر پایه مشخصات فنی پریوس تویوتا است. این خودرو یک ماشین شاسی‌بلند تجملاتی است و در بازاری که تحت سیطره خودروهایی نظیر مدل جی‌ال‌ای مرسدس بنز است، سهمی فروتنانه دارد. اکنون شما هم می‌توانید خودرویی کاملا برقی داشته باشید ولی آیا باید آن را بخرید؟

مشخصات

قیمت: ۵۳هزار و ۵۰۰ پوند (از ۴۳ هزار و ۹۰۰ پوند شروع می‌شود)

باتری: ۵۰ کیلووات در ساعت

قدرت: ۲۰۰ اسب بخار

بیشترین سرعت: ۱۶۰ کیلومتر در ساعت

۰ تا ‍۱۰۰ کیلومتر: ۷.۵ ثانیه

میزان مصرف: ۲۴۶ کیلومتر برای هر گالن بنزین

دی‌اکسید کربن: هیچ

پس، بله و نه! این خودرو از نشان تجاری لکسوس و برقی است و این با توجه به تجربه طولانی شرکت در تولید باتری‌های لیتیومی و فناوری موتور برقی، کیفیت ساخت و بیشتر از همه، پالایش و بهبود خودرو، ترکیبی قوی برای قابل اتکا بودن است. این شرکت ادعا می‌کند هر خودروی تولیدی خط یواکس را «تاکومی در اتاقی ساکت بررسی می‌کند تا از لمس و شنوایی دقیق خود بهره جوید و هرگونه صدای ناخواسته و لرزش داخل ماشین را پیدا و رفع کند.»

تاکومی هم به معنای فرد پیشه‌ور است و شغلی خوب به نظر می‌رسد. یواکس یک موتور برقی قلابی دارد که اگر بخواهید می‌توانید آن را روشن کنید تا از طریق بلندگوهای ماشین صدای موتور پخش کند اما اگر آن را خاموش کنید، این خودرو خیلی ساکت خواهد بود. پس به نظرم پیشه‌ورهای ژاپن خود را وقف حفظ شهرت، نرمی و راحتی این خودرو کرده‌اند. من به ویژه تحت تاثیر گرم‌کن صندلی‌های جلو و پشت و تهویه پوشش چرمی صندلی‌های نرم آن قرار گرفتم که به نحوی بی‌نظیر قابل تنظیم‌اند.

البته به عنوان یک ماشین شاسی بلند کوچک است و قابلیت راندن با چهار چرخ یا هرگونه ظرفیت رانندگی خارج از جاده را ندارد. این خودرو برای رانندگی جایگاه مرتفع‌تری ارائه می‌دهد که امروزه مورد علاقه خریداران است و به راحتی می‌توان سوار و از آن پیاده شد. اگر تمام گزینه‌های آن را هم بگیرید، تقریبا دیگر خودش را می‌راند و به شما نیاز خاصی ندارد. فضای موجود هم برای دو نفر خوب است ولی جای باتری به جای پای مسافران پشت هجمه آورده است و در بهترین حالت صندلی‌های پشت برای کودکان مناسب‌اند.

افسوس که یواکس مشکلاتی هم دارد. صفحه نمایش لمسی آن خیلی خوب کار می‌کند و دکمه‌های اضافی خوبی دارد که برای دسترسی آسان به رادیو و تهویه هوای خودرو استفاده می‌شود و به راحتی با استفاده از صفحه‌ای که از وسط سرعت‌سنج (توصیف با کلمات سنتی اجزای ماشین) بیرون می‌زند، می‌توان مشخصات رانندگی در ماشین را (که به صرفه براند یا بهترین عملکرد را داشته باشد) تنظیم کرد اما صفحه لمسی که میان دو صندلی جلو وجود دارد و با آن هم می‌توان صفحه نمایش را کنترل کرد، به عادت کردن نیاز دارد.

به نظرم این راه هم به اندازه تمام طرق دیگر استفاده از صفحه نمایش ایمن است ولی خود ایده اینکه سعی کنید هنگام رانندگی دکمه‌ای را فشار دهید یا در منو دنبال موردی بگردید، به نظرم کمی غیرایمن و دفاع‌ناپذیر است. شرکت‌های خودروسازی خیلی وقت است که سعی کرده‌اند آی‌پد را در ماشین‌های خود شبیه‌سازی کنند و ما اینجا به نوعی با «لباس جدید امپراتور» سروکار داریم. سالیان سال پیش لکسوس تنها نشان تجاری اوکس خودرو بود که بر صفحه‌های چرخشی و دکمه‌ها تاکید می‌کرد وقتی تمام رقبا به دنبال صفحات لمسی‌اند، اگر من مسئول امور بودم دوباره به همان دوران بازمی‌گشتم.

اما مشکل جدی‌تر این خودروی برقی تجملاتی کوچک ما این است که شما را هر جایی که بخواهید شیک و مجلسی خواهد برد به شرطی که مقصد خیلی دور نباشد. یک روز صبح که خورشید در آسمان می‌درخشید، ما تصمیم گرفتیم به ساحل سفری داشته باشیم. جذابیت‌های زنده و ساحل زیبای دهکده اینگولدملز را مدنظر داشتیم. زمان زیادی نداشتیم و ساحل حدود ۱۴۵ کیلومتر با ما فاصله داشت و خیلی طول می‌کشید که باتری را بیش از ۷۷ درصدی که داشت، شارژ کرد. (شارژرهای سریع خیلی خوب عمل می‌کنند ولی عمدا بعد از آنکه ۸۰ درصد باتری پر شد، روند شارژ برق را آهسته می‌کنند تا از صدمه زدن به باتری جلوگیری شود)

جهت‌یاب ماهواره‌ای گفت سفر رفت و برگشت ۳۰۰ کیلومتر خواهد بود و برد موجود در خودرو ۳۰۳ کیلومتر نشان می‌داد اما من ترسیدم؛ چون ضریب خطا خیلی پایین بود و نمی‌شد مطمئن بود بتوان ایستگاهی برای شارژ برقی خودرو در مناطق روستایی شرق لینکولن‌شایر (علی‌رغم تمام توربین‌های بادی ساحلی در این منطقه) پیدا کرد. پس من خودروی قدیمی اشکودا اکتاویا خود را به جای آن برداشتم که هیچ دکمه کنترلی روی فرمان و دوربینی در پشت برای پارک کردن نداشت و از ۱۳ بلندگوی برتر مارک لوینسون با سیستم صدای فراگیر یا هرگونه ویژگی دیگر تجملاتی یواکس برخوردار نبود؛ ولی ما به هر صورت رفتیم و برگشتیم و در واقع تصادفی در جاده ای ۱۵۸ (که موردعلاقه موتورسواران است) باعث شد مسیری طولانی‌تر را برویم که اگر خودروی برقی داشتیم، احتمالا گیر می‌افتادیم.

پیشنهاد من برای انتخاب هر خودروی برقی این است که میزان برد آن را در دنیای واقعی با استفاده از سایت بی‌نظیر ev-database.uk چک کنید. این سایت به شما می‌گوید خودروی یواکس ۳۰۰ای بردی حدود ۱۸۵ کیلومتر (در هوای سرد و رانندگی در جاده) و ۳۸۶ کیلومتر (در هوای گرم و رانندگی در شهر) خواهد داشت که من هم آن را تایید می‌کنم. این با برد رسمی اعلام شده لکسوس در تضاد است که برد خودرو را «تا ۳۱۵ کیلومتر» می‌داند که در عین حال هم خوش‌بینانه و هم بدبینانه است (البته برد مندرج روی صفحه نمایش خودرو تقریبا درست و دقیق است) به هر صورت با هر خودرویی شما باید سبک رانندگی خود را نیز در نظر بگیرید.

خودروی یواکس ۳۰۰ای مانند هر خودروی برقی دیگری برد و ظرفیتی دارد که همین چند سال پیش نمی‌شد حتی آن را تصور کرد. برد فعلی و قابلیت شارژ سریع آن برای اکثر سفرهای کاری و تفریحی کافی است ولی آنطور که من کشف کردم، این استثناها هستند که اکثرا خطرساز می‌شوند. اگر آن خودروی بنزین‌سوز دیگر در گاراژ خود را نداشتم، عاقبت آن سفر کوتاه چه می‌شد؟ شاید خودروی بعدی تویوتا/لکسوس در خط مقدم خودروهای برقی قرار بگیرد ولی یواکس ۳۰۰ای مرا کمی بیش از حد درباره میزان برد خودرو نگران می‌کند.