یک ترانه «هیپ‌هاپ» پرمخاطب در کوبا به فریاد جمعی یکی از بزرگ‌ترین اعتراض‌های ضددولتی تبدیل شده است که رژیم کمونیستی این کشور در تقریبا سه دهه شاهد بوده است.

«دیگر دروغ بس است! مردم من آزادی می‌خواهند. دیگر دکترین سیاسی بس است! بگذارید دیگر فریاد نزنیم یا وطن یا مرگ بلکه بگوییم وطن و زندگی.» این‌ها برخی از سطرهای ترانه «پاتریا ایی ویدا Patria y Vida» یا «وطن و زندگی» است که در خیابان‌های شهرهای کوبا طنین‌انداز شده است.

این ترانه را که چند ماه پیش گروهی از هنرمندان کوبایی و دور از وطن ساکن میامی منتشر کردند، به سرود اعتراض‌های ضددولتی تبدیل شده، و در یوتیوب بیش از ۶ میلیون بازدید داشته است.

تظاهرات‌های بی‌سابقه معترضان دموکراسی‌خواه کوبایی روز یکشنبه ۱۱ ژوییه (۲۰ تیر) آغاز شد و در میانه بحران اقتصادی رو به وخامت کشور، هزاران نفر به خیابان‌ها آمدند و خواستار پایان حکومت رژیم فعلی شدند. شهروندان به کمبود بلندمدت مواد غذایی و کمیابی واکسن و دارو اعتراض کردند.

عبارت «وطن و زندگی» کنار «پاتریا او موئرته Patria o Muerte» به معنای «یا وطن یا مرگ» قرار داده شده است‌ــ شعاری برای جانفشانی که دهه‌هاست با فرهنگ کوبا عجین شده است.

این اصطلاح را فیدل کاسترو، رهبر کمونیست کوبا، پس از پیروزی انقلاب کمونیستی این کشور، در سال ۱۹۶۰ ساخت.

این آهنگ را که در فوریه پخش شد، میکل اوسوربو و الی‌یسر اِل‌فانکی مارکز، خواننده‌های رپ که در همان جزیره کوبا به سر می‌بردند، پنهانی و دور از چشم پلیس ضبط کردند. خواننده رپ معروف ساکن میامی، یوتوئل رومرو، و گروه خنته دوسونا آهنگ‌ها را ترکیب و تدوین کردند. فرد دیگری که در این کار مشارکت کرد خواننده و ترانه‌سرای کوبایی دسِمر بوئنو بود.

ویدیوهایی که در رسانه‌های اجتماعی منتشر شده است مردم را نشان می‌دهد که در خیابان‌‌ها آواز می‌خوانند و دست به اعتراض‌های خودجوش می‌زنند و شعار آزادی می‌دهند. تعدادی از معترضان پلاکاردهایی را بالا می‌برند که روی آن‌ها متن ترانه‌ها نوشته شده است.

توییت دیلین دالزایدس: تصاویر بیشتر از کوبا! از انتشار دست‌بردار نیستم، وطن و زندگی

 دیلین دالزایدس : تصاویری از کوبا، همین امروز! تصاویری زیادی نیست، وطن و زندگی

این ترانه رپ رژیم کمونیستی را به‌دلیل سانسور آماج حمله قرار می‌دهد و دولت را به نابودی کیفیت زندگی متهم می‌کند و می‌خواند «شان و شخصیت ملت زیر سرنیزه دولت، و حرف هنوز باد هواست.»

ال‌فانکی در مصاحبه با نیویورک‌تایمز گفت: «این آهنگ به نماد جنبش تبدیل شده است، به نماد آزادی کوبایی‌هایی که خسته‌اند و تغییر می‌خواهند.»

رومرو، بنیان‌گذار گروه کوبایی اوریشاس، پیش‌تر وقتی ترانه منتشر شد، گفت که این رپ الهام‌گرفته از تاریخ طولانی کوبا است.

رومرو در فوریه به مجله بیلبورد گفت: «پیش از انقلاب، هاوانای زیبایی داشتیم؛ حالا فقط ویرانه داریم. از آن لحاظ است که گفتم دیگر ساکت نمی‌مانم.»

گزارش‌ها حاکی از آن است که یک نفر در جریان تظاهرات‌ها کشته شده است.

به گزارش بی‌بی‌سی، دیوبیس لورنسیو تِخِدا، ۳۶ ساله، در درگیری میان پلیس و معترضان در حومه هاوانا کشته شد.

در این گزارش از وزیر کشور کوبا نقل شده که گفته است تخدا «جزو گروهی بود که به ساختمانی دولتی حمله کرده بودند».

در میانه شکایت‌ها از سرکوب آزادی‌های مدنی، تورم، کمبود مواد غذایی و قطعی مکرر برق، معترضان هاوانا و سایر نقاط این جزیره را به لرزه درآورده‌اند.

اما میگل دیاز کانل، رئیس‌جمهوری کوبا، تحریم‌های تجاری آمریکا را مقصر و بانی مصائب اقتصادی [کوبا] می‌داند، این در حالی است که همتای آمریکایی‌اش، جو بایدن، ضمن حمایت از معترضان از دولت این کشور خواسته است «صدای مردمش را بشنود و به نیازهایشان رسیدگی کند».

این اولین بار نیست که معترضان از ترانه‌ای معروف الهام می‌گیرند و از آن برای جلب حمایت علیه دولت استفاده می‌کنند. در هنگ‌کنگ و بعد در میانمار، معترضان سه انگشت را برای ادای احترام بالا می‌بردند، حرکتی به علامت شورش و نافرمانی با الهام از مجموعه فیلم‌های «هانگر گیمز» [در ایران با هر دو عنوان عطش مبارزه و مسابقات گرسنگی شناخته می‌شود].