جو بایدن پیش از دیدار با ولادیمیر پوتین در اواخر هفته جاری، در نخستین حضورش در اجلاس ناتو در مقام ریاست‌جمهوری آمریکا به طور کامل با همتایانش مشورت خواهد کرد تا مطمئن شود میان متحدان ناتو «همبستگی و اتحاد کامل» برقرار است.

برخورد جو بایدن در تضاد کامل با رفتار دونالد ترامپ است که پیش از دیدار با پوتین در هلسینکی در نخستین اجلاسش با ناتو شرکت کرده بود.

آقای ترامپ در آن اجلاس که (در مقر ناتو) در بروکسل برگزار شده بود، با هدف قرار دادن آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان، به متحدان اروپایی ناتو حمله کرد و اعلام کرد که کار با رئیس‌جمهور روسیه آسان‌تر از رهبران ناتو است. 

حضور ترامپ در کنفرانس سال ۲۰۱۸ با آشکار شدن اختلافات، اهانت‌ها، بهتان‌ها و اتهام‌های متقابل به ويژه نقطه‌ای زننده در روابط میان اعضای پیمان آتلانتیک شمالی بود.

دونالد ترامپ همچنین به دلیل یک اختلاف کوچک مراسم هفتادمین سالروز تشکیل ناتو را که در انگلستان برگزار شده بود با «دورو» خواندن جاستین ترودو، نخست‌وزیر کانادا و «زننده» توصیف کردن امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه، ترک کرد.  

در مراحلی، ترامپ تهدید کرد که ایالات متحده را از پیمان ناتو خارج خواهد کرد و همه این‌ها در حالی بود که به شکلی چشمگیر از هرگونه انتقاد از روسیه پوتین، رقیب اصلی ناتو، خودداری می‌کرد.

جِیک سالیوان، مشاور امنیت ملی آمریکا، این‌بار برخورد کاملا متفاوت بایدن را چنین خلاصه می‌کند: 

«آقای بایدن برای نخستین‌بار در این مقام با این هدف عمده در کنفرانس سران ناتو در بروکسل شرکت می‌کند که هم به متحدان و هم دشمنان آن پیام دهد که ایالات متحده ناتو را شالوده امنیت ما تلقی می‌کند ـ نه‌تنها در اروپا و منطقه آتلانتیک بلکه در سراسر جهان ـ و اینکه ما برای دادن دست یاری به متحدانمان آماده‌ایم. ما از آن‌ها حمایت خواهیم کرد همچنان‌که آن‌ها از ما حمایت کرده‌اند.»

سالیوان در ادامه گفت: «او از این فرصت استفاده خواهد کرد تا درباره آنچه قصد دارد با پوتین درمیان بگذارد، با متحدان ناتو گفت‌وگو کند. بنابراین آن‌ها از اهداف او [جو بایدن] در مورد کنفرانس سران آگاه خواهند شد و [بایدن  نیز] نظرات آن‌ها را خواهد شنید. او با برخورداری از حمایت و همبستگی تمام اعضای ناتو به ژنو خواهد رفت.»

آقای سالیوان خطاب به گزارشگرانی که رئیس‌جمهور آمریکا را در این سفر همراهی می‌کنند، گفت که بایدن قطعا با رهبران کشورهای عضو ناتو که پیشتر در پیمان ورشوی اتحاد جماهیر شوروی حضور داشته‌اند ملاقات خواهد کرد و بر اساس سنت خواهان موضعی قاطع علیه مسکو خواهد شد.

سالیوان گفت: «بایدن در حاشیه کنفرانس سران ناتو با روسای جمهور کشورهای منطقه بالتیک که نمونه‌های برجسته حکومت‌های دموکراتیک در شاخه شرقی ناتو هستند ملاقات خواهد کرد و پیرامون یک رشته مسائل از جمله چالش و تهدید روسیه در ارتباط با فناوری‌های جدید و سایبری که آن‌ها [روسای جمهور کشورهای منطقه بالتیک] در صدر آن هستند، گفت‌وگو خواهد کرد.»

آقای سالیوان همچنین افزود که چین به طور کامل در کنفرانس سران ناتو مطرح خواهد شد. او گفت نحوه برخورد با پکن بخش بسیار مهمی از «مفاهیم استراتژیک» جدید خواهد بود که سال آینده (۲۰۲۲) از طرف ناتو اعلام خواهد شد.

دولت آمریکا که جای پای خود را در اقیانوسیه محکم می‌کند از ناتو می‌خواهد برای مقابله با بالاگرفتن موضع  تهاجمی چین به نیروهای ایالات متحده در منطقه بپیوندد.

برخی از اعضای ناتو به این درخواست پاسخ مثبت داده‌اند. برای نمونه بریتانیا ناو هواپیمابر جدید «اچ‌ام‌اس کوئین الیزابت» را همراه با کشتی‌های حمایتی به آب‌های شرق آسیا اعزام کرده است اما همه اعضای ناتو از این بابت خوشنود نبوده و مایل نیستند رشته‌های اقتصادی خود را با پکن در معرض خطر قرار دهند. 

ناتو باید برای مقابله با چالش چین که به مراتب فرای منطقه رفته و گسترش بسیاری یافته قابلیت‌های داخلی خود را تقویت کند. 

جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی آمریکا، می‌گوید: «چین در قطعنامه [ناتو] بیش از آنچه پیشتر دیده شده، مطرح خواهد شد. آنچه از این [کنفرانس] حاصل خواهد شد تعهد رهبران به روند یک "مفاهیم استراتژیک" جدید است که جزئیات آن از کنفرانس آتی ناتو در سال ۲۰۲۲ منتج و منتشر خواهد شد.»

او افزود: «آخرین مفاهیم استراتژیک [ناتو] در سال ۲۰۱۰ صادر شد که در میان سایر نکات به روسیه به عنوان "شریک سازنده" اشاره کرده است اما هیچگونه نامی از چین به میان نمی‌آورد. بنابراین زمان آن فرا رسیده که مفاهیم استراتژیک برای ناتو به روز شود. و او [رئیس جمهور] در این کنفرانس با متحدان و شرکای ناتو در این زمینه گفت‌وگو خواهد کرد.»

سالیوان گفت: «ناتو در سهیم شدن اطلاعات در مورد ماهیت چالش‌های امنیتی چین نقش دارد. چین تک تک متحدان ناتو را چه در کل و چه در موارد خاص به چالش می‌کشد. بنابراین، [انعکاس] یک تصویر گسترده‌تر و مشترک از این چالش بسیار مهم است...چین در روش‌ها و قابلیت‌های جنگی‌اش از جمله در زمینه‌های هسته‌ای بسیار پیشرفته‌تر می‌شود و ناتو باید برای مقابله با چالش چین که به مراتب فرای منطقه رفته و گسترش بسیاری یافته قابلیت‌های داخلی خود را تقویت کند.» 

ینس اشتولتنبرگ، دبیر کل ناتو، در بدو ورود به بروکسل گفت: «می‌دانیم که چین در ارزش‌های ما شریک نیست... ما باید به عنوان یک اتحاد مقابل آن واکنش نشان دهیم. چین به ما نزدیک‌تر می‌شود. ما آن‌ها را در فضای مجازی می‌بینیم، چین را در آفریقا می‌بینیم اما در عین حال شاهد سرمایه‌گذاری‌های کلان چین در ساختارهای مهم خودمان هستیم.»

به گفته آقای سالیوان، ایالات متحده همچنان خواستار تحقیقات کامل پیرامون منبع شیوع کووید‌ـ ۱۹ خواهد شد.

اما او در عین حال تایید کرد که در پایان کنفرانس سران «گروه ۷» (جی ۷) در کورنوال هیچگونه نتیجه‌گیری پیرامون آنکه آیا ویروس کرونا از آزمایشگاهی در چین نشت کرده، نشده است.

اما او گفت که کنفرانس سران گروه ۷ بر سر «مرحله دوم تحقیقات کامل سازمان بهداشت جهانی در چین از جمله اطلاعات اصلی که مقام‌های چین در مرحله نخست تحقیقات تحویل (تیم سازمان بهداشت جهانی) ندادند، توافق کردند. در عین حال، کشورهای عضو وعده دادند که نظام‌های ملی‌شان را بر آن خواهند داشت که پژوهش‌ها و اطلاعات خود را در هفته‌ها و ماه‌های آینده با تحقیقات بین‌المللی و یکدیگر سهیم شوند».  

او افزود: «بنا بر عقل سلیمی که در همگی ما وجود دارد ما باید هم بیشتر روی خودمان کار کنیم و هم از تلاش‌های بین‌المللی حمایت کرده و اطلاعات خود را به منظور دستیابی به واقعیت مستند و روشن آنچه در مورد کووید رخ داده به بهترین شکل به اشتراک بگذاریم.»