ستاره‌ای که پیش از مرگ آتشین خود، پوست انداخت

این ابرنواختر که در کهکشان مارپیچی «ان‌جی‌سی ۴۶۶۶» واقع شده است

ستاره اصلی پیش از انفجار، لایه خود را از دست داده و اصطلاحا پوست انداخته است- Pixabay

دانشمندان می‌گویند ستاره‌ای زردرنگ و عجیب که در حالتی بی‌سابقه پس از انفجار به یک ابرنواختر تبدیل شده، تا جایی که از نظر فیزیکی امکان پذیر است، انبساط پیدا می‌‌کند. گروهی از دانشمندان ناسا این ستاره گازی را به مدت ۳۰ ماه پیش از انفجار، یعنی پیش از تبدیل آن به ابرنواختر زیر نظر گرفتند. رفتار معمول این ستاره که در فاصله ۳۵ میلیون سال نوری از زمین در حال انفجار بود، برای آن‌ها به رفتاری غیرقابل انتظار تبدیل شد: این ستاره برخلاف سایر ستارگان، پیش از انفجار، لایه‌ای از هیدروژن پیرامون خود نداشت؛ موضوعی که از نگاه دانشمندان، دست نیافتنی و نشدنی به نظر می‌رسید.

چارلز کیلپاتریک از دانشگاه نورت‌وسترن که سرپرست این پژوهش بوده است، می‌گوید: ‌«ما پیش از این، چنین سناریویی را ندیده بودیم. وقتی ستاره‌ای بدون هیدروژن منفجر می‌شود، باید به شدت آبی‌رنگ باشد؛ واقعا، واقعا  داغ.»

او ادامه داد: «این تقریبا غیرممکن است که یک ستاره بدون داشتن هیدروژن در لایه بیرونی خود، این چنین سرد باشد. ما تک تک مدل‌های ستاره‌ای که می‌توانست وجود ستاره‌ای مانند این را توضیح دهد، بررسی کردیم. همه این مدل‌ها مستلزم این بودند که ستاره در لایه بیرونی خود دارای هیدروژن باشد؛ چیزی که این ستاره بر اساس آنچه که از ابرنواختر آن می‌دانیم، فاقد آن بود. این ستاره تا جایی که از نظر فیزیکی ممکن است انبساط پیدا می‌کند.»

این ابرنواختر که در کهکشان مارپیچی «ان‌جی‌سی ۴۶۶۶» واقع شده است، به نظر طبیعی می‌آمد. تلسکوپ هابل، دو سال پیش، قبل از انفجار این ستاره، تصویری از آن ثبت کرده بود که به دانشمندان این امکان را داد منشا عجیب آن را  بررسی کنند.

کیلپاتریک می‌گوید: «زمانی که این ستاره منفجر شد، مانند یک ابرنواختر کاملا طبیعی فاقد هیدروژن به نظر می‌رسید. هیچ چیز متفاوت و به خصوصی درباره آن وجود نداشت. اما ستاره‌ای که این ابرنواختر را ایجاد کرده است، با آنچه که ما درباره این نوع از ابرنواخترها می‌دانیم همخوانی و سازگاری نداشت.»

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

دانشمدان ناسا، شواهد و قراینی از منشا این رخداد عجیب و گیج‌کننده در اختیار داشتند. هنگام پراکنده شدن مواد حاصل از انفجار در فضا، این مواد با مقادیر عظیمی از هیدروژن برخورد کردند و وجود این توده چگال گاز، تیم پژوهشگران را به این واداشت تا حدس بزنند که ستاره اصلی پیش از انفجار، لایه خود را از دست داده و اصطلاحا پوست انداخته است.

کیلپاتریک می‌گوید: «ستاره‌شناسان این احتمال را مطرح می‌کنند که ستارگان، در سال‌های پیش از مشاهده ابرنواختر، انفجارها و فوران‌های شدیدی را متحمل می‌شوند یا با مرگ، دست‌وپنجه نرم می‌کنند. کشف این ستاره، از جمله بی‌واسطه‌ترین شواهدی به شمار می‌رود که تاکنون به دست آمده است و نشان می‌دهد که ستارگان، فوران‌ها و انفجارهای شدیدی را تجربه می‌کنند. فوران‌هایی که باعث می‌شوند پیش از انفجار، جرم خود را از دست بدهند. اگر ستاره‌ای این انفجارها و فوران‌ها را داشته باشد، احتمالا چند دهه پیش از انفجار، هیدروژن خود را به بیرون دفع می‌کند.»

یک امکان دیگر نیز وجود دارد: یک ستاره کوچکتر، ممکن است هیدروژن را از منبع ابرنواختری بیرون کشیده باشد. متاسفانه، زمان انتظار طولانی لازم است تا دانشمندان بررسی‌های بیشتری انجام دهند. زیرا نوری که از انفجار می‌آید بسیار درخشان است و مانع دید دانشمندانی می‌شود که به دنبال کشف رمز و رازهای جهان هستی می‌گردند.

کیلپاتریک می‌گوید: «برخلاف رفتار عادی این ستاره، درست بلافاصله پس از آن که منفجر شد، برهمکنش‌های هیدروژن نشان دادند که در اینجا با یک ابرنواختر غیرعادی طرفیم.»

این مطالعه با عنوان «یک ستاره سرد و متورم، نامزدی برای ابرنواختر نوع یک بی ۲۰۱۹وای‌وی آر در بازه زمانی ۲.۶ سال پیش از انفجار» در مجله «مانتلی نوتیسز آو رویال آسترونومیکا سوسایتی» (اطلاعیه‌های ماهانه انجمن سلطنتی نجوم) منتشر شده است.

© The Independent

بیشتر از علوم