یک گروه پنج نفره از طالبان به رهبری شیخ عبدالحکیم حقانی، رئیس تیم مذاکره‌کننده و قاضی‌القضات پیشین طالبان، روز گذشته به پاکستان سفر کردند تا با مقام‌های پاکستانی و رهبری این گروه در رابطه با روند صلح افغانستان رایزنی و مشورت کنند.

رسیدن به صلح پایدار و عادلانه مستلزم انعطاف و گذشت است و به‌نظر می‌رسد طالبان رفته رفته درمی‌یابند که تصرف کابل از راه زور ممکن نیست.

پاکستان از کشورهایی است که به رهبری طالبان پناه داده و رابطه نزدیک و تنگاتنگی با شورشیان افغان دارد. اسلام‌آباد نسبت به سایر کشورهای منطقه و جهان از نفوذ بیشتری بر این گروه برخورداراست. پناهگاه‌ها و خانواده‌های بیشتر رهبران طالبان نیز در این کشور مستقر‌ند.

زمان انجام این سفر مهم است. سفر شیخ عبدالحیکم و هیئت همراهش در حالی انجام می‌شود که این گروه اعلام کرده که در نشست استانبول برای صلح افغانستان شرکت نخواهد کرد. طالبان به تاخیر پنج‌ ماهه در خصوص خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان اعتراض و از شرکت در کنفرانس صلح خودداری کرده است. نشست صلح استانبول که قرار بود ۲۴ آوریل برگزار شود، به تعویق افتاده است.

 منابع نزدیک به طالبان می‌گویند این گروه می‌کوشد در برابر پذیرش تمدید حضور نیروهای خارجی در افغانستان تا یازدهم سپتامبر، از آمریکا و دولت افغانستان برای حاضر شدن به توافق صلح امتیازگیری کند. این منابع نزدیک همچنان تایید کرده‌اند که طالبان در ازای حاضر شدن به نشست صلح استانبول خواستار رهایی هفت هزار زندانی باقی‌مانده طالب در زندان‌های افغانستان و حذف نام رهبران این گروه از فهرست سیاه سازمان ملل شده است.

قبل از سفر امروز طالبان به پاکستان و پس از عقب‌‌نشینی طالبان از نشست استانبول، چندین جلسه میان نمایندگان ویژه ایالات متحده آمریکا، قطر، ترکیه و سازمان ملل متحد با رهبران سیاسی طالبان در دوحه، پایتخت قطر، نیز انجام شد تا زمینه شرکت طالبان در نشست استانبول فراهم شود، اما پیروزی حاصل نشد و نشست استانبول در ۲۴ آوریل برگزار نشد و طالبان برای رایزنی و مشورت و در نهایت تصمیم‌گیری مهلت بیشتری تا بعد از ماه رمضان خواسته است.

هم‌زمان، طالبان حملات خود را در نقاط مختلف افغانستان افزایش داده است تا بتواند فشار بیشتری بر دولت افعانستان و آمریکا وارد کند و از این طریق دست برتری در قبولاندن خواسته‌‌های خود داشته باشد.  

در همین حال حنیف اتمر، وزیر خارجه افغانستان، امروز جمعه ۲۳ آوریل، در رابطه با گفت‌وگوها صلح افغانستان در نشست سه‌جانبه ترکیه، افغانستان و پاکستان در استانبول شرکت می‌کند. این نشست بر نقش کشورهای منطقه به ویژه پاکستان در موفقیت صلح افغانستان تاکید خواهد کرد و در جهت نزدیک کردن نظرهای طرف‌های مختلف در راستای روند صلح افغانستان متمرکز خواهد بود.

پیش از این نیز شاه محمود قریشی، وزیر امور خارجه پاکستان، به ایران سفر کرد و با حسن روحانی، رئیس‌جمهوری ایران، بر روند صلح افغانستان دیدار و گفت‌وگو کرد. در این نشست آقای روحانی و قریشی تاکید کردند که امنیت، دغدغه مشترک هر دو کشور است و ایران و پاکستان در جایگاه مهم‌ترین همسایگان افغانستان باید در مدیریت مذاکرات صلح افغانستان نقش پررنگی ایفا کنند.

هرچند به نظر می‌رسد اجماع ملی و منطقه‌ای برای برقراری صلح در افغانستان به وجود آمده است، اما پذیرش خواسته‌های‌ طالبان مبنی بر آزادی زندانیانشان از زندان‌‌های افغانستان از سوی حکومت بعید به نظر می‌رسد و دولت افغانستان حاضر نیست دیگر به این گروه امتیاز بدهد. اینجاست که پاکستان می‌تواند گره این مشکل را باز کند و طالبان را به پذیرش آتش‌بس و انعطاف‌پذیری در برقراری صلح در افغانستان وادار کند.

زندانیان طالبان و تحریم رهبران طالبان دو برگ اصلی در دست دولت افغانستان است که در میز مذاکره می‌تواند برای رسیدن به آتش‌بس و صلح عادلانه موثر باشد و دولت می‌داند که نباید آن را به راحتی از دست دهد. گروه طالبان رفته رفته پی خواهند برد که جنگ افغانستان به بن‌بست خورده و تصرف کابل از راه زور ناممکن است. رسیدن به صلح عادلانه و پایدار مستلزم انعطاف و گذشت است، هم از طرف دولت افغانستان و هم از جانب طالبان. بحث و بررسی درباره این مسئله در جریان سفر شیخ عبدالحکیم حقانی با رهبری طالبان و پاکستان که حامی این گروه است، مطرح خواهد شد.