تصمیم اسرائيل در مورد گزینه‌های نظامی علیه ایران هنوز نهایی نشده است

نگرانی اسرائیل از روند مذاکرات وین در مورد توافق هسته‌ای

بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل. عكس از:  AFP

با توجه به ادامه اختلافات بین نهادهای نظامی و امنیتی و اختلاف نظر میان رهبران سیاسی اسرائیل در مورد راه‌های مقابله با ایران، چه در ارتباط به پرونده هسته‌ای و چه در پیوند به حملات هوایی اسرائیل علیه پایگاه‌های ایران در سوریه، تانکرهای نفت و سایر تأسیسات، کابینه امنیتی دولت انتقالی اسرائیل به ریاست بنیامین نتانیاهو تا کنون نتوانسته است در مورد گزینه‌های نظامی علیه ایران به توافق رسد، اما فشارهای واشنگتن باعث شده است تل‌آویو حملات خود را علیه اهداف ایران کاهش دهد.

هرچند بنیامین نتانیاهو به منظور بحث و بررسی پرونده ایران، اقدام به برگزاری نشست ویژه‌ای کابینه امنیتی کرد، اما جلسه بدون اتخاذ تصمیمات قاطع پایان یافت و توافق بر این شد تا کابینه امنیتی به زودی بار دیگر تشکیل جلسه دهد. پس از پایان نشست غیرعلنی، شرکت‌کنندگان طبق معمول سعی کردند اطلاعاتی را ارائه دهند که بیانگر چگونگی فضای جلسه و جهت‌گیری‌ها باشد.

در نتیجه، چنین به نظر می‌رسد که در اسرائيل دو موضع متناقض در مورد مذاکرات غرب با ایران وجود دارد، در حالی‌که نتانیاهو به شدت مخالف این مذاکرات است، بنی‌گانتز، رئیس حزب آبی و سفید و وزیر دفاع اسرائيل از ادامه مذاکرات حمایت می‌کند، مشروط بر این‌که مذاکرات نتایج مثبتی در پی داشته و به نفع اسرائیل تمام شود.

پایگاه خبری (YNET) وابسته به روزنامه یدیعوت آحارونوت نوشته است که تعیین موضع اسرائیل در قبال مذاکرات غرب با ایران، محور اصلی نشست ویژه‌ای کابینه امنیتی را تشکیل می‌داد و در بیانیه‌ای که از این نشست صادر شده است، آمده است که "کابینه امنیتی اسرائيل در مورد روند کنونی مذاکرات ابراز نگرانی می‌کند، زیرا آمریکایی‌ها با هدف دستیابی به توافق، امتیازاتی را برای ایران می‌دهند که فراتر از خواست خود ایران است. در نتیجه، ایران اطمینان یافته است که رسیدن به توافق یک امر حتمی است، به همین دلیل تلاش‌های خود را برای دستیابی به امتیازات و دستاوردهای بیشتر ادامه می‌دهد."

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

قابل ذکر است که در نشست اخیر کابینه امنیتی اسرائیل، علاوه بر وزرای تشکیل دهنده این شورا، مقامات موساد و اطلاعات نظامی نیز حضور داشتند. تخمین شرکت‌کنندگان این بود که مذاکرات وین سرانجام راه را برای بازگشت به برجام و لغو تحریم‌های اِعمال شده توسط دونالد ترامپ، رئیس جمهموری سابق آمریکا، هموار می‌کند و ایران به تعهدات مربوط به برجام باز می‌گردد."

مقامات موساد و اطلاعات نظامی در مورد میزان پیشرفت ایران در برنامه هسته‌ای، فعالیت‌های ایران در منطقه و حملات متقابل دریایی اطلاعات لازم را به کابینه امنیتی اسرائیل ارائه دادند و با توجه به شکافی که در هماهنگی و همکاری بین نهادهای امنیتی، نظامی و اطلاعاتی در اسرائیل، به ویژه میان ارتش و موساد، وجود دارد، توافق بر این شد تا برای افزایش میزان هماهنگی و همکاری بین نهادهای امنیتی، نظامی و اطلاعاتی تلاش‌های بیشتری صورت گیرد.

از سوی دیگر، مقامات امنیتی در مورد پیامدهای ادامه حملات اسرائیل، که ایران را ملزم به پاسخ سریع یا دیرتر به آن‌ها می‌کند، هشدار داده و افزودند که ادامه حملات علیه ایران می‌تواند به چنان تشدید امنیتی منجر شود که خسارت‌های بسیاری در پی داشته باشد. مقامات یادشده تأکید کردند که لازم است اسرائیل راهبردی را اتخاذ کند که از تشدید تنش جلوگیری کند، اما در عین حال، باید برای مقابله با هدف استراتژیکی که ایران به دنبال دستیابی به آن است، یعنی بازگشت به برجام، لغو تحریم‌ها و رسیدن به توافقی که محدودیت‌های سختی را در برنامه هسته‌ای ایجاد نکند، تلاش‌های ممکن را انجام دهد.

پیام‌های هشدارآمیز آمریکا در باره حملات نظامی اسرائیل

در همین حال و طبق اطلاعاتی که در اسرائیل فاش شده است، دولت بایدن نامه‌هایی‌که بیانگر خشم و نارضایتی واشنگتن در مورد حملات نظامی انجام شده توسط اسرائیل علیه مواضع ایران، از جمله حمله به تانکرها و کشتی‌های نفتی ایران است را به دولت اسرائیل فرستاده است. در این نامه‌ها، واشنگتن تشدید تنش با ایران در حالی‌که مذاکرات در مورد توافق هسته‌ای ادامه دارد را شرم‌آور توصیف کرده و افزوده است که این حملات می‌تواند به مذاکرات آسیب رساند.

برخی از مقامات امنیتی اسرائیل، نتانیاهو را به راه اندازی این حملات متهم کرده و خاطرنشان کردند که وی می‌خواهد با این اقدامات از یک سو، مذاکرات وین را با چالش روبه‌رو کند و از سوی دیگر، با نمایش وضعیت فوق‌العاده، احزاب مختلف اسرائیل را وادار به موافقت به تشکیل دولت قوی کند که توان مقابله با تهدیدهای امنیتی که اسرائیل را در معرض خطر قرارداده است، داشته باشد.

از سوی دیگر، گیلعاد اردان، سفیر اسرائیل در سازمان ملل متحد، با راه اندازی یک برنامه تلویزیونی، کمپینی را برای دفاع از نتانیاهو آغاز کرده و تأکید دارد که نتانیاهو در عقب تشدید تنش با ایران نیست، بلکه تل‌آویو و واشنگتن "یک هدف واحدی" را برای جلوگیری از دستیابی ایران به بمب هسته‌ای دنبال می‌کنند، اما این بدان معنی نیست که هر دو برای رسیدن به هدف تعیین شده، از یک روش استفاده می‌کنند. وی اظهار داشت که نتانیاهو در تنها گفت‌وگوی تلفنی که با جو بایدن داشت، به رئیس جمهوی آمریکا روشن ساخت که "اسرائیل یك كشور مستقل و دارای حاکمیت کامل است و حق پاسخ‌گویی را از راه‌های که مناسب ببیند، برای خود محفوظ می داند."

البته اظهارات اردان با واکنش‌های متفاوتی روبه‌رو شد، برخی به حمایت از این اظهارات پرداختند و برخی دیگر در مورد عواقب سیاست‌های اسرائیل هشدار دادند. طرف‌های حمایت کننده از ادامه حملات نظامی اسرائیل معتقد هستند که اسرائيل با این راهکار موفق شده است از پیشرفت برنامه هسته‌ای ایران جلوگیری کند و حضور ایران در سوریه را کاهش دهد. آن‌ها همچنان، مهار یا کاهش تلاش‌های ایران را به عنوان پیروزی برای اسرائیل قلمداد می‌کنند، به ویژه این‌که ایران در بیست سال گذشته نتوانست در رقابت برای دستیابی به سلاح‌های هسته‌ای موفقیتی کسب کند و بیش از یک دهه است که این کشور در باتلاق بحران جنگ در سوریه دست و پا می‌زند.

در همین حال، گیدئون فرانک، رئیس سابق کمیسیون انرژی اتمی اسرائیل، اظهار داشت که وی در حال حاضر هیچ تفکر استراتژیک مشخصی در مورد مسئله ایران در اسرائیل نمی بیند و تنها چیزی که وجود دارد که یک تفکر تاکتیکی است. وی معتقد است که تل‌آویو باید در تلاش برای تأثیرگذاری بر مواضع ایالات متحده در مذاکرات باشد و از تثبیت واقعیت در عمل خودداری کند. وی نسبت به وضعیت کنونی اسرائیل ابراز نگرانی کرد و چنین به نظر می‌رسد که نگرش گیدئون فرانک، بازتاب دهنده دیدگاه‌های اغلب مسئولان امنیتی و مقامات ارشد پیشین اسرائیل در این زمینه است.

© IndependentArabia