جاده‌های مرگ ایران در انتظار بی‌کسان افغانستان

شهروندان افغان که می‌خواهند خود را سریع‌تر به شهر مقصد در ایران برسانند از قربانیان اصلی حوادث جاده‌ای هستند

ایران از کشورهای با میزان بالای حادثات ترافیکی در منطقه است-سوشال مدیا

تصویر دلخراشی از اجساد ۵ کودک قد و نیم‌قد و تکه‌ پاره افغان روی پتو‌های رنگارنگ در کنار جاده خاکی در مسیر زاهدان- خاش در استان سیستان و بلوچستان، دست به دست می‌شود. این عکس چنان ناراحت‌کننده است که نمی‌توان بازنشرش کرد. آنها تازه‌ترین قربانیان حوادث و تصادفات جاده‌ای در ایران هستند؛ کسانی که به امید فردای بهتر راه مهاجرت در پیش گرفتند و سرانجام جانشان را از دست دادند.

در این حادثه مرگبار در روز سوم فروردین در سیستان و بلوچستان، ۱۴ نفر جان باختند و ۱۱ نفر دیگر مجروح شدند. هم ایرانی و هم افغان در میان آنها هستند.

بستگان قربانیان تصادف اخیر برای دریافت اجساد عزیزانشان به استان مرزی نیمروز رفته اند، اما مقام‌های جمهوری اسلامی ایران اجساد قربانیان را تاکنون به‌ آنها تحویل نداده‌اند. بستگان قربانیان شکایت دارند که مقام‌های جمهوری اسلامی حاضر نمی‌شوند جسد‌ها را به صورت انفرادی به آنها تحویل دهند و آنها را تا زمان طولانی نگه می‌دارند و تنها به طور گروهی به مقام‌های دیپلماتیک افغانستان در ایران می‌سپارند. سفارت افغانستان در تهران و کنسولگری این کشور در مشهد هم نتوانسته است اجساد را تحویل بگیرد و به برای خاکسپاری به افغانستان انتقال دهد. 

سرهنگ کشواد بهروزی‌زاده، رئيس پلیس راه شمال استان سیستان و بلوچستان درباره عوامل حادثه به خبرگزاری تسنیم گفته است که علت اصلی حادثه، سرعت بالا و بی‌دقتی رانندگان خودروها بوده است.

او می‌گوید: «حادثه بین سه خودرو پراید، وانت تویوتا و پژو حامل اتباع افغان رخ داده است؛ به این شکل که ابتدای امر پراید به چپ تجاوز می‌کند و بعد از او خودرو پژو در پشت سر که سرعت بالایی داشته است، به پراید برخورد می‌کند و فاجعه با ورود وانت تویوتا به صحنه تصادف تکمیل می‌شود.»

بسیاری از مسافران افغان که از ناامنی فرار می‌کنند و در جستجوی کار راهی مهاجرت به ایران می‌شوند، سرنوشت خود را به دست قاچاقبران انسان می‌سپارند که از مرز گذشته و وارد قلمروی ایران شوند. رفتن از نقطه مرزی ایران به شهرهای مقصد در مشهد و تهران نیز با خطرهای فراوان همراه است که یکی از این خطرات رانندگی بی‌احتیاط در جاده‌های پرخطر است. «پیکاپ» خودروهای قاچاقبران انسان تعداد بیش از حد مسافران را سوار و از یک جا به جای دیگر انتقال می‌دهد. در حالی که حداکثر گنجایش ماشین‌های قاچاقبران ۱۰ نفر است، آنها برای دریافت سود بیشتر تا ۲۵ نفر را نیز سوار می‌کنند. تصادف‌های جاده‌ای ماشین‌های با این تعداد مسافر همواره بحران‌آفرین می‌شود. 

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

در مجموع، در این سانحه هشت کودک سه تا هشت ساله و شش مسافر دیگر کشته شده‌اند.

مقام‌های ایرانی سرنشینان افغان این خودروها را «اتباع خارجی غیرمجاز» می‌خوانند که با سرنشینانی بیش از حد مجاز، با شتاب و دلهره می‌کوشند آنها را از شهری به شهر دیگر به‌دور از چشم ماموران امنیتی انتقال دهند. به همین دلیل هم آنها ناچار می‌شوند سرعت بیش از حد مجاز داشته باشند و همین فاجعه به بار می‌آورد و تعداد قربانیان و مجروحان بالا می‌رود.

آمار دقیقی از شمار تلفات شهروندان مهاجر افغان که می‌خواهند از یک شهر به شهر دیگر در ایران سفر کنند، در دسترس نیست. جمهوری اسلامی ایران آمار کل مهاجران افغان ساکن در این کشور را حدود دو میلیون نفر اعلام کرده است. اما با توجه به مرز طولانی مشترک و اوضاع سیاسی و امنیتی افغانستان، سالانه هزاران نفر به کشور همسایه ایران رفت و برگشت دارند. بسیاری از آنها بدون مدرک سفر می‌کنند و سرنوشت خود را به قاچاق‌بران و رانندگان بی‌احتیاط‌شان می‌سپارند.

همین چند هفته پیش نیز سرپرست مرکز فوریت‌های پزشکی بم از کشته شدن هفت مهاجر افغان و جراحت شش نفر دیگر در اثر تصادف خودرو حامل آن‌ها با یک کامیون در کرمان خبر داده بود.

ایران از مرگبارترین کشورهای منطقه در حوادث رانندگی است در روزهای تعطیلات نوروزی آمار حوادث جاده‌ای بیشتر هم می‌شود.

مقام‌های پلیس راه ایران علت اصلی  این حوادث را عمدتا سرعت بالای خودروها می‌خوانند. از جمله به گفته کشواد بهروزی‌زاده، رئيس پلیس راه شمال استان سیستان و بلوچستان، علت بیش از ۷۵ درصد تصادفات در این استان سرعت بالا است. اما کارشناسان، جاده‌ها و خودروهای غیراستاندارد را هم در وقوع این حوادث موثر می‌دانند.

گزارش اخیر سازمان پزشکی قانونی ایران در مورد تلفات جاده‌ای نشان می‌دهد که در هفت ماه نخست سال ۱۳۹۹ خورشید، ۹۴۱۷ نفر در رفت ‌و آمدهای جاده‌ای در این کشور جان خود را از دست داده‌اند.

مقام‌های جمهوری اسلامی نشست‌های زیادی درباره ایمنی ترافیک و مصدومیت‌های ترافیکی در سه محور انسان، خودرو و راه برگزار کرده‌اند، اما دستاورد ملموسی نداشته‌اند و ایران همچنان در قعر جدول بدترین کشورها برای رانندگی قرار دارد.