در انگلیس برخی از افرادی که برای دریافت دوز اول واکسن کووید-۱۹ روزشماری می‌کردند، ناگهان دچار تردید شده‌اند. یکی از آن‌ها راشل همسر خودم است که قرار است امروز واکسن بزند.

توقف تزریق واکسن آکسفورد/آسترازنکا در چندین کشور اروپایی به دلیل مشکلات گزارش شده در مورد انعقاد خون، بدون شک روی اعتماد مردم تاثیر گذاشته است.

واکسن آکسفورد/آسترازنکا در سراسر بریتانیا مورد استفاده قرار گرفته و تا به امروز ۱۷ میلیون دوز از آن تزریق شده است.

این واکسن و دیگر واکسن‌های مورد استفاده در اینجا، به دلایل قانع‌کننده‌ای حیاتی هستند: نجات جان تعداد بی‌شماری از مردم از ویروس کووید-۱۹، حفظ جمعیت، پایان دادن به قرنطینه و محدودیت‌های سراسری، کمک به احیای اقتصاد کشور و از‌سر‌گیری سفرهای بین‌المللی.

اما تصمیم «کاملا پیشگیرانه» آلمان به توصیه موسسه پل ارلیخ، نهاد مسئول واکسیناسیون در این کشور، طبیعتا سطح اضطراب را بالا برده است. امانوئل مکرون نیز اظهار کرد که فرانسه «محض احتیاط»، ترزیق واکسن آسترازنکا را متوقف می‌کند.

این واکنش از طرف یک دولت اروپایی بزرگ در زمانی که دروغ‌های مخرب در مورد ایمنی عمومی واکسن‌ها در شبکه‌های اجتماعی در حال گسترش است -و به اعتقاد من بسیاری از این شایعات به عنوان یک جنبش دروغ‌پراکنی آغاز شدند - آخرین چیزی است که جهان نیاز دارد.

اگر فرد در طول چند ساعت یا چند روز پس از واکسیناسیون به یک اتفاق جسمی نامطلوب دچار شود، طبیعی است که واکسن زیر سؤال برود اما وقتی تعداد زیادی از افراد در مدت زمانی کوتاه واکسینه می‌شوند، «واکنش‌های» ظاهری -تصادفی و غیر‌منتظره- اجتناب‌ناپذیر هستند.

ریشه‌ این ترس، گزارش‌های مربوط به لخته شدن خون (ترومبو-آمبولی) در بدن تقریبا ۴۰ نفر پس از دریافت واکسن آکسفورد/آسترازنکا است. این واقعیت به خودی خود نگران‌کننده به نظر می‌رسد اما از لحاظ علمی، بعید است که این دو موضوع به هم ربطی داشته باشند. درواقع، ما در میان جمعیت ۶۵ میلیون نفری انگلیس هر روز با موارد لخته شدن خون روبه‌رو می‌شویم؛ از جمله در افرادی که سابقه‌ آن را ندارند. این رقم به عنوان «تعداد پس‌زمینه» شناخته شده و به طور کلی در نسل قدیمی‌تر بیشتر اتفاق می‌افتد. 

وقتی هر هفته میلیون‌ها نفر از افراد مسن اولین دوز واکسن خود را دریافت می‌کنند، طبیعی است که برخی از این موارد به طور تصادفی در بیماران واکسینه شده اتفاق بیفتند. اما این بدان معنا نیست که این دو موضوع به هم ربط دارند.

هیچ دلیلی وجود ندارد -هنوز نداشته و به احتمال زیاد نخواهد داشت- که این موضوعات به هم ربط داده شوند. واکسن آسترازنکا معجونی بسیار ساده است. هیچ چیزی در ترکیب بالینی آن وجود ندارد که به لخته شدن خون مرتبط باشد. از قضا، یکی از علائم ابتلا به ویروس کووید-۱۹،  لخته شدن خون است و بنابراین، خطر لختگی خون با نزدن واکسن بیشتر است.

می‌توان گفت کشورهایی که تزریق واکسن را متوقف می‌کنند، شهروندان خود را در معرض خطر قرار می‌دهند و به مبارزه جهانی علیه  کووید-۱۹ خدشه وارد می‌کنند. 

البته این اولین بار نیست که آلمان در مورد واکسن آکسفورد هشدار می‌دهد. آن‌ها پیش‌تر نیز بر خلاف شواهد، ادعا کرده بودند که این واکسن روی افراد بالای ۶۵ سال تاثیر چندانی ندارد. آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان، ماه گذشته از دریافت واکسن امتناع کرد و گفت: «من ۶۶ سالم است و در گروه توصیه شده برای دریافت واکسن آسترازنکا نیستم.»

سیاست رسمی اتحادیه اروپا با توصیه‌های سازمان بهداشت جهانی مطابق است و به اعتقاد این سازمان، هیچ دلیلی برای تزریق نشدن این واکسن در هیچ کشور و در هیچ گروه سنی وجود ندارد.

ثابت شده که واکسن آکسفورد/آسترازنکا باعث کاهش بیماری حاد و انتقال ویروس کووید-۱۹ می‌شود. هزینه‌ تولید و توزیع این واکسن از تمام واکسن‌های کمتر است زیرا مانند واکسن فایزر/بایون‌تک نیازی به نگهداری در دمای بسیار پایین ندارد. بنابراین برای کشور‌های در حال توسعه با تعداد زیادی افراد نیازمند دریافت واکسن، بهترین گزینه محسوب می‌شود.

با وجود روند موفقیت‌آمیز تزریق واکسن و محدویت‌های سخت در انگلیس، ما هنوز روزانه شاهد پنج هزار مورد جدید ابتلا به ویروس کووید-۱۹ هستیم. اگر در بین خوانندگان این مطلب کسی هست که در مورد دریافت واکسن آکسفورد/آسترازنکا تردید دارد، من دقیقا همان چیزی را به او می‌گویم که به همسر خودم گفتم: «برو بزن!»

با امتناع از دریافت واکسن نه تنها آزادی شخصی خود برای معاشرت و مسافرت را می‌گیرید، بلکه با یک ویروس کشنده جان خود را به خطر می‌اندازید.

برندن ورن استاد واکسینولوژی در دانشکده پزشکی و بهداشت مناطق گرمسیری در لندن است.