تشدید فشارهای امنیتی بر نویسندگان و کنشگران فرهنگی

محکومیت آرش گنجی به ۱۱ سال زندان

آرش گنجی، نویسنده، مترجم و عضو کانون نویسندگان ایران - عکس از شبکه‌های اجتماعی 

دادگاه تجدیدنظر استان تهران، آرش گنجی، نویسنده، مترجم و عضو کانون نویسندگان ایران، را به تحمل ۱۱ سال زندان محکوم کرد. کانون نویسندگان ایران در بیانیه‌ای که منتشر کرده است اتهام‌های این عضو خود را «بی‌اساس» توصیف کرد.

در بیانیه‌ روز شنبه، نهم اسفند‌ماه کانون نویسندگان ایران آمده است که گنجی تنها به واسطه‌ ترجمه یک کتاب درباره‌ تحولات کردستان سوریه، به «اجتماع و تبانی به قصد اقدام علیه امنیت ملی»، «تبلیغ علیه نظام» و «عضویت و همکاری با یکی از گروه‌های مخالف نظام» محکوم شده است.

ناصر زرافشان، یکی از وکلای آرش گنجی، پیش‌تر درباره‌ اتهام‌های او به رسانه‌ها گفته بود که هر سه اتهام موکلش به لحاظ حقوقی، بی‌اساس است. چرا که به منظور اثبات اتهام اول (موضوع ماده ۶۱۰ قانون مجازات اسلامی) به وجود بیش از یک متهم نیاز است و یک فرد به تنهایی نمی‌تواند دست به «اجتماع» بزند!

به گفته زرافشان، «تبلیغ علیه نظام» (موضوع ماده ۵۰۰ قانون مجازات اسلامی) نیز قاعدتا ناظر به «نظام جمهوری اسلامی» است. در حالی که مجموعه مقالاتی که از سوی آرش گنجی در کتاب «کلید کوچک دروازه‌ای بزرگ» ترجمه شده است؛ درباره‌ وضعیت «کردستان سوریه» است و ربطی به وضعیت ایران ندارد.

به گفته زرافشان، صرف‌ همدلی یا شرکت در یک تظاهرات مسالمت‌آمیز هم نمی‌تواند مصداق «عضویت در گروه‌های مخالف نظام جمهوری اسلامی» تلقی شود؛ به ویژه که تظاهرات یا گردهمایی مسالمت‌آمیزی که در تهران برگزار شد علیه سیاست‌های دولت ترکیه بوده است و نه حکومت ایران!

اعتراض انجمن قلم آمریکا

«انجمن قلم آمریکا» (Pen America) در بیانیه‌ای که تنها دو روز پس از ابلاغ حکم بدوی گنجی، در اول ژانویه ۲۰۲۱، منتشر کرد؛ ضمن محکوم کردن شدید این اقدام دستگاه قضایی جمهوری اسلامی، خواهان آزادی فوری و بدون قید‌و‌شرط این عضو و منشی هئیت دبیران کانون نویسندگان ایران شد.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

به گفته کارن کارلکار، یکی از مدیران اجرایی «پِن آمریکا»، محکومیت آرش گنجی، پوچ و بی‌معنا و مصداق روشن «نقض حقوق بنیادین انسان‌ها برای آزادی بیان» به شمار می‌رود.

«پِن آمریکا» در بخشی از بیانیه اول ژانویه خود، با اشاره به نام برخی دیگر از نویسندگان و زندانیان عقیدتی در جمهوری اسلامی، نوشت: «مجازات‌هایِ بی‌رحمانه نویسندگان و کنشگران مدنی، به واسطه‌ بیان مسالمت‌آمیز دیدگاه‌هایشان، و یکسان دانستن این "دیدگاه‌های انتقادی" با "جرائم امنیتی"، ترفندی است که از سوی حکومت ایران به طور دائم به کارگرفته و تشدید شده است.» به نوشته‌‌ «پِن آمریکا» این بی‌توجهی به قانون و نقض حقوق افراد، باید بی‌درنگ پایان یابد و نویسندگان و فعالینی که «ناعادلانه» به زندان افتاده‌اند؛ بدون قید و شرط باید آزاد شوند!

فشارها بر سایر نویسندگان و کنشگران فرهنگی

در ماه‌های گذشته، علاوه بر آرش گنجی، فشارهای امنیتی بر سایر اعضای کانون نویسندگان ایران و کنشگران فرهنگی در تهران و شهرستان‌ها ادامه داشته است. «رضا خندان مهابادی»، «بکتاش آبتین»، «کیوان باژن» و «گیتی پورفاضل»، از اعضای کانون نویسندگان ایران، به حبس‌های طولانی‌مدت محکوم شده‌اند و هم‌اینک ‌به رغم بیماری‌های متفاوت و اعتراض‌های گسترده‌ای که صورت گرفته است در زندان به سر می‌برند.

روز دوشنبه ۱۳ بهمن‌ماه، نازی اسکویی، مدیر انتشارات «نشر دیگر» برای تحمل دوران محکومیت خود به زندان اوین معرفی شد. خانم اسکویی در حالی روانه‌ اوین شد که از چند ماه قبل از آن، از میانه‌ آذرماه، علی‌اکبر امینی، همسر و همکار او نیز زندانی شدند.

نازی اسکویی و همسرش، در سال ۱۳۹۱، پس از ماه‌ها بازجویی و لغو امتیاز انتشارات «نشر دیگر»، به «تبلیغ علیه نظام از طریق همکاری با کانون غیرقانونی نویسندگان ایران» متهم شده بودند.

واقعیت این است که علاوه بر تهران، در طول همین چند ماه گذشته، فشارهای امنیتی بر فعالان فرهنگی و نویسندگان، در شهرستان‌ها نیز ادامه داشته است.

روز ۲۳ بهمن‌ماه علیرضا نوری، شاعر، نویسنده و عضو دیگر کانون نویسندگان ایران، از سوی ماموران امنیتی جمهوری اسلامی بازداشت و برای تحمل دو سال حبس، به زندان مرکزی همدان منتقل شد. اتهام علیرضا نوری، «توهین به مقدسات از طریق نوشتن اشعار موهن در فضای مجازی» عنوان شده است.

زهرا محمدی، مدرس زبان کُردی و بنیانگذار انجمن فرهنگی «نوژین» نیز روز ۲۵ بهمن، از سوی تجدیدنظر استان کردستان به تحمل پنج سال زندان محکم شد.

سازمان حقوق‌بشری «فرانت‌لاین دیفندر» در بیانیه‌ای که روز ۳۰ بهمن‌ماه منتشر کرد؛ ضمن محکوم کردن حکم سنگین زهرا محمدی، فعالیت‌های او را مشروع، مسالمت‌آمیز و در راستای آگاهی‌بخشی و ارتقای حقوق‌بشر و مطابق با قانون اساسی جمهوری اسلامی معرفی کرد.

نوشین جعفری، نجمه واحدی و هدی عمید، نیز از دیگران کنشگران فرهنگی-آموزشی هستند که تنها طی همین چند هفته گذشته، از سوی دستگاه قضایی جمهوری اسلامی به احکام و زندان‌های طولانی‌مدت محکوم شده‌اند.

این طور به نظر می‌رسد که بر خلاف دوره‌های قبلی انتخابات ریاست جمهوری، نه تنها قرار نیست فضای فرهنگی-اجتماعی کشور بازتر شود؛ بلکه حتی ممکن است کنشگرانِ فرهنگی، روزنامه‌نگاران، نویسندگان و... بیش‌تر از گذشته با تهدیدها و سرکوب‌های سازمان‌یافته دستگاه‌های اطلاعاتی-امنیتی جمهوری اسلامی مواجه شوند.