کاظم غریب‌آبادی، نماینده جمهوری اسلامی ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفت که از بامداد سه‌شنبه، پنجم اسفندماه اجرای پروتکل الحاقی و نظارت‌های فراپادمانی بر فعالیت‌های هسته‌ای ایران متوقف شده است.

غریب آبادی گفت: «از ساعت ١٢ دوشنبه شب چیزی به نام تعهدات فراتر از پادمان نداریم ودستورات لازم به تاسیسات هسته ای صادر شده است».

هرچند خبر توافق سه‌ماهه با رافائل گروسی، مدیرکل آژانس به‌منظور حفظ نظارت‌های ضروری برای لحظاتی در مجلس شورای اسلامی تشنج ایجاد کرد، سر و صداها با اشاره علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی که گفت، «بین مجلس و دولت دو صدایی نباشد»، فرو نشست.

دولت هم در بیانیه‌ای اعلام کرد که شورای عالی امنیت ملی در ۲۵ بهمن تصمیم گرفت هم قانون مجلس اجرا شود و هم هزینه‌های آن کاهش یابد و اگر مجلس قصد دارد توافق را غیرفعال کند، باید مسئولیت عواقب آن را هم بپذیرد.

طبق قانون مصوب مجلس، در صورتی که تحریم‌ها لغو نشوند،دولت موظف به خروج پروتکل الحاقی و کاهش تعهدات دیگر است. رویکردی که به طبق نظر خامنه‌ای، در مورد آن یک صدایی وجود دارد.

گروسی در سفری شتاب‌زده به تهران ساعاتی قبل از به پایان رسیدن ضرب‌الاجل تهران برای توقف اجرای پروتکل الحاقی، توافقی برای ادامه نظارت‌های اساسی به دست آورد. مدیرکل آژانس، روسیه و اروپا و دولت ایران از این توافق ابراز رضایت کردند.

بر اساس این توافق از بامداد سه‌شنبه همه دسترسی‌های تکمیلی و فراپادمانی آژانس به تاسیسات هسته‌ای ایران متوقف شده و اطلاعات دوربین‌ها در سه ماه آینده ذخیره می‌شوند، تا در صورت لغو تحریم‌ها، این اطلاعات در اختیار آژانس قرار گیرد.

به این ترتیب فرصتی سه ماهه تا آستانه برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری خرداد ۱۴۰۰ در ایران برای مذاکرات مقدماتی فراهم شده و در عین حال برخی منافع معامله با غرب می‌تواند در مسیر انتخابات هزینه شود.

خبرهای مثبتی که همزمان با اعلام آمادگی آمریکا برای مذاکره با ایران مخابره می‌شود، از حل مشکل پول‌های بلوکه شده در کره جنوبی تا لغو محدودیت تردد دیپلمات‌های جمهوری اسلامی در نیویورک و لغو سیاست دونالد ترامپ مبنی بر فعال شدن مکانسیم ماشه و بازگشت تحریم‌ها، همان فضای مثبتی است که مقامات تهران در فصل انتخابات به آن نیاز دارند.

مقامات دولت بایدن باوجود حمله‌های راکتی دوشنبه در منطقه سبز عراق که به گروه‌های تحت حمایت جمهوری اسلامی نسبت داده می‌شود، بار دیگر تمایل به مذاکره با ایران را تکرار کرد‌ه‌اند.

انتظار می‌رود در هفته‌های پیش رو زمینه برای ویدیو کنفرانس‌هایی با حضور کشورهای باقی‌مانده در برجام (بریتانیا، فرانسه، آلمان، چین و روسیه)، آمریکا که سه سال قبل از برجام خارج شد و ایران به طور غیررسمی برگزار شود و در عین حال تهران از برخی منافع اقتصادی و منابع پول که به شدت به آن نیاز دارد، بهره‌مند شود. تا زمانی پس از انتخابات ریاست جمهوری که طرف گفت‌و‌گو‌ها با واشینگتن روشن شده و مذاکرات جدی‌تر برای دستیابی به توافق از سرگرفته شود.