استقبال فلسطینی‌ها از تصمیم واشنگتن برای برقراری روابط با رام‌الله

تعهد دولت بایدن به راه حل دو کشور به عنوان گزینه مناسب برای پایان دادن به منازعه فلسطین و اسرائيل

محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین. عكس از:  AFP

رهبری فلسطین، تصمیم دولت بایدن برای برقراری مجدد روابط دیپلماتیک با رام‌الله، از سرگیری حمایت مالی از فلسطینی‌ها و تعهد به راه حل دو کشور استقبال کرده و آن را به عنوان"گامی مثبت تلقی کرد که می‌توان روند صلح خاورمیانه را بر اساس آن بنا کرد."

اعلام موضع جدید واشنگتن در قبال فلسطین که مغایر با رویکرد دولت دونالد ترامپ، رئیس جمهوری پیشین آمریکا است، برای فلسطینیان غیرمنتظره و غافلگیرکننده نبود، زیرا مقامات ستاد انتخاباتی بایدن، قبل از ورود رئیس جمهوری جدید به کاخ سفید، از این تصمیم پرده‌برداری کرده بودند.

هرچند رهبری فلسطین بر اصل سیاست خارجی دولت بایدن که مبتنی بر"همکاری بین‌المللی چند جانبه در چارچوب سازمان‌های بین‌المللی" است، تکیه می‌کند، اما در عین حال، این نگرانی را دارد که ممکن است هنگام مطرح شدن بحث درگیری اعراب و اسرائيل، این اصل نقض شود. به ویژه این‌که اسرائیل از چند دهه بدین سو، به حمایت یك جانبه ایالات متحده از روند صلح كه بر پایه گفت‌وگوهای دوجانبه استور است، اصرار دارد و از ورود طرف‌های بین‌المللی و منطقه‌ای برای شکستن انحصار آمریكا خودداری می‌کند.

با این حال و طبق اظهارات ریاض المالکی، وزیر امور خارجه فلسطین، رهبری فلسطین از مدت بیش از دو سال به این طرف، پیوسته خواستار تشکیل"مکانیسم بین‌المللی چندجانبه" برای نظارت بر روند مذاکرات فلسطین با اسرائیل است و همواره تأکید دارد که هدف از این پیشنهاد، "تلاش برای اطمینان از موفقیت گفت‌وگوها است و نه طفره‌روی از مذاکرات دوجانبه."

شایان یادآوری است که پس از تصمیم واشنگتن برای انتقال سفارت آمریکا از تل‌آویو به بیت‌المقدس و به رسمیت شناختن قدس به عنوان پایتخت اسرائیل در اواخر سال ۲۰۱۷، فلسطینی‌ها روابط سیاسی خود را با دولت ترامپ قطع کردند و در سال ۲۰۱۸ اعلام کردند که دیگر حمایت آمریکا از روند صلح را نمی‌پذیرند.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

پس از روی‌کار آمدن دولت جدید آمریکا و در نخستین موضع‌گیری رسمی دولت بایدن در قبال منازعه اعراب و اسرائیل، ریچارد میلز، نماینده موقت آمریکا در سازمان ملل متحد اعلام کرد که واشنگتن در صدد از سرگیری روابط دیپلماتیک با رهبری فلسطین، بازگشایی نمایندگی‌های دیپلماتیک و ارائه مجدد کمک‌های آمریکا به فلسطین و کمک‌های بشردوستانه به فلسطینی‌ها است.

البته دولت ترامپ حدود یک سال پس از بستن دفتر سازمان آزادی‌بخش فلسطین در واشنگتن، در سال ۲۰۱۹ تصمیم گرفت کنسولگری آمریکا در بیت‌المقدس را که افتتاح آن به سال ۱۸۴۴ بر می‌گردد تعطیل کند و آن را به سفارت ایالات متحده در بیت‌المقدس مدغم کند. علاوه بر آن، دولت ترامپ در سال ۲۰۱۸ و در تلاشی برای لغو آژانس امدادرسانی و کاریابی برای آوارگان فلسطینی در خاور نزدیک (اونروا) که به پناهندگان فلسطینی کمک می‌کند، اقدام به متوقف کردن همکاری مالی ایالات متحده به این آژانس‌ که به حدود ۴۰۰ میلیون دلار در سال می‌رسد، کرد.

ریچارد میلز در جلسه‌ دوره‌ای شورای امنیت سازمان ملل تأکید کرد که از سرگیری کمک‌ها "خدمتی به رهبری فلسطین نیست، بلکه اقدامی به سود فلسطینیان است، افزون برآن‌که ارائه کمک‌ها منجر به ایجاد فضای می‌شود که فلسطینی‌ها و اسرائیلی‌ها هر دو می‌توانند از آن بهره ببرند."

البته موضع جدید آمریکا در مورد فلسطین به معنای بازگشت به سیاست سنتی ایالات متحده در قبال روند صلح و عقب‌نشینی از اقدامات ترامپ تلقی می‌شود که فلسطینیان آنها را غیرقانونی و خصمانه تلقی می‌کردند. تأکید ریچارد میلز بر متعهد بودن دولت بایدن به راه حل دو کشور به عنوان "تنها گزینه برای حل منازعه فلسطین و اسرائیل"، درخواست واشنگتن از اسرائيل برای متوقف کردن "سیاست الحاق سرزمین‌های فلسطینی، توسعه برنامه شهرک‌سازی و تخریب خانه‌های فلسطینیان"، بخشی از سیاست‌های دولت بایدن در قبال مسئله فلسطین است. علاوه بر آن، ریچارد میلز از فلسطینی‌ها خواست از دست زدن به اقداماتی که تحریک به خشونت می‌کند خودداری کرده و خسارت افرادی که به دلیل اقدامات تروریستی زندانی شده اند را جبران کنند."

این در حالی است که دولت ترامپ در سال ۲۰۱۹، برخلاف موضع سنتی ایالات متحده، اعلام کرد که روند شهرک‌سازی در کرانه باختری مغایرتی با قوانین بین‌المللی ندارد.

در همین حال، احمد مجدلانی، یکی از اعضای کمیته اجرایی سازمان آزادی‌بخش فلسطین، موضع جدید آمریکا را "گام مثبت و معقولی دانست که می‌تواند زمینه برقراری مجدد روابط فلسطین با ایالات متحده را بر اساس احترام متقابل و دور از کشمکش‌های روند صلح خاورمیانه فراهم کند." وی از واشنگتن خواست"تصمیم کنگره در سال ۱۹۸۷، در مورد طبقه‌بندی سازمان آزادی‌بخش فلسطین به عنوان سازمان تروریستی را لغو کرده و موافقت خود را با سازوکار چند جانبه که مبتنی بر قوانین بین‌المللی برای آغاز مذاکراتی که هدف از آن پایان دادن به اشغال سرزمین‌های فلسطینی و تأسیس کشور فلسطین در محدوده مرزهای پیش از جنگ چهارم ژوئن سال ۱۹۶۷، باشد اعلام کند.

مجدلانی از پذیرش موضع آمریکا برای بازگشت به وضعیت پیش از دولت ترامپ خودداری کرده و افزود که فلسطینی‌ها حمایت و نظارت انحصاری ایالات متحده از روند صلح خاورمیانه را نمی‌پذیرند. وی ابراز خوش‌بینی کرده و گفت که امیدوار است دولت بایدن موافقت خود را با پیوستن طرف‌های منطقه‌ای دیگری در گروه چهار‌جانبه صلح که شامل واشنگتن، مسکو، بروکسل و سازمان ملل می‌شود، اعلام کند.

با این حال، باسم الزبیدی، استاد علوم سیاسی در دانشگاه بیرزیت، معتقد است که موضع جدید ایالات متحده در چارچوب "بازگشت به سیاست سنتی آمریکا" محدود می‌شود و این سیاست مبتنی بر "احیای روند سیاسی است که واشنگتن آن را تضمینی برای دستیابی به ثبات در منطقه می‌داند."

الزبیدی خاطرنشان کرد که رهبری فلسطین "به دلیل واقعیت‌های تحمیل شده توسط تل‌آویو و واشنگتن، از جمله گسترش برنامه شهرک‌سازی در کرانه باختری و انتقال سفارت آمریکا به بیت‌المقدس که دولت بایدن نیز تمایلی به انتقال مجدد آن به تل‌آویو ندارد، در موقعیت ضعیف‌تری نسبت به گذشته قرار می‌گیرد."

باسم الزبیدی بدین باور است که برقراری مجدد تماس بین واشنگتن و رام‌الله در دو مورد خلاصه خواهد شد،  در مورد نخست واشنگتن سعی خواهد کرد موضع دولت بایدن در قبال منازعه فلسطین و اسرائيل را نسبت به موضع ترامپ متفاوت نشان دهد، اما مورد دوم، وادار کردن فلسطینی‌ها به دادن امتیازات بیشتر در ارتباط به پرونده زندانیان و پذیرش"ادعاهای مبنی بر این‌که برنامه‌های درسی و آموزشی فلسطین، مروج خشونت است"، خواهد بود.

© IndependentArabia