احتمال توقف اسکان مجدد پناهجویان در خاک آمریکا

تنها ۱۴۴ نفر از میان ۳۹ هزار پناهجوی ایرانی ساکن در ترکیه، در کشور سوم اسکان داده شده‌اند

JIM WATSON / AFP

به گزارش خبرگزاری پلیتیکو، هفته گذشته و در جلسه مقامات امنیتی آمریکا در زمینه توقف احتمالی برنامه پذیرش و اسکان پناهندگان در خاک این کشور گفتگو شده است. در این جلسه که از سوی سه تن از حاضران در جلسه فاش شده است، مقامات اداره امنیت کشور (DHS) سهمیه ۳ تا ۱۰ هزار نفری را برای سال مالی ۲۰۲۰ پیشنهاد کرده‌اند، که با مخالفت «استیون میلر» مواجه شده است. آقای میلر مشاور ارشد و طراح برنامه‌های مهاجرتی و پناهندگی کاخ سفید است، که از جایگاه ویژه‌ای نزد دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا برخوردار است.

استیون میلر پیشتر نیز با حضور در شبکه‌های مختلف تلویزیونی ضمن دفاع از فرمان اجرایی دونالد ترامپ برای لغو ویزای هفت کشور مسلمان و تعلیق پذیرش پناهجویان، از گزینه‌های جایگزین رئیس جمهور آمریکا پس از مخالفت قضات با این طرح خبر داده بود.

میلر با بیان اینکه اتباع کشورهای خارجی هیچ حقی بر پایه قانون اساسی آمریکا ندارند که با توسل به آن خواستار ورود به آمریکا شوند، تاکید کرده بود که رئیس جمهور آمریکا، در راس قوه مجریه این کشور بوده و در این زمینه اختیارات تام دارد.

در خوشبینانه‌ترین حالت آمریکا در سال ۲۰۲۰ ممکن است ۳ تا ۱۰ هزار پناهنده را در این کشور اسکان دهد. این در حالی است که در آخرین سال ریاست جمهوری باراک اوباما در کاخ سفید، آمریکا ۱۱۰ هزار پناهنده را در این کشور پذیرفته بود.

آمریکا سال‌ها بیش از نیمی از سهمیه اسکان مجدد پناهجویان را در اختیار داشت. با این‌حال کاهش شدید سهمیه پذیرش پناهجویان و بالا رفتن احتمال توقف اسکان مجدد در این کشور، ده‌ها هزار پناهجوی در انتظار اسکان در کشورهای مختلف را با بلاتکلیفی مواجه خواهد کرد.

ناکامی طرح‌های اسکان مجدد پناهندگان در اتحادیه اروپا

از سوی دیگر اتحادیه اروپا نیز که در سال‌های اخیر درگیر بحران پناهجویی بوده، با قدرت گرفتن احزابی با رویکردهای ضد مهاجرتی روبروست. با این حال پس از سال ۲۰۱۵، این اتحادیه در راستای کاهش مهاجرت‌های غیرقانونی تدابیر متعددی از جمله ایجاد راه‌های قانونی و اسکان مجدد پناهجویان در کشورهای عضو را پیش‌بینی کرده است.  

به گزارش دویچه‌وله آلمان، اتحادیه اروپا در سال ۲۰۱۵ طرح اسکان مجدد ۲۲۵۰۰ پناهجو را برنامه‌ریزی کرد که نهایتا ۱۸۵۳۶ نفر در کشورهای عضو اسکان داده شدند.

در ماه سپتامبر سال ۲۰۱۷ نیز، «ژان کلود یونکر» رئیس کمیسیون اروپا برنامه جدیدی را ارائه کرد که در آن، از کشورهای عضو خواسته شده بود تا اکتبر سال ۲۰۱۹ علاوه بر شمار قبلی، ۵۰ هزار پناهجوی دیگر را هم در اروپا اسکان دهند. بااین‌حال به گزارش «اداره امور داخلی و مهاجرت کمیسیون اروپا»، تا میانه اکتبر سال ۲۰۱۸ تنها ۱۵۹۰۰ نفر در این اتحادیه اسکان داده شدند.

بر طبق برنامه تعیین شده از سوی کمیسیون اروپا، سهمیه کشورهای فرانسه، آلمان، سوئد و انگلستان بیشترین تعداد پناهجو که می بایست تا اکتبر سال ۲۰۱۹ در این کشورها اسکان داده شوند، به ترتیب  ۱۰ هزار و ۲۰۰، ۸ هزار و ۷۵۰ و ۷ هزار و ۸۰۰ نفر است. این درحالی است که مطابق آمار ارائه شده از سوی دویچه‌وله تنها ۲۶ درصد از سهمیه اسکان مجدد پناهجویان در این کشورها تا اکتبر ۲۰۱۸ محقق شده است.

اسکان مجدد راه‌حلی مناسب اما دور از دسترس

مطابق داده‌های منتشر شده از سوی کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد (UNHCR) در خصوص اسکان مجدد پناهندگان، تنها ۷.۴ درصد از نیازهای اسکان مجدد پناهندگان جهان در سال ۲۰۱۸ برآورده شده است. بر اساس این گزارش از حدود ۱ میلیون ۲۰۰ هزار پناهنده‌ی نیازمند اسکان مجدد، تنها ۵۵ هزار و ۶۹۲ نفر در کشورهای سوم اسکان یافته‌اند.

طبق این گزارش ۶۸ درصد از پرونده‌های پروسه اسکان مجدد در سال گذشته، به بازماندگان خشونت و شکنجه، زنان و دختران در خطر و کسانی که نیازهای قانونی و حفاظتی داشته‌اند تعلق دارد. در این گزارش اشاره شده است که در سال ۲۰۱۸، بیش از نیمی از پناهندگانی که پرونده آنها در پروسه اسکان مجدد قرار دارد را «کودکان» تشکیل می‌دهند.

مطابق پیش‌بینی‌های این سازمان برای سال ۲۰۱۹، از ۱ میلیون ۴۰۰ هزار پناهنده‌ی نیازمند اسکان مجدد که در ۶۵ کشور جهان پراکنده شده‌اند، تنها ۶ دهم درصد از این تعداد در کشورهای سوم اسکان داده خواهند شد.

در این میان در پنج ماهه اول سال جاری تنها ۱۴۴ نفر از میان ۳۹ هزار پناهجوی ایرانی ساکن در ترکیه، در کشور سوم اسکان داده شده‌اند. این سهمیه‎های ناچیز کابوس پناهجویانی است که گاها سال‌هاست در انتظار انتقال به کشور سوم هستند.

اسکان مجدد در کنار تامین شرایط بازگشت داوطلبانه‌ی پناهجویان به کشورهای مبدأ، جزو راه‌حل‌های پایدار در جهت حل بحران پناهجویی است. با این حال ناامنی‌های گسترده در بسیاری از مناطق جهان و نقض وسیع حقوق بشر در کشورهایی همچون ایران، احتمال ایجاد شرایط بازگشت داوطلبانه را کم‌رنگ‌تر کرده‌است. هم‌زمان کاهش سهمیه‌های اسکان مجدد و عدم مسئولیت‌پذیری کشورهای توسعه یافته در قبال پناهجویان، رسیدن به راه‌حل‌های پایدار برای حل مسأله‌ی بحران پناهجویی را با شکست مواجه کرده است.

بیشتر از