آغاز دور دوم مذاکرات و امید برای برقراری آتش‌بس

گفت‌وگو‌های صلح از روز سه‌شنبه در دوحه قطر دوباره آغاز می‌شود

زلمی خلیل‌زاد نماینده ویژه ایالات متحده در صلح افغانستان و ملا عبدالغنی برادر، بنیان‌گذار طالبان در نشست صلح دوحه، تاریخ ۲۹ فوریه ۲۰۲۰ - Giuseppe CACACE / AFP

دور دوم گفت‌وگو‌های صلح پس از یک وقفه ۲۰ روزه، از روز سه‌شنبه در دوحه قطر آغاز خواهد شد. تیم مذاکره‌کننده دولت که برای رای‌زنی و مشورت با دولت، سیاست‌مداران و چهره‌های با نفوذ مردمی در تاریخ ۲۶ آذر ماه به کابل آمده بود، قرار است روز دوشنبه دوباره به قطر برود و از روز سه‌شنبه گفت‌وگو‌های صلح را از سر بگیرد.

منابع در وزارت دولت در امور صلح به رسانه‌ها گفته‌اند که تیم مذاکره‌کننده دولت افغانستان در زمان تعیین‌شده در محل مذاکرات حاضر خواهد شد. ناجیه انوری سخنگوی این وزارت‌خانه به رسانه‌ها گفت که اعضای تیم مذاکره‌کننده دولت، در طول ۲۱ روز گذشته با گروه‌های مختلف مردم و سیاست‌مداران افغانستان دیدار و گفت‌وگو کرده‌اند و از مشورت‌های آنان را برخوردار شده‌اند.

تیم مذاکره‌کننده یکشنبه شب نیز با محمد اشرف غنی رئیس جمهور افغانستان دیدار کرد و دیدگاه‌های وی را نیز در مورد دور دوم مذاکرات دریافت کرد.

در همین حال شورای عالی مصالحه ملی می‌گوید، آنان رهنمودهایی را برای تیم مذاکره‌کننده دولت تنظیم کرده‌اند که براساس همین رهنمودها، اعضای تیم، گفت‌وگو‌های خود را سمت و سو خواهند داد. شورای عالی مصالحه ملی گفت که در حال حاضر هیچ‌گونه اختلاف نظری در مورد روند گفت‌وگو‌ها میان ارگ ریاست جمهوری و شورای عالی مصالحه ملی وجود ندارد و تصمیم‌ها با هماهنگی میان دو نهاد گرفته می‌شود. هرچند قرار بود تیم مذاکره‌کننده دولت روز دوشنبه به سوی قطر حرکت کنند. اما گفته می‌شود این سفر برای یک روز به تعویق افتاده است و هیئت، سحرگاه روز سه‌شنبه به دوحه خواهند رفت. یکی از دلایلی که برای این تاخیر مطرح شده است، آماده‌ کردن رهنمود مذاکرات و تحویل آن به تیم مذاکره‌کننده از سوی شورای عالی مصالحه ملی است. مهم‌ترین بحث‌های دور دوم مذاکرات میان طالبان و دولت افغانستان، آتش‌بس فوری و آینده نظام در افغانستان است. دولت افغانستان تلاش دارد تا به هر نحو ممکن طالبان را مجاب کند که پیش از رفتن به عمق گفت‌وگو‌ها، برای نمایش حسن نیت در مذاکرات، آتش‌بس در افغانستان برقرار شود. اما به نظر می‌رسد طالبان بیشتر از هرچیزی روی ایجاد حکومت موقت مانور بدهند.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

با این که هیئت مذاکره‌کننده دولت در تلاش است تا نشان دهد که این تیم به صورت یک دست و یک زبان در مذاکرات صلح حضور دارند. اما با این حال به نظر می‌رسد اختلاف دیدگاه در قبال مذاکرات هنوز هم در میان تعدادی از اعضای تیم وجود داشته باشد. به طور مثال در حالی که معصوم استانکزی رئیس هیئت گفت‌وگوکننده از اصرار تیم بر حفظ نظام جمهوری و آتش‌بس صحبت می‌کنند. حفیظ منصور دیگر عضو هیئت می‌گوید: «برای حفظ ارزش‌های نظام باید به سوی حکومت موقت برویم.»

شاید بتوان گفت یکی از مهم‌ترین اختلاف نظر‌ها در میان تیم مذاکره‌کننده همین مساله حکومت موقت باشد. تعدادی موافق حکومت موقت‌اند و گروه دیگر مخالف آن. از آن سو طالبان نیز تاکید بیش از حد برای رفتن به سوی حکومت موقت دارد و آن را به عنوان پیش‌درآمدی برای آتش‌بس در افغانستان می‌دانند.

با این حال می‌توان گفت که تمام تیم دولت در مذاکرات صلح، روی یک مساله اتفاق کامل دارند؛ و آن هم حفظ نظام و دستاورد‌های آن است. هرچند تحمیل این دیدگاه بر طالبان سخت است. اما به نظر می‌رسد طالبان نیز از آن تاکید‌های متحجرانه و غیر قابل تغییر خویش به شدت پایین آمده‌اند. به طور مثال طالبان دیگر تاکید بر مطرح کردن امارت اسلامی نمی‌کند. آن چه از گفت‌وگو‌های تیم مذاکره‌کننده دولت در طول این ۲۰ روز در رسانه‌ها به نشر رسیده است، چنین به نظر می‌رسد که طالبان می‌خواهند یک نظام اسلامی با رهبری علمای دینی در افغانستان ایجاد شود. اما دولت به عنوان یک نظام اداری همچنان به صورت امروزی خود پابرجا خواهد بود.

در وضعیت فعلی مهم‌ترین دغدغه مردم، تشدید جنگ با شیوه‌های مختلف است که فغان آنان را درآورده است و تیم مذاکره‌کننده دولت نیز سعی دارد تا در نخستین جلسات گفت‌وگو‌ها، مساله آتش‌بس را مطرح کند.