ستاره‌شناسان، دقیق‌ترین و کامل‌ترین نقشه موجود، از حدود دو میلیارد ستاره راه‌شیری را منتشر کردند. این نقشه فوق‌العاده دقیق را تلسکوپ گایا، متعلق به آژانس فضایی اروپا برداشته است؛ تلسکوپی که در فاصله حدود یک میلیون مایلی زمین در فضا معلق است و موقعیت‌ها، حرکت‌ها، میزان درخشندگی و رنگ میلیاردها ستاره در همسایگی خورشید را کشف می‌کند. ستاره‌شناسانی که این داده‌ها را گردآوری کرده‌اند می‌گویند، این داده‌ها می‌توانند پرده از عمیق‌ترین رازهای کهکشان راه‌شیری بردارند، از جمله این راز که کهکشان راه‌شیری از کجا آمده است و به کجا ممکن است برود.

دکتر فلور فان لیون در دانشگاه کمبریج، که این تحقیق را مدیریت کرده است، می‌گوید: «گایا فاصله بین صدها میلیون شیء که هزاران سال نوری دورند را اندازه‌گیری می‌کند و چنین دقتی در اندازه‌گیری مانند این است که بتوان ضخامت یک تار مو را از فاصله بیش از ۲۰۰۰ کیلومتری اندازه گرفت.»

«این داده‌ها، مبانی اصلی و به‌نوعی ستون‌فقرات ستاره‌شناسی هستند و به ما این امکان را می‌دهند که همسایگان ستاره‌ای خود را جزء‌به‌جزء تشریح کنیم و تلاش کنیم برای پرسش‌های حیاتی و تعیین‌کننده درباره منشاء و آینده کهکشانمان پاسخی بیابیم.» ماهواره گایا در سال ۲۰۱۳ به فضا پرتاب شد و در نقطه اصطلاحا لاگرانژی ۲ (L2)، نقطه‌ای که از نظر گرانشی بین زمین و خورشید پایدار است، فعالیت می‌کند. این نقشه‌بردار کهکشان، تاکنون موقعیت و درخشندگی حدود دو میلیارد ستاره، اندازه دقیق و همچنین رنگ آنها را اندازه‌گیری کرده است. داده‌های تلسکوپ فضایی گایا همچنین به ستاره‌شناسان این امکان را خواهد داد که جرم کهکشان راه‌شیری را با تحلیل شتاب ملایم سامانه خورشیدی، هنگام گردش پیرامون مدار کهکشان، اندازه‌‌گیری کنند. گمان می‌رود خورشید در طول سال به میزان ۷ میلی‌متر در ثانیه به سمت مرکز کهکشان راه‌شیری شتاب می‌گیرد، در حالی که با سرعت ۱۲۴ مایل در ثانیه (معادل ۲۰۰ کیلومتر در ثانیه) در مدار خود، در گردش است. ستاره‌شناسان همچنین قادر خواهند بود با کمک داده‌های جمع‌آوری شده ماهواره گایا، دو کهکشان همدم راه‌شیری، یعنی ابرماژلانی بزرگ و ابرماژلانی کوچک، را بازسازی کنند. این دو کهکشان، به وسیله پلی از ستارگان، به طول تقریبی ۷۵۰۰۰ سال نوری، با یکدیگر ارتباط دارند.

دکتر کارولینا هارپر، مدیر علوم فضایی آژانس فضایی انگلستان که بودجه این پژوهش را تامین کرده است، می‌گوید: «هزاران سال است که ما مشغول یادداشت جزییات درباره ستاره‌ها و مکان دقیق آنها هستیم چرا که آنها درک بشر از جهان هستی را گسترش می‌دهند.» گایا در تمام هفت سال گذشته به آسمان خیره شده و مشغول نقشه‌برداری از مکان و سرعت ستارگان بوده است. به لطف تلسکوپ گایا، ما امروزه دقیق‌ترین نقشه تاریخ از آسمان را در اختیار داریم که جزییات میلیاردها ستاره را نشان می‌دهد. داده‌های جدید همچنین شامل اندازه‌گیری‌های فوق‌العاده دقیق از ۳۰۰,۰۰۰ ستاره‌ای است که نسبتا به خورشید نزدیکند و درون فاصله ۳۲۶ سال نوری از آن قرار گرفته‌اند. محققان قصد دارند با پیش‌بینی اینکه کهکشان در ۱.۶ میلیون سال آینده چگونه تغییر خواهد کرد، از این داده‌ها برای مطالعه بیشتر درباره سرنوشت کهکشان راه‌شیری استفاده کنند. 

گزارش تکمیلی از خبرگزاری‌ها