در پی افزایش تنش‌های سیاسی اخیر میان ایران و ایالات متحده، گستره آشوب خیز خاورمیانه، پیش از آن که پرتو امیدواری و آرامش را در افق مشاهده کند، بار دیگر در عمق درگیری‌های سیاسی امنیتی تازه ای فرو افتاده و با چالش‌های توانفرسای اقتصادی جدیدی روبرو شده است. شمار تهدیدها و چالش‌های این پهنه جغرافی، آن قدر گسترده و فراگیر شده است که تمامی عرصه‌های روزگار را در برگرفته و هیچ گوشه‌ای از این آفت به دول نمانده. افزون بر بحران‌های مزمن و تاریخی همچون معضل مناطق فلسطینی، جنگ ایران و عراق، تهاجم نیروهای صدام به کویت و تنش‌های سیاسی مذهبی در لبنان، سرزمین خاورمیانه در چند سال اخیر با موج بزرگی از مخاطره‌ها روبرو شده است که پیامدهای آن برای آینده منطقه فاجعه بار تلقی می‌شود.
دشواری‌های ناشی از بهار عربی، آفت روز افزون تروریسم و افراط گرایی، درگیری‌های داخلی عراق، بحران فاجعه آفرین سوریه، ناسازگاری حوثی‌ها با نظام سیاسی در یمن، بخشی از آشفتگی‌های است که خاورمیانه را عملا به چالش کشیده است. اما تنش میان ایران و آمریکا، عمده ترین چالشی است که امروز سراسر منطقه را دستخوش تهدید و نا امنی کرده و احتمال درگیری نظامی میان دو جانب را افزایش داده است. اغلب کشورهای عربی خلیج فارس با سیاست‌های توسعه طلبانه ایران ابراز مخالفت می‌کنند و نا امنی‌های عراق، سوریه، لبنان و یمن را ناشی از مداخلات ایران در این کشورها می‌دانند. حملات اخیر به کشتی‌های تجاری در آب‌های خلیج فارس و حمله پهپادها به تأسیسات نفتی و سایر مراکز دولتی در عربستان سعودی، منجر به نگرانی کشورهای عربی خلیج فارس شده است.
به دنبال افزایش تهدیدها و نگرانی‌ها، بسیاری از کشورهای منطقه در صدد چاره جویی برای برون رفت از معضل کنونی بر آمدند و تلاش‌ها به منظور جلوگیری از بروز جنگ و برخورد نظامی از سوی کشورهای مختلف ادامه دارد تا آرامش و امنیت جایگزین تنش‌های موجود شود. شمار زیادی از کشورهای منطقه و جهان، ابتکارات و اقداماتی را روی دست گرفتند تا مانع تشدید بحران شوند. در این میان، دولت کویت نیز با توجه به جایگاه سیاسی و موقعیت ژئوپلیتیک و اقتصادی که در منطقه دارد، به منظور زدودن کدورت‌ها و متقاعد کردن طرف‌های درگیر به خویشتن داری و آرامش، وارد اقدام شده است.
بدین ترتیب، سفر اخیر امیر کویت به بغداد را می‌توان، اقدام ارزشمندی در راستای کاهش بحران در خاورمیانه دانست و با توجه به موضعگیری‌های ویژه کویت در قبال تحولات منطقه، انتظار می‌رود، سفر شیخ صباح الاحمد الجابر الصباح به عراق، اثرگذاری چشمگیری در روند تلاش‌های داشته باشد که به هدف پایان دادن به تنشها و تشنّجات موجود در منطقه صورت می‌گیرد.
عوامل و ویژگی‌های که اهمیت سفر امیر کویت به عراق و نقش کویت را در جلوگیری از تشدید بحران در خاورمیانه پر رنگ می‌سازد را می‌توان در نکات زیر خلاصه کرد.
از زمان تهاجم نیروهای صدام حسین به کویت در ماه اوت سال ۱۹۹۰ تا سقوط رژیم بعثی عراق در سال ۲۰۰۳، روابط میان عراق و کویت در اوج تیرگی و تشنج قرار داشت و دو کشور، رابطه دیپلماتیک نداشتند. سپس در سال ۲۰۰۸ پیوند دیپلماتیک میان دو جانب از سر گرفته شد و کویت سفارت خود را در بغداد بازگشایی کرد و مسئولان دو کشور در صدد تقویت و توسعه روابط میان عراق و کویت شدند. بدین ترتیب، سفر امیر کویت به بغداد، نمایانگر نگرش مثبت دولت کویت به نظام سیاسی جدید در عراق است، مسئله ای که اهمیت زیادی برای سیاستمداران عراقی داشته و فضای رنجش و آزردگی چندین ساله را پایان می‌بخشد. نزدیکی میان عراق و کویت می‌تواند همکاری‌های اقتصادی و سرمایه گذاری‌های کویت در عراق را افزایش دهد و نقش موثری در بالا بردن رشد اقتصادی عراق داشته باشد.
از سوی دیگر، کویت با دیپلماسی فعال و حفظ روابط حسنه با کلیه کشورهای منطقه، از جمله ایران، می‌تواند در کاهش تنش‌های منطقه‌ای، نقش میانجی بازی کند و طرف‌های درگیر بحران را تشویق به همسویی و هماهنگی کند. البته با توجه به موقعیت جغرافی کویت و عراق در همسایگی و نزدیکی با ایران، در صورت بروز هر نوع جنگ و درگیری میان ایران و آمریکا، کشورهای عراق و کویت نسبت به سایر کشورهای منطقه، آسیب پذیری بیشتری خواهند داشت و متحمل زیان‌های هنگفتی خواهند شد. همین امر باعث می‌شود تا مقامات عراق و کویت، تلاش بیشتری را برای جلوگیری از تشدید تنشها در منطقه مبذول بدارند و از هیچ تلاشی در راستای کاهش بحران دریغ نکنند.
تردیدی نیست که در صورت بروز هر نوع درگیری در خلیج فارس و به خطر افتادن تنگه هرمز، دو کشور عراق و کویت افزون بر آسیب پذیری امنیتی، با چالش‌های اقتصادی بزرگی روبرو خواهند شد زیرا بیشترین نفت صادر شده از کویت و عراق با عبور از تنگه هرمز به بازارهای جهانی می‌رسد. از این رو، تلاش‌های کویت و عراق برای کاهش تنشها و جلوگیری از جنگ در خلیج فارس، تنها برای حفظ منافع کشورهای همسایه نیست بلکه این مسئله برای دو کشور کویت و عراق نیز اهمیت حیاتی دارد. همچنان نزدیکی میان این دو کشوری که عضو سازمان کشورهای صادر کننده نفت (اوپک) می‌باشند، می‌تواند در بازار جهانی نفت و در تصمیمات نشست آینده اوپک اثر گذار باشد.
