بازگشت سالم کپسول «گروه اژدها» فضاپیمای اسپیس‌اکس در حد و اندازه سفر به کره ما نیست، اما بدون شک قدمی است به سوی مسافرت‌های فضایی در همین اندازه‌ها.

دو ماه پیش، این کپسول با دو فضانورد زمین را به مقصد پایگاه فضایی بین‌المللی ترک کرد، اما همزمان انجام یکی از مهمترین آزمایش‌ها را نیز به همراه داشت: ارزیابی نهایی خود کپسول در مأموریتی که برای آن طراحی شده بود به قصد این که ثابت شود ناسا می‌تواند در مأموریت‌های منظم خود از این کپسول استفاده کند.

این پرتاب نه تنها آزمایشی بود برای خود کپسول، بلکه «برنامه گروه تجاری» ناسا نیز مورد آزمایش قرار گرفت. این برنامه از شرکت‌های خصوصی، نظیر اسپیس‌اکس ایلان ماسک به عنوان معروف‌ترین‌ آنها، ولی چند شرکت دیگر هم بهره گرفت تا موفقیت‌های گذشته در سفرهای فضایی را احیا کند.

در مجموع این سفر یک موفقیت تاریخی را رقم زد: برای اولین بار پس از پایان برنامه فضایی شاتل در سال ۲۰۱۱ بود که فضانوردان از داخل خاک آمریکا به فضا فرستاده شدند و اولین بار در ۴۵ سال اخیر پس از پروژه آپولو بود که فرود با موفقیت انجام شد.

ناسا امیدوار است که توانمندی‌های فضایی خود را به نقطه اوجی که در گذشته داشت برساند. آنها امیدوارند بتوانند به طور منظم و سریع فضانوردان را از داخل کشور، مشابه آن چه با شاتل تجربه داشتند، به فضا پرتاب کنند و مشابه تجربه آپولو به اکتشاف منظومه شمسی بپردازند.

همکاری بین ناسا و اسپیس‌اکس با همین نیت شکل گرفته است. شرکت خصوصی اسپیس‌اکس راکت و کپسول را می‌سازد و سازمان فضایی به مدیریت، تأمین بودجه و تربیت فضانورد می‌پردازد. با این توافق، ناسا امیدوار است تمام نبوغ خود را بر روی پروژه متمرکز کند و برآورد ریسک را به عهده بخش خصوصی بگذارد. بدین ترتیب، فضاپیمای ساخت آمریکا که حامل فضانورد آمریکایی است از طریق تأسیسات آمریکا به مأموریت فرستاده می‌شود.

ناسا این مأموریت اخیر را به عنوان سندی برای موفقیت نقشه خود می‌داند.

جیم برایدنستاین، سرپرست ناسا، در بیانیه‌ای که پس از فرود موفقیت‌آمیز کپسول اژدها صادر کرد گفته «باب و داگ، به وطن خوش آمدید. تبریک به تیم ناسا و اسپیس‌اکس به خاطر همکاری فوق‌العاده که این مأموریت آزمایشی را ممکن ساخت.»

در ادامه آمده: «این گواهی است بر توانمندی‌های ما وقتی به کمک یکدیگر کارهایی را ممکن می‌سازیم که زمانی غیرممکن به نظر می‌رسیدند. رمز موفقیت برای رسیدن به دوردست‌ها و برداشتن قدم‌های بعدی به سمت ماه و مریخ در همین همکاری است.»

البته چیزی به این بزرگی در یک لحظه اتفاق نیافتاد است. این مأموریت از همان لحظه‌ای که راکت به فضا پرتاب شد موفقیت محسوب می‌شد و آزمایش، با وجود خطرات فراوان آن، صرفا مرحله پایانی فرآیندی بود که از سال ۲۰۱۵ آغاز شده بود.

برنامه تجاری ناسا پیش از این سال‌ها در دست اجرا بود به این امید که چنین گریزی امکان‌پذیر شود. این برنامه ۱۰ سال پیش آغاز شد و شرکت‌های دیگری از جمله بوئینگ نیز در آن همکاری داشتند. بوئینگ در نظر دارد آزمایش‌های خود را به زودی از سر بگیرد.

تاریخچه وجودی این برنامه به زمان‌های حتی دورتر بر می‌گردد. شروع برنامه، که به اعتقاد برخی با شکست همراه شد، زمانی بود که ناسا و دولت آمریکا روی شاتل به عنوان آینده سفرهای فضایی سرمایه‌گذاری کردند و هنگامی که این پروژه بدون هیچ جایگیزینی به پایان رسید، ناسا مجبور شد برای فرستادن فضانوردان خود به پایگاه فضایی بین‌المللی، بلیط فضاپیمای روسی را بخرد.

البته هیچ دلیلی ندارد که فکر کنیم برنامه جدید نیز به عاقبتی مشابه دچار شود. شاتل فضایی تا زمانی که امکان داشت راه آینده به نظر می‌رسید و سازمان‌های فضایی عمومی در زمینه سفر به فضا، دستاوردهای بسیار بیشتری نسبت به شرکت‌های خصوصی داشته‌اند.

اما بدیهی است که همکاری مشترک احتمال موفقیت را بالاتر می‌برد. ناسا و اسپیس‌اکس هر دو تأکید کرده‌اند که موفقیت آنها می‌تواند به معنی انتقال انسان به کره ماه برای زندگی باشد، و از آنجا به مریخ. فرود در دریا ممکن است جزء ناچیزی از راه بزرگی باشد که برای کشف بیش از پیش منظومه شمسی خود طی کرده‌ایم.