سید عباس عراقچی، معاون سیاسی وزارت خارجه ایران در رأس هیئت عالی‌رتبه وارد کابل شده و با محمد حنیف اتمر، سرپرست وزارت خارجه افغانستان، دیدار و گفتگو کرده است.

وزارت خارجه افغانستان می‌گوید این سفر در ادامه دیدار آقای اتمر از تهران صورت می‌گیرد.

آقای عراقچی با سه اولویت گفتگو درباره سند جامع همکاری بین دو کشور همسایه، گفتگوهای صلح دولت افغانستان با طالبان و مهاجران افغان در ایران به کابل سفر کرده است.

ایران بیش از پنج سال است می‌خواهد این سند همکاری را که چارچوب روابط دو کشور را تعریف خواهد کرد، نهایی کند. این کشور روابط گسترده‌ای با طالبان دارد و دولت افغانستان می‌خواهد از این روابط برای شروع و موفقیت مذاکرات صلح استفاده کند. مهاجرات هم دغدغه اصلی هر دو کشور است چون به گفته مقام‌های ایران روزانه ۲ هزار مهاجر غیرقانونی از افغانستان وارد ایران می‌شوند.

اما دو حادثه غرق‌شدن مهاجران افغان در آب‌های مرزی و تیراندازی به ماشین مهاجران در یزد اخیراً بر روابط دو کشور سایه افکنده است.

چندی پیش در پی افزایش بدرفتاری‌ مأموران انتظامی جمهوری اسلامی ایران با مهاجران افغان در مناطق مرزی دو کشور و استان یزد، کابل هیئت مشترکی به ریاست حنیف اتمر به تهران فرستاد تا علاوه بر مسئله مهاجرت درباره دیگر مسائل عمده نیز گفتگو شود.

وزارت خارجه افغانستان با توجه به سفر اخیر عباس عراقچی به کابل در بیانیه خبری می‌نویسد: ‌«قرار است دو طرف در مورد زمان‌بندی نهایی‌سازی موافقت‌نامه تنظیم استخدام و اعزام کارگران افغان به ایران و تجدید قرارداد مرزی در مطابقت با نیازها و همکاری مرزی دوجانبه در شرایط امروزی، پیگیری و اتخاذ تدابیر به هدف جلوگیری از تکرار حوادث ناگوار و تردد غیرقانونی در سرحد میان دو کشور و همچنان قانونمندسازی حضور شهروندان افغان مقیم ایران بحث و گفتگو نمایند.»

ایران تاکنون مسئولیت غرق کردن حدود ۵۰ مهاجر افغان در مرز را به عهده نگرفته است.

حنیف اتمر در کنفرانس خبری ساعاتی پیش گفت: ‌«سر مسئله اول (غرق کردن مهاجران) هنوز هم با هم صحبت می‌کنیم. با هم مذاکره می‌کنیم. با هم به توافق نرسیده‌ایم. ما شواهد و مدارکی داریم که این حادثه صورت گرفته و آن‌ها شواهد و مدارک ما را مورد بررسی قرار داده‌اند. امیدوار هستم در فضای برادرانه و دوستانه به نتیجه برسیم. همه ما تأکید می‌کنیم که ملت دوست و برادر ایران در میزبانی از میلیون‌ها مهاجر افغان در ۴۰ سال گذشته حق برادری خود را انجام داده. ولی چنین حوادثی اگر از سوی اشخاصی صورت گرفته باشد باید مورد پیگرد قرار گیرد.»

آقای عراقچی برای بار نخستین در جریان سفرش به کابل می‌کوشد رابطه مستقیمی با مردم افغانستان برقرار کند. او امروز در نشستی در انستیتوی مطالعات استراتژیک افغانستان درباره اهداف و برنامه‌های ایران سخنرانی خواهد کرد.

تشریح مذاکرات تهران با گروه طالبان، پیگیری سند جامع راهبردی و اطمینان‌بخشی از همراهی ایران برای مذاکرات صلح با محوریت دولت افغانستان از مهم‌ترین موضوعات سخنرانی او است.

سفر عراقچی به کابل و تلاش برای نهایی‌سازی سند جامع همکاری در آستانه خروج آمریکا از این کشور همسایه صورت می‌گیرد. نظامیان آمریکا در پی توافق با طالبان، از پنج پایگاه نظامی خارج شده‌اند و تعداد سربازان خود را هم به هشت هزار نفر کاهش داده‌اند. دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا می‌خواهد تا انتخابات چهار ماه آینده به تعهد انتخاباتی خود وفا کند و طولانی‌ترین جنگ آمریکا در افغانستان را پایان بخشد.

در چنین شرایط فضای بیشتر برای بازیگران منطقه‌ای از جمله ایران و پاکستان فراهم شده است. جمهوری اسلامی ایران می‌کوشد مانند عراق همسایه‌ای در غربش داشته باشد که منافع سیاسی تهران را نیز تأمین کند.