واکنش اردن به اقدامات تهدیدآمیز ترکیه و ایران در جهان عرب

اردن: مداخله نظامی ترکیه در لیبی قابل پذیرش نیست

فیصل الفایز، رئیس مجلس سنای اردن. عكس از:  AFP

هرچند اردن و ترکیه در زمینه‌های متعددی همکاری و هماهنگی دارند اما مداخله آشکار نظامی ترکیه در لیبی و نقض حاکمیت عراق و سوریه توسط آنکارا باعث سردی روابط میان ترکیه و اردن شده است، بنابر این، اردن سعی می‌کند در قبال اقدامات تهدیدآمیز ترکیه در شماری از کشورهای عربی، واکنش نشان دهد. در همین راستا، فیصل الفایز، رئیس مجلس سنا و نخست وزیر پیشین اردن در یک نشست خبری، با اشاره به تحولات اخیر در جهان عرب، مداخله نظامی ترکیه در لیبی را به شدت رد کرده و اقدامات ترکیه در لیبی را مورد انتقاد قرار داد.

وی افزود: تردیدی نیست که اردن و ترکیه روابط خوبی دارند، اما دخالت ترکیه در لیبی به هیچ صورتی قابل پذیرش نیست و لشکرکشی آنکارا به لیبی نمی‌تواند هیچ گونه توجیه و دلیلی داشته باشد. رئیس مجلس سنای اردن اظهار داشت: ترکیه ممکن است تهاجم نظامی خود به سوریه را به بهانه حضور عناصر مسلح در نوار مرز که گویا امنیت ترکیه را تهدید می‌کنند، توجیه کند اما مداخله آن در لیبی هیچ دلیل و روایشی ندارد و نمی‌تواند تحت هیچ شرایطی پذیرفته شود.  

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

در پیوند به اقدامات تهدیدآمیز ایران در کشورهای عربی، فیصل الفایز گفت: دخالت روزافزون ایران در امور کشورهای عربی به ویژه در عربستان سعودی، روابط اردن با ایران را دچار چالش می‌کند، زیرا ایران دست به اقداماتی می‌زند که ثبات و امنیت عربستان سعودی را در معرض خطر قرار می‌دهد.

اما در رابطه به طرح الحاق بخش‌های از کرانه باختری و دره اردن به قلمرو اسرائیل، رئيس مجلس سنای اردن گفت: واشنگتن به هیچ صورتی روابط پر ارزش آمریکا و اردن را قربانی این اقدام نمی‌کند، زیرا اردن نقش تأثیرگذاری در تأمین ثبات و امنیت منطقه دارد. فیصل الفایز در پیوند به مسئله لغو توافق صلح با اسرائیل، گفت: توافق صلح با اسرائیل، بیشتر به سود اردن و فلسطین بوده و لغو آن به معنای اعلام جنگ است و البته شکی نیست که اردن به تنهایی نمی‌تواند با اسرائیل وارد جنگ شود.

با توجه به این‌که فیصل الفایز، رئیس مجلس سنای اردن به عنوان یکی از شخصیت‌های برجسته سیاسی و نزدیک به پادشاه اردن بوده و همواره بر لزوم افزایش همکاری و هماهنگی با عربستان سعودی و سایر کشورهای عربی حوزه خلیج فارس تأکید دارد، بنابر این، اظهارات وی در مورد ترکیه و ایران حائز اهمیت فراوان پنداشته می‌شود.

هرچند رئیس مجلس سنای اردن سعی داشت اظهارات وی در مورد ایران و ترکیه با رعایت هنجارهای دیپلماتیک ارائه شود، اما صحبت‌های فیصل الفایز بیانگر سردی روابط میان اردن و ترکیه بوده و نشان می‌داد که روابط اردن با تهران به شدت دچار تنش شده است.

ناظران عقیده دارند که تلاش اردن برای فاصله‌گیری از ترکیه، دلایل متعددی دارد و اردن در موارد بسیاری تصمیمات ترکیه را به سود کشورهای عربی نمی‌داند و همین امر باعث سردی روابط میان دوجانب می‌شود، طوری که سال گذشته، اردن در یک اقدام غیر منتظره، توافق‌نامه تجارت آزاد میان اردن و ترکیه را به حالت تعلیق درآورد. اما تنش میان دو کشور زمانی اوج گرفت که خبرگزاری رسمی ترکیه"آناتولی"، چند هفته پیش در گزارشی اردن را متهم به حمایت از ارتش ملی لیبی به رهبری ژنرال خلیفه حفتر کرد. سپس اردن، ابتکار عمل مصر برای حل بحران جنگ در لیبی را مورد استقبال قرار داده و آن را یک دستاورد مهم برای پایان دادن به بحران لیبی تلقی کرد و همین موضع‌گیری جسورانه، مقامات ترکیه را آزرده‌خاطر کرد.

از سوی دیگر، فعالیت‌های ترکیه در بخش شرقی بیت المقدس، باعث نارضایتی مقامات اردن شده، زیرا افزایش فعالیت‌های ترکیه منجر به تشدید رقابت میان دو کشور در بیت المقدس می‌شود. قابل ذکر است که ترکیه از مدتی بدین سو، در تلاش برای حفظ آثار عثمانی در شهر بیت المقدس شده است.

اما روابط اردن با ایران وارد مرحله کاملا حساسی شده است، به ویژه این که ملک عبدالله دوم، پادشاه اردن بار دیگر نسبت به آن‌چه وی آن را به عنوان "هلال شیعه" می‌نامد، هشدار داده و ایران را به صراحت متهم به تلاش برای حمله به منافع آمریکا در اردن کرده است.

البته تنش میان اردن و ایران از زمانی شدت گرفت که علی حاجی‌زاده، فرمانده نیروی هوایی سپاه پاسداران ایران در ماه ژانویه گذشته با اشاره به حضور نیروهای آمریکایی در منطقه، گفته بود: "اردن، افغانستان و کشورهای حوزه خلیج فارس بایستی نیروهای آمریکایی را از سرزمین‌های خود خارج کنند، در غیر این‌صورت، نیروهای ایران، سربازان آمریکایی را وادار به ترک منطقه خواهند کرد."

افزون بر آن، مقامات اردن از سال‌ها بدین سو، سپاه پاسداران ایران را متهم به تلاش برای ایجاد گروه‌های تروریستی در اردن می‌کنند، به ویژه این‌که قاسم سلیمانی، فرمانده پیشین سپاه قدس، گفته بود: "ایران، نام اردن را در فهرست کشورهای که تحت کنترل خود دارد درج کرده است و زمینه راه اندازی انقلاب اسلامی که ایران بتواند آن را کنترل کند، در اردن فراهم است."  همچنان، در سال ۲۰۱۵، نیروهای امنیتی اردن موفق به بازداشت فردی شدند که برای دولت ایران جاسوسی می‌کرد و سعی داشت، سلول‌های تروریستی را به هدف برهم زدن ثبات و امنیت در اردن تأسیس کند.

https://www.independentarabia.com

© IndependentArabia