ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه روز یک‌شنبه از تصمیم خود برای تغییر شرط مندرج در قانون اساسی برای محدود کردن خادمان دولتی به دو دوره دفاع کرد و ادعا نمود این شرط در «روند معمولی کارهای دولت» خلل ایجاد می‌کند.

او گفت: «مردم به تکاپوی یافتن جانشینی احتمالی خواهند افتاد ولی اکنون زمان عمل است و وقتی برای گشتن به دنبال جانشین نیست.»

آقای پوتین هنگام صحبت در مصاحبه‌ای با تلویزیون دولتی روسیه گفت هنوز هیچ تصمیمی درباره آینده خود نگرفته است. البته او احتمال شرکت در انتخابات برای بار پنجم «را کنار نگذاشت» و گفت: «خواهیم دید. این امور بعدا روشن‌تر خواهد شد.»

در این هفته انتخابات سراسری برای اصلاحات قانون اساسی انجام خواهد شد، که هم اینک نیز در واقع تصویب شده و به رهبر دیرین روسیه فرصت می‌دهد تا سال ۲۰۳۶ بر این کشور حکومت کند. این همه‌پرسی برای ۲۲ آوریل برنامه‌ریزی شده بود ولی به خاطر شیوع ویروس کرونا به تعویق افتاد.

والنتینا ترشکوا، فضانورد سابق و از نمایندگان وفادار به پوتین در پارلمان که لایحه اصلاحات قانون اساسی را در ماه مارس کلید زد، گفت روسیه به رهبری قدرت‌مند نیاز دارد تا «خطر غیر قابل پیش‌بینی بودن اوضاع» را کاهش دهد.

مخالفان این اصلاحات، کرملین را متهم به راه‌اندازی کودتای قانون اساسی و حذف هرگونه احتمال انتقال قدرت در کشور کرده‌اند.

بیش‌تر ادبیات رسمی تبلیغات پیرامون این همه‌پرسی بند اصلی آن -تغییر شرط محدودیت دو دوره- را نادیده گرفته و به جای آن بر بندهای عامه‌پسند جدید درباره ایمان به خدا و نهاد ازدواج به عنوان پیوندی میان زن و مرد تاکید دارد.

پوسترهایی که مردم را تشویق به شرکت در همه‌پرسی می‌کند نوشته‌ «به آینده بله بگویید» و عکس‌های خانواده‌های جوان و خوشحال دگرجنس‌گرا را به تصویر کشیده است.

در مقطعی هم سایت رسمی همه‌پرسی هیچ گونه اشاره‌ای به بند حیاتی تغییر محدودیت دو دوره نکرده بود که سخن‌گوی آقای پوتین بعدتر آن را نتیجه «مشکلی فنی» معرفی کرد.

حتی قبل از شیوع ویروس کرونا، محبوبیت آقای پوتین در نظرسنجی‌ها در پایین‌ترین حد خود در طول تاریخ بود. از زمان شیوع بیماری هم، مدیریت متلاطم این بحران به دست رئیس جمهور و فقدان هرگونه کمک نقدی به شهروندان معمولی روسیه به عدم محبوبیت او افزوده است.

مرکز لوادا، یک موسسه نظرسنجی مستقل می‌گوید اکنون تنها شش نفر از هر ده شهروند روسی (۵۹ درصد) هنوز به رییس جمهور اعتماد دارند. اما وقتی به مردم شانس انتخاب سیاست‌مداران دیگر در سوالی «باز» داده شد که سعی داشت انتخاباتی آزاد را شبیه‌سازی کند و افراد می‌توانستند نام سیاست‌مدار محبوب خود را بنویسند، این میزان به نصف رسید (۲۹ درصد).

نظرسنجی جدید دیگری که هفته گذشته منتشر شد از نظر مردم درباره تصمیم رییس جمهور برای برنامه‌ریزی راه‌پیمایی بزرگ‌داشت پایان جنگ جهانی دوم جویا شد و حاکی از آن بود که پایگاه اصلی آرای آقای پوتین، که به اکثریت پوتین مشهور هستند، نیز رو به کاهش است. اکثریت قابل توجهی (بیش از ۸۰ درصد) با برگزاری یک راه‌پیمایی نظامی حین شیوع این بیماری عالم‌گیر مخالف بودند و این میزان در بین قشری که به طور سنتی به آقای پوتین وفادار بودند (افراد بالای ۷۵ سال) حتی بیش‌تر (۸۸ درصد) هم بود.

با توجه به مشکلات جاری افراد معدودی معتقدند همه‌پرسی آینده انتخاباتی کاملا منصفانه خواهد بود.

در حال حاضر نیز گزارش‌هایی مبنی بر تقلبات انتخاباتی وجود دارد. هفته گذشته خبرنگاری از شبکه تلویزیونی لیبرال دوژد، طرحی را افشا کرد که در آن رای‌دهندگان مسن‌تر در ماسکویتس بدون اطلاع خود برای انتخابات الکترونیکی ثبت‌نام شده بودند. دست‌اندرکاران ظاهرا حاضر بودند برای هر شخص ثبت شده ۷۵ روبل و برای هر رای اخذ شده ۵۰ روبل پرداخت کنند.

مقامات روسی در واکنش به ادعای خریداری آرا، افسران مبارزه با افراطی‌گری را شامگاه چهارشنبه به اداره این شبکه تلویزیونی در مسکو اعزام کردند.

مخالفان در روسیه به دو گروه تقسیم می‌شوند: افرادی که خواهان تحریم کامل همه‌پرسی هستند و کسانی که شدیدا می‌خواهد به آن رای منفی دهند.

افرادی که در گروه دوم جای دارند می‌توانند با اقدامات تلافی‌جویانه خشن مواجه شوند. روز یک‌شنبه دو کنش‌گری که در سنت پترزبورگ در حال نصب پوسترهایی در مخالفت با تغییرات قانون اساسی بودند مورد حمله واقع شدند. متجاوزان گم‌نام ظاهرا حمله خود را با عباراتی نظیر «برای پوتین» و «علیه خائنان» توجیه کردند.

بعدتر مشخص شد یکی از این دو کنش‌گر دچار جراحت‌های جدی، از جمله خون‌ریزی در جمجمه شده است.