آتش‌بس از طرف طالبان از حسن نیت این گروه نیست

طالبان برای بازسازی خود نیاز به زمان دارند

اعضای طالبان و تعدادی از روستائیان در ولایت لقمان افغانستان - NOORULLAH SHIRZADA / AFP

مربیان فوتبال زمانی که متوجه می‌شوند تیم حریف با قدرت و پشت سر هم در حال حمله است چاره کار را در وقت‌کشی و برهم زدن آرایش ساخته شده حریف می‌بینند. به طور معمول این روش جواب هم می‌دهد و تیم حریف که یک‌دست و تهاجمی شده در فضای کند وقت‌کشی حریف آرایش و انسجام خود را از دست داده و ابتکار عمل را از دست می‌دهد. حالا طالبان نیز با این که از فوتبال چیزی سرشان نمی‌شود و حتی با آن مخالف‌اند به روش مربیان فوتبال متوسل شده است.

گروه طالبان روز شنبه در اعلامیه‌ای از برقراری آتش‌بس سه روزه به مناسبت پایان ماه رمضان خبر داد. رهبری این گروه در این اعلامیه گفته است که در طول سه روز عید جنگجویان این گروه هیچ گونه تهاجمی بر نیروهای دولتی نخواهند داشت. طالبان همچنان از جنگجویان خود خواسته‌اند تا در سه روز عید به مناطق تحت کنترل دولت نروند و نیروهای امنیتی نیز حق ندارند تا به مناطق تحت کنترل این گروه بروند.

دولت افغانستان نیز با استقبال از آتش‌بس طالبان گفته است که در سه روز عید آتش‌بس را مراعات می‌کند. محمد اشرف غنی، رئیس جمهور افغانستان، به نیروهای امنیتی دستور داده است تا حالت دفاعی بگیرند. آقای غنی در سخنرانی خود پس از نماز عید گفت که طالبان واقعیت جامعه افغانستان است و برقراری آتش‌بس وزن سیاسی این گروه را تضعیف نمی‌کند. همچنان رئیس جمهور خطاب به طالبان گفت که دولت افغانستان تیم مذاکره‌کننده را تشکیل داده و به زودی مذاکرات آغاز خواهد شد.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

برقراری آتش‌بس میان طالبان و دولت افغانستان از سوی سازمان ناتو و تعدادی از کشورهای جهان مورد استقبال قرار گرفته است. اما سوال اصلی این است که طالبان به دلیل حسن نیت و جایگاه ارزشی عید مبادرت به برقراری آتش‌بس کرده‌اند یا پشت این تصمیم هدف دیگری نهفته است.

واقعیت این است که طالبان بارها درخواست دولت افغانستان را در اعیاد، ماه رمضان و روزهای مهم مذهبی دیگر برای برقراری آتش‌بس رد کرده‌اند.

طالبان در ۱۹ سال گذشته تنها سه بار با آتش‌بس اعلام موافقت کرده‌اند. اما بنا به تحلیل اکثر کارشناسان سیاسی، طرح این آتش‌بس بیشتر جنبه استراتژیک دارد تا پیرنگ‌های انسانی.

نیروهای امنیتی افغانستان پس از رفتن به حالت تهاجمی ضربات مهلکی را بر طالبان وارد آورده‌اند. ده‌ها تن از طالبان در نبرد کندز از بین رفتند. حملات هوایی در استان‌های جوزجان و فاریاب ده‌ها طالب را به قتل رساند. همچنان در غرب افغانستان حملات دولتی به مواضع طالبان تلفات زیاد بر طالبان وارد کرده است.

در چنین حالتی طالبان به معنی واقعی دچار نگرانی و سردرگمی شده‌اند. تا حدی که مولوی هبت‌الله رهبر طالبان از آمریکا خواست تا جلو ناکامی توافق صلح را بگیرد.

به این ترتیب، طرح آتش‌بس از سوی طالبان تقریبا درخواست وقفه در میان شدت گرفتن جنگ علیه آنان است تا طالبان بتوانند با استفاده از این موقعیت تجدید قوا کنند. دولت افغانستان با استقبال از آتش‌بس و برگشت دادن نیروهای امنیتی به حالت دفاعی دقیقا همان کاری را کرد که طالبان می‌خواستند.

رئیس جمهور در سخنرانی خود در روز عید صراحتا از هدف اصلی دولت که همانا صلح است خبر داد. مسلما دولت پس از عید دوباره به زودی به حالت تهاجمی برنخواهد گشت و منتظر کنش طالبان خواهد بود. این مسئله زمینه را برای طالبان میسر می‌سازد تا بتوانند دوباره برای تجدید قوای خود کار کنند. تنها حملات دوباره طالبان بر مواضع نیروهای امنیتی، حالت تهاجمی را به نیروهای نظامی دولت برخواهد گرداند.

هرچند نفس آتش‌بس و برقراری آن در کشور جنگ‌زده‌ای چون افغانستان بسیار عالی است، متاسفانه این برنامه مانند آفتاب لب بام خیلی سریع و گذرا خواهد بود. تجربه تاریخی نشان داده است که طالبان هیچ گاه بر خلاف توقع دولت به آتش‌بس طویل‌المدت تن نخواهند داد. حالا با توجه به استقبال دولت از آتش‌بس توقع می‌رود که هوشیاری نیروهای امنیتی و تدابیرشان در حد بالا باشد، زیرا هر لحظه امکان دارد که طالبان به صورت گسترده بر نیروهای امنیتی یورش ببرند.  

دیدگاه و نظرات ابراز شده در این مقاله لزوماً سیاست یا موضع ایندیپندنت فارسی را منعکس نمی کند.

بیشتر از دیدگاه