همه‌گیری ویروس کرونا در جهان علاوه بر سلامت مردم، اجرای امور مذهبی باورمندان را نیز تحت تاثیر قرار داده است: از مراسم عید پاک مسیحیان که با توجه به تعطیلی عمومی و اجرای قوانین قرنطینه بر خلاف رسم معمول بدون حضور جمعیت در کلیساها برگزار شد، تا مراسم مذهبی مسلمانان و روزه گرفتن در ماه رمضان.
در ایران، فقها و مسئولان هر یک دیدگاهی ابراز کرده‌اند. از جمله، آیت‌الله‌ها فاضل لنکرانی، شبیری زنجانی، و سیستانی، از مراجع تقلید شیعه، هر یک به نوعی در فتواهایی جداگانه، باورمندان را از اجبار به روزه‌داری در شرایط شیوع کرونا مبرا دانسته‌اند.
حسن روحانی، رئیس جمهوری اسلامی ایران، در جلسه ستاد مدیریت و مقابله با کرونا، در خصوص ماه رمضان گفت: «اگر شرایط کشور در ماه رمضان به همین صورت باشد که حالا داریم، دیگر اجتماعاتی نخواهیم داشت و در این زمینه صداوسیما باید این خلاء را پر کند. اگر تغییری در این زمینه ایجاد شد البته اطلاع‌رسانی می‌شود، اما وزارت بهداشت برای خود دستورالعمل‌هایی دارد که باید رعایت شود و اگر می‌گوید کسب و کارهایی آغاز نشوند یا اجتماعاتی نباشد، این با توجه به پروتکل‌های بهداشتی است و امکاناتی که ما در زمینه پزشکی داریم و این امکانات هرچند خوب است، اما نامحدود نیست.»
رئیس جمهوری ایران با اشاره به برگزار نشدن گردهمایی‌های ماه رمضان، در واقع به صورت تلویحی لغو مراسم‌های افطاری، نمازهای جمعه، و به احتمال زیاد نماز عید فطر را مدنظر داشته است.
از سوی دیگر، محسن‌هاشمی رفسنجانی، رئیس شورای شهر تهران، در توییتی با اشاره به گفته‌های اخیر معاون وزیر بهداشت در تلویزیون رسمی ایران که گفته بود «نگرانی اصلی ما در موضوع شیوع ویروس کرونا، حمل و نقل عمومی است»، نوشت: «با توجه به آن که وزارت بهداشت، حمل ونقل عمومی را مهمترین عامل شیوع کرونا و موثرتر از فعالیت مدارس و دانشگاه‌ها و اصناف اعلام کرده، نگرانی جدی در مورد ایجاد موج شیوع کرونا وجود دارد که همزمانی آن با ماه رمضان و تضعیف سیستم ایمنی شهروندان روزه دار، پیامدهای نگران کننده‌ای را به‌دنبال دارد.»
هاشمی همچنین در جلسه علنی شورای شهر با عنوان این که «ما نگران شیوع دوباره پاندمی کرونا همزمان با ماه مبارک رمضان در تهران هستیم»، توضیح داد: «بنا به تصمیم ستاد ملی کرونا، از روز گذشته دو سوم کارمندان و کارگران باید در محل کار خود حاضر شوند، این در حالی است که از هفته آینده نیز اصناف فعالیت خود را آغاز خواهند کرد و قطعا باعث ازدحام جمعیت در وسایل حمل و نقل عمومی می‌شود، و این در حالی است که وزارت بهداشت و سازمان‌های بهداشتی، حمل و نقل عمومی را آلوده‌تر از فضاهای دیگر همچون مدارس، دانشگاه‌ها و غیره می‌دانند. از سوی دیگر، ماه رمضان در پیش است و ممکن است سیستم ایمنی روزه‌داران تضعیف شود که می‌تواند پیامدهای بالاتری داشته باشد و انتظار داریم ستاد ملی و شهری کرونا در تصمیم‌گیری‌هایشان همه جوانب را بیندیشند.»
روزه، با اما و اگرهایی، واجب نیست
در عین حال، فتواهای گوناگونی در خصوص دوران کرونا برای روزه‌داران مطرح شده است که تکلیف روزه‌داری در این ماه را تا حدی مشخص خواهد کرد.
به گزارش ایسنا، آیت‌الله محمدجواد فاضل لنکرانی در پاسخ به این سوال که «با توجه به شیوع ویروس کرونا و این که برخی از مسئولان پزشکی گفته‌اند چنانچه افراد در هر چند دقیقه مقداری آب بنوشند از ابتلاء به آن محفوظ می‌مانند، حال در این صورت بفرمایید تکلیف مومنین نسبت به روزه ماه مبارک رمضان در صورت وجود این ویروس چیست؟» پاسخ داده است: «چنانچه اهل خبره در امور پزشکی لازم ببینند که هر انسانی برای عدم ابتلا به ویروس کرونا در هر چند دقیقه یک بار مقداری آب بنوشند، در این صورت هم وجوب روزه ساقط می‌شود.»
وی در ادامه گفت: «مگر آن که در اثر ماندن در خانه از ابتلاء به آن مصون بمانند که در این صورت ماندن در خانه واجب می‌شود الا این که به جهت کار اهم لازم شود که از خانه خارج شوند.»
مگر آن که در اثر ماندن در خانه از ابتلاء به آن مصون بمانند که در این صورت ماندن در خانه واجب می‌شود الا اینکه به جهت کار اهم لازم شود که از خانه خارج شوند."
از سوی دیگر، آیت‌الله شبیری زنجانی نیز در پاسخ به استفتایی در خصوص روزه ماه رمضان در دوران شیوع کرونا، تصریح کرد: «اگر بنا به گفته پزشکان متخصص، روزه گرفتن برای فردی، احتمال ابتلای او به این بیماری و آسیب دیدن وی را افزایش دهد، نباید روزه بگیرد و این مسئله در رساله عملیه هم آمده است.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
به گزارش خبرگزاری ایرنا، آیت‌الله علی سیستانی نیز با تاکید بر آن که روزه‌داری یک تکلیف فردی است، با اشاره به شرایط موجود در دوران کرونا توضیح داده است: «اگر فرد مسلمان بیم آن داشته باشد که با روزه گرفتن، ولو با اتخاذ همه تدابیر احتیاطی، به کرونا مبتلا می‌شود، وجوب هر روزی که می‌ترسد در صورت روزه گرفتن به این بیماری مبتلا می‌شود، از او ساقط می‌شود.»
آیت‌الله مهدی هادوی تهرانی نیز در همین زمینه توضیح داده است که «اگر به گفته کارشناسان مورد اعتماد، روزه گرفتن احتمال ابتلا به کرونا را به مقدار عقلایی و قابل توجه افزایش دهد یا تشدید عوارض بیماری در مبتلایان را در پی داشته باشد که در این صورت حرام و باطل خواهد بود.» وی توضیح داده است که در غیر آن صورت، روزه همچنان واجب است.
به گزارش خبرگزاری رضوی، بهرام سرمست، استاندار قم، نیز در خصوص اجتماعات حضوری و مذهبی ماه رمضان عنوان کرد: «با توجه به شرایطی که فعلاً داریم، امکان اجتماعات حضوری نیست اما برای ارزیابی این موضوع و تصمیم در این مورد در جلسه آتی تصمیم‌گیری می‌شود.»
در عین حال، معاون فرهنگی و تبلیغی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم نیز از لغو اعزام مبلغان در ماه رمضان ۹۹ به دلیل پیشگیری از شیوع کرونا و اجرای طرح‌های جایگزین این دفتر در ماه رمضان خبر داد. به گزارش خبرگزاری فارس، سعید روستا همچنین گفته است: «طبق ابلاغیه‌های ستاد مبارزه با کرونا، امسال برنامه اعزام مبلغان در ماه مبارک رمضان تعطیل خواهد بود و دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم به علت ممنوعیت و محدودیت جا‌به‌جایی‌های استانی، اعزام مبلغان از قم و سایر شعب را نخواهد داشت.»
همچنی،ن رئیس هیأت فوتبال شهرستان بندرماهشهر نیز از لغو «جام رمضان» سال جاری خبر داده است.
فروش اینترنتی مواد غذایی ویژه رمضان
فرارسیدن ماه رمضان که از جایگاه ویژه‌ای برای مسلمانان در دنیا برخوردار است، امسال با تمهیدات ویژه همراه خواهد بود. بسیاری از کسب‌و‌کارها از چندی پیش تعطیل شده‌اند و معیشت مردم به خطر افتاده است. برخی مواد غذایی که مصرف بالایی هم بین روزه‌داران دارد، باید روزانه تهیه شود. حسین مدرس خیابانی، قائم مقام وزیر صنعت، معدن و تجارت، با اشاره به مصرف این اقلام گفت: «با توجه به وضعیت شیوع کرونا و محدودیت در برخی کسب‌و‌کارها، باید شرایط را به نحوی پیش برد که در ماه رمضان، فروش اینترنتی خرما، زولبیا و بامیه، آش و حلیم صورت گیرد.»
به گزارش فارس، مدیرعامل شرکت پشتیبانی امور دام نیز اعلام کرده است: « قیمت مرغ و گوشت قرمز در ماه رمضان به دلیل تولید و ذخیره زیاد، از نرخ مصوب بالاتر نخواهد رفت.» به گفته حسن عباسی معروفان، تا پایان سال افزایش قیمت در حوزه گوشت و مرغ رخ نخواهد داد.
