پس از یک هفته مذاکرات فشرده پشت در‌های بسته، به نظر می‌رسد که گره کور گفت‌وگو‌ها برای آزادی زندانیان گروه طالبان از حبس دولت افغانستان، همچنان باز نشده باقی مانده است. به‌تازگی گروه طالبان اعلام کرده است که دولت در پیوند با آزادسازی طالبان از زندان‌ها صادق نیست. به همین دلیل، هیئت فنی مذاکره‌کننده طالبان که از یک هفته پیش به این سو در کابل به سر می‌برد‌، دیگر حاضر به ادامه گفت‌وگو‌ها نیست.

سهیل شاهین، از سخنگویان گروه طالبان، در صفحه توییترش دولت افغانستان را به «کم‌کاری» در رابطه با آزادسازی طالبان از زندان متهم کرد و نوشت: «هیئت فنی طالبان طبق توافق‌نامه برای آزادسازی طالبان از حبس، به کابل رفته است. اما دولت به بهانه‌های مختلف ‌آزاد‌سازی  را به تعویق می‌اندازد.» او افزوده است که به همین دلیل، هیئت فنی این گروه «دیگر در گفت‌وگو‌های بی‌نتیجه مشارکت نخواهد کرد.»  

طبق توافق صلحی که چندی پیش میان گروه طالبان و نمایندگان دولت امریکا به امضا رسید، آمریکا تعهد کرده است که زمینه ‌آزاد‌سازی  ۵ هزار زندانی آن گروه را از زندان‌های دولت افغانستان میسر سازد. طالبان نیز متعهد شده‌اند که در حدود یک هزار اسیر را که به گفته آنان از عوامل دولت افغانستان هستند، از حبس رها کنند. با این حال، دولت افغانستان از همان آغاز توافق صلح اعلام کرد که با بخش‌هایی از آن موافق نیست. منظور دولت، به‌ویژه رها‌سازی زندانیان طالب بود. رئیس جمهوری سپس تصریح کرد که ‌آزاد‌سازی  زندانیان طالب جزو اختیارات دولت افغانستان و مراجع قضایی آن کشور است. با این حال، وی چندی بعد از موضع خود کوتاه آمد و با این توجیه که ‌آزاد‌سازی  آن زندانیان بر اساس راهبردی صورت می‌گیرد که می‌تواند زمینه کاهش خشونت‌ها در افغانستان را فراهم آورد، با ‌آزاد‌سازی  طالبان زندانی طی مراحلی موافقت کرد. با این حال، با گذشت یک هفته از آغاز گفت‌وگو‌های، هنوز یک طالب هم از زندان آزاد نشده است.

مشکل در کجا است؟ 

گروه طالبان دو روز قبل در بیانیه‌ای ادعا کردند که هم دولت امریکا و هم دولت افغانستان، از توافق صلح تخطی کرده‌اند. آنان همچنین گفتند که طالبان همچنان بر تعهد خود در قبال توافق صلح استوارند، اما دولت‌های امریکا و افغانستان مفاد آن توافق را مراعات نمی‌کنند. اما دولت‌ امریکا آن ادعا را رد کرده‌ است. دولت امریکا همچنین گفته است که طالبان باید خشونت‌ها را کاهش دهند، وگرنه با برخورد امریکا روبه‌رو خواهند شد. دولت افغانستان نیز ادعا‌های طالبان را رد می‌کند. عبدالمتین بیگ، رئیس اداره ارگان‌های محلی افغانستان که عضو هئیت مذاکره کننده با طالبان نیز است، در یک نشست خبری گفت که نخستین درخواست هیئت فنی طالبان، ‌آزاد‌سازی  پانزده فرمانده گروه طالبان است که دست‌شان به خون مردم آلوده است. متین بیگ همچنین گفت، ‌آزاد‌سازی  این افراد بار دیگر درگیری و جنگ را در استان‌ها و شهرستان‌های افغانستان افزایش خواهد داد و امنیت را بی‌ثبات خواهد ساخت. آقای بیگ افزود که دولت افغانستان فهرست ۴۰۰ تن از زندانیان طالب را که حاضر است آزادشان کند، به هیئت این گروه در کابل تحویل داده است. اما گروه طالبان می‌خواهند نخست همان پانزده فرمانده خود را آزاد سازند.توجیه گروه طالبان این است که آن پانزده فرمانده می‌توانند در تصدیق و شناسایی بقیه زندانیان، به هیئت فنی کمک کنند.

آما از قراین چنین برمی‌آید که طالبان بر خلاف ظاهر و ادعاهاشان، خواهان ادامه جنگ و افزایش درگیری‌ها در افغانستان هستند. این گروه تاکنون کوچک‌ترین کاهشی در خشونت‌ورزی‌های خود نداده‌اند و همچنان به شهر‌ها و شهرستان‌ها حمله می‌برند. دولت افغانستان هنوز عملیات تهاجمی علیه گروه طالبان را آغاز نکرده است، اما هشدار داده است که اگر به خشونت‌ها پایان ندهند، با حملات سنگینی مواجه خواهند شد. در وضعیتی که بحران شیوع کرونا قدم به قدم به همه نقاط افغانستان رسیده است، افزایش درگیری‌ها می‌تواند ابعاد این بحران را نیز گسترده‌تر کند.