در دل تونل‌های رفح؛ ۱۸ ماه تلاش و فقط چند متر فاصله تا کشف راز ۱۱ ساله

اولین ماموریت واحد مهندسی رزمی یاهالوم یافتن این تونل و جسد بود

ارتش اسرائیل ماه‌ها شبکه عظیم تونل‌های رفح را جست‌و‌جو کرد تا جسد ستوان هدار گلدین، افسر واحد گیواتی، را بیابد که در سال ۲۰۱۴ به‌دست حماس کشته و ربوده شد؛ اما در نهایت، خود اعضای حماس پس از آتش‌بس جسد او را پیدا کردند و تحویل دادند. 

به گزارش تایمز اسرائیل، این عملیات که حدود ۱۸ ماه طول کشید، به گفته فرماندهان، مانند «یافتن سوزن در انبار کاه» بود زیرا اطلاعات بسیار محدودی در دست بود و شبکه زیرزمینی شابوره و یبنا بیش از ۷ کیلومتر طول و تا عمق ۲۵ متری امتداد داشت.

نزدیک به ۱۰ سال پیش و چند ساعت پس از آتش‌بسی که با میانجی‌گری آمریکا در اول اوت ۲۰۱۴ برقرار شد، اعضای حماس در رفح به سربازان اسرائیلی حمله کردند، و گلدین را که‌ به‌شدت زخمی شده بود به تونلی در همان نزدیکی بردند. 

هنگام آغاز عملیات زمینی اسرائیل در غزه پس از حمله ۷ اکتبر ۲۰۲۳ حماس، هنوز اطلاعات دقیقی از محل جسد وجود نداشت. تنها نشانه‌ها احتمال وجود بقایای گلدین در رفح بود.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

ارتش اسرائیل پیش از ورود به رفح در سال ۲۰۲۴، اطلاعاتی دریافت کرد که جسد در تونل‌های شابوره و یبنا قرار دارد. اولین ماموریت واحد مهندسی رزمی یاهالوم یافتن این تونل و جسد بود.

 آن زمان، حماس همچنان از تونل‌ها استفاده می‌کرد و درگیری‌های مسلحانه در سطح و زیرزمین ادامه داشت. هیچ سرباز اسرائیلی در این مرحله کشته نشد اما ماموریت بسیار سخت توصیف شد.

فرماندهان تونل را مجموعه‌ای پیچیده شامل ده‌ها اتاق، شاخه‌های متعدد و مسیرهایی با درهای مخفی توصیف کردند؛ برخی قسمت‌ها شبیه محوطه‌ای به وسعت چند زمین فوتبال با ارتفاع کم و اکسیژن محدود بود. 

ارتش اسرائیل بخش‌هایی از این شبکه را با کندن دیواره‌های خاکی بررسی می‌کرد و این کار با خطر ریزش تونل همراه بود. در نهایت، حدود ۸۰ اتاق کشف شد که در برخی، فرماندهان ارشد حماس مستقر بودند و برخی برای انبار سلاح و اهداف عملیاتی استفاده می‌شدند.

شبکه تونلی رفح تنها بخشی کوچک از شبکه بسیار بزرگی بوده که حماس در دو دهه اخیر ساخته است. بر اساس برآورد اسرائیل، طول این شبکه ۵۵۰ تا ۶۵۰ کیلومتر است که زیر خانه‌ها، بیمارستان‌ها و مدارس امتداد دارد و در بخشی از آن حتی امکان عبور خودرو وجود دارد. طبق اعلام ارتش اسرائیل، تاکنون حدود ۴۰ درصد این شبکه نابود شده است.

در این مدت، ارتش اسرائیل چندین عملیات مخفی انجام داد، از جمله اینکه یک مقام وزارت بهداشت حماس که تصور می‌شد از محل دفن گلدین اطلاع دارد ربوده شد. در ژوییه ۲۰۲۴، دکتر مروان الهمس، مسئول بیمارستان‌های صحرایی غزه، بازداشت و چند بار به تونل آورده شد اما محل دقیق را نشان نداد. او همچنان در بازداشت است.

به گزارش وای‌نت، جست‌وجو بدون وقفه ادامه داشت؛ نیروهای نخبه یاهالوم و واحدهای دیگری مانند یگان ویژه دریایی اسرائیل موسوم به شایتت ۱۳ و واحدهای لشکر ۱۶۲ و لشکر غزه درگیر بودند. فناوری‌های پیشرفته شاباک نیز به کار گرفته شد و زمانی که ابزارهای شناسایی زیرزمینی بی‌نتیجه بود، سربازان به‌صورت دستی خاک‌برداری کردند. بخشی از تونل به مصر و بخشی به شمال غزه امتداد داشت و شاخه‌هایی به مقرهای یحیی سنوار و فرماندهی رفح می‌رسید.

در نهایت، ارتش اعتراف کرد که در مقاطعی فاصله آن‌ها تا محل جسد فقط «یک یا دو متر» بوده است اما فقدان اطلاعات دقیق یا اسیر زنده‌ای که مکان را نشان دهد باعث شده بود محل دقیق پیدا نشود. 

بنا بر گزارش اطلاعاتی، فرماندهان حماس در رفح وسواس ویژه‌ای در نگهداری و پنهان‌سازی جسد به خرج داده بود و حتی هراز‌گاهی پزشکی فلسطینی را برای بررسی وضعیت جسد به تونل می‌آوردند.

پس از آغاز آتش‌بس و توافق تبادل اسرا، در نوامبر ۲۰۲۴ گروه کوچکی از حماس با اجازه ارتش اسرائیل وارد منطقه تحت کنترل ارتش اسرائیل شد، داخل تونل رفت و جسد را بیرون آورد. 

نزدیک به ۴ هزار و ۱۱۸ روز پس از کشته و ربوده شدن گلدین، جسد او به اسرائیل بازگردانده شد. با این حال، جسد یکی از گروگان‌ها به نام ران گویلی همچنان در غزه باقی مانده و تلاش‌های حماس و صلیب سرخ برای یافتنش بدون نتیجه بوده است.

پس از بازگرداندن جسد گلدین، ارتش بخش‌هایی از تونل را تخریب کرد. فرماندهان می‌گویند این ماموریت برای آن‌ها اهمیت ملی داشت و اگرچه ارتش جسد را پیدا نکرد، فعالیت‌های میدانی باعث شد حماس مجبور به تحویل آن شود.

بیشتر از جهان