ارتش اسرائیل به‌تازگی ویدیو یکی از «پیچیده‌ترین» تونل‌های زیرزمینی حماس را در زیر شهر رفح در جنوب غزه، منتشر کرده‌ که هفت کیلومتر طول دارد و در عمق تقریبا ۲۵ متری زیر زمین واقع است و برای عملیات فرماندهی، ذخیره‌سازی سلاح و پناه دادن به عوامل حماس استفاده می‌شده است.

به گزارش فاکس‌نیوز، در این ویدیو، سربازان اسرائیلی که آن را ضبط کرده‌اند، با عبور از میان گذرگاه‌های بتنی تقویت‌شده و اتاق‌های بزرگ، میزان پیچیدگی و گستردگی شبکه زیرزمینی حماس را به نمایش می‌گذارند.

بنا بر اعلام ارتش اسرائیل، این تونل از زیر یکی از ساختمان‌های سازمان امدادرسانی و کاریابی برای آوارگان فلسطینی در خاور نزدیک یا آنروا (UNRWA)، زیر مجموعه سازمان ملل متحد، شروع شده و در زیر اماکن غیرنظامی امتداد داشته است.

بر اساس گزارش نیروهای اسرائیلی، این تونل زیرزمینی حدود ۸۰ مخفی‌گاه دارد و چندین تن از گروگان‌های ربوده‌شده در حمله هفتم اکتبر حماس آنجا نگهداری می‌شدند.

تحلیلگران اسرائیلی می‌گویند تخریب این تونل، ضربه‌ای راهبردی به حماس است و «مسیر شکست آن را هموار می‌کند».

پروفسور کوبی میخائیل، محقق ارشد موسسه مطالعات امنیت ملی (INSS) گفت: «تخریب این تونل و همچنین بسیاری دیگر از تونل‌ها و تاسیسات تروریستی، حماس را تا مرز فروپاشی پیش می‌برد.»

او به فاکس نیوز دیجیتال گفت: «این یکی از طولانی‌ترین و پیچیده‌ترین تونل‌هایی است که تاکنون کشف شده‌ است، اما تنها نمونه نیست.»

میخائیل توضیح داد که تونل‌های زیرزمینی دارای انشعاب (ریشه‌‌مانند) حماس ستون فقرات سیستم جنگ زیرزمینی این گروه را تشکیل می‌دهند. او گفت: «این تونل هم نمونه‌ای از یک تونل ریشه‌ای است؛ تونلی راهبردی که بسیاری از تونل‌های تاکتیکی را تغذیه می‌کند و برای مقاصد راهبردی همچون فرماندهی و کنترل، انبار تسلیحات، محل‌های تولید تجهیزات جنگی و لجستیک راهبردی استفاده می‌شود. چنین تونل‌هایی را معمولا صدها نیروی مسلح و فرمانده اداره و نگهداری می‌کنند.»

به باور ارتش اسرائیل، این شبکه تونلی خاص ممکن است به منطقه‌ای متصل بوده باشد که در آن ستوان هادار گولدین، سرباز اسرائیلی ربوده‌شده در جنگ غزه در سال ۲۰۱۴، آنجا نگهداری می‌شد. حماس اوایل این ماه، پس از بیش از یک دهه، بقایای پیکر گولدین را بازگرداند.

کشف این تونل ابعاد جدیدی از گستردگی عملیات زیرزمینی حماس را آشکار می‌کند. تحلیلگران می‌گویند اگر هزینه و مقدار مصالح ساختمانی به کار‌رفته، نیروی انسانی لازم برای حفر و نگهداری آن، تجهیزات و همچنین طول تونل را در نظر بگیریم، بهتر می‌توان فهمید این تونل‌ها چه اهمیتی برای حماس دارند. ضمن آنکه از این موضوع هم نباید غافل شد که حماس مسیر تونل‌ها را از زیر تاسیسات غیرنظامی حساس و بشردوستانه انتخاب کرده تا ارتش اسرائیل نتواند تونل را هدف قرار دهد.

طبق گزارش‌ها، ارتش اسرائیل اعلام کرده است که نیروهای زمینی‌ این نیرو تاکنون حدود هزار و ۵۰۰ تونل متعلق به حماس و دهانه ورودی آن‌ها را در سراسر نوار غزه کشف کرده‌اند.

پیش از این رسانه اسرائیلی آی۲۴ در گزارشی به نقل از دکتر آوی بنوف، از مقام‌های ارتش اسرائیل، شرایط زندگی گروگان‌های حماس را شرح داده و نوشته بود که «بعضی از آن‌ها در تمام مدت اسارتشان تنها بودند».

به گفته این پزشک ارتش اسرائیل، برخی ربوده‌شدگانی که تاکنون به‌عنوان بخشی از توافق آتش‌بس آزاد شده‌اند، به مدت هشت ماه بدون دیدن نور روز یا تماس با سایر انسان‌ها در تونل‌های حماس نگهداری می‌شدند.

بر اساس این گزارش، زنان آزادشده از دست حماس تعریف کردند که بین خانه‌ غیرنظامیان و تونل‌های حماس جابجا شده‌اند. آن‌ها ماه‌ها در شرایط غیربهداشتی نگهداری می‌شدند و اغلب از دوش گرفتن، مراقبت‌های پزشکی و دسترسی به امکانات بهداشتی مناسب محروم بودند. گروگان‌ها همچنین گفته‌اند که علاوه بر این شرایط نامناسب، گاهی به کار اجباری وادار می‌شدند و برخی به پختن غذا و تمیز کردن توالت مجبور بودند. آن‌ها همچنین اجازه نداشتند گریه کنند و این موضوع بر ناراحتی روانی آن‌ها می‌افزود.

برخی گروگان‌ها در اظهاراتشان بعد از آزادی گفتند که گاه با فرزندان جنگجویان حماس وقت می‌گذراندند و حتی با آن‌ها بازی می‌کردند. چند نفر هم گفتند که در دوران اسارت، زبان عربی یاد گرفتند. این زنان روایت کردند که برخی از آن‌ها ابتدا با هم نگه داشته شدند، اما بعدا از هم جدا شدند. این جدایی‌ها همراه با برخورد خشن و تنهایی طولانی‌مدت، حس انزوا و افسردگی را در آن‌ها به وجود آورد.