پس از آنکه دیوان بینالمللی دادگستری (ICJ) روز پنجشنبه سوم مهر اعلام کرد که به درخواست فرانسه پرونده شکایت این کشور از جمهوری اسلامی ایران را مختومه کرده است، خانواده زندانیان فرانسوی به این تصمیم واکنش نشان دادند.
فرانسه در اردیبهشت ماه امسال، به دلیل بازداشت دو شهروند خود در ایران، شکایتش علیه جمهوری اسلامی را در دادگاه لاهه ثبت کرده بود. فرانسه در آن شکایت اعلام کرده بود که جمهوری اسلامی با بازداشت سسیل کوهلر ۴۰ ساله و ژاک پاریس ۷۲ ساله، قوانین بینالمللی را نقض کرده است.
در حال حاضر چهار شهروند فرانسوی در ایران زندانیاند، ازجمله کوهلر و پاریس که بیش از سه سال است با اتهام «جاسوسی برای موساد» و «افساد فیالارض» در بازداشتاند.
توقف روند رسیدگی به شکایت پاریس یک روز بعد از دیدار امانوئل مکرون و مسعود پزشکیان، روسای جمهوری فرانسه و جمهوری اسلامی، در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل صورت گرفت.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
مکرون پس از آن دیدار در شبکه اجتماعی ایکس نوشت که خواستار آزادی شهروندان فرانسوی شده است. پزشکیان نیز اعلام کرد که دو طرف درباره حل این موضوع گفتگو کردهاند.
با این حال، در گزارش تازه روزنامه لوموند آمده است که خانواده زندانیان فرانسوی به این تصمیم مکرون انتقاد دارند و معتقدند که این کار وضعیت عزیزانشان را بیش از پیش مبهم خواهد کرد.
به گزارش این رسانه، خواهر سیسیل کوهلر اعلام کرده است که اظهارات مکرون درباره تلاش برای آزادی زندانیان فرانسوی «اولین نشانه مثبت در سه سال و نیم» بوده است. او با این حال افزود که همچنان نگران وضعیت این زندانیان است.
در عین حال وکیل یکی از خانوادههای زندانیان تاکید کرد که زمان اقدام فوریتر برای آزادی شهروندان این کشور فرا رسیده است.
در دادخواست پیشین فرانسه، جمهوری اسلامی به «نقض جدی و مکرر» تعهدات خود ذیل کنوانسیون وین درباره روابط کنسولی متهم شده بود. از آنجا که هر دو کشور عضو این معاهدهاند، خانواده زندانیان فرانسوی امیدوار بودند که دستکم تا زمان آزادی این افراد امکان دسترسی کنسولی به آنها فراهم شود.
با این حال، روز پنجشنبه دادگاه مستقر در لاهه اعلام کرد که فرانسه درخواست «توقف روند دادرسی» را داده است، اقدامی که به گزارش لوموند باعث سردرگمی خانواده کوهلر شده است.
نوئمی کوهلر تاکید کرده است که خانوادهاش برای توضیح خواستن در مورد این تصمیم با دولت فرانسه تماس گرفتند، اما پاسخ قانعکنندهای دریافت نکردهاند.
خانوادههای زندانیان فرانسوی از ناامیدی بیشترشان خبر دادند و ابراز نگرانی کردند که ممکن است آسیب جبرانناپذیری به آنها وارد شود.
آنها همچنین هشدار دادند اتهامات سنگینی که تهران متوجه این شهروندان فرانسوی کرده است امکان دارد آنها را در معرض مجازات اعدام قرار دهد.
به گفته وکیل خانواده کوهلر، آخرین خبر مستقیمی که از این زوج داشتهاند ۱۳ سپتامبر بوده است. او تاکید کرد که خانواده آنها از ماه ژوئن فقط دو تماس کوتاه داشتهاند که در آنها هم امکان صحبت آزادانه فراهم نبوده است.
او افزود: «ما میدانیم که آنها زندهاند، اما درمورد محل نگهداری و شرایطشان در آنجا اطلاعی نداریم.»
وکیل این زندانیان همچنین از عدم شفافیت مقامهای فرانسوی انتقاد و تاکید کرد که «زمان اقدامات اضطراری و به رسمیت شناختن ایران به عنوان یک کشور جنایتکار» فرا رسیده است.
کوهلر و پاریس ازجمله بیست اروپاییاند که در حال حاضر در ایران در بازداشتاند. جمهوری اسلامی سابقهای طولانی در گروگانگیری اتباع خارجی و شهروندان دوتابعیتی در ایران دارد و از آنها برای پیشبرد اهداف سیاسی خود استفاده میکند. فرانسه نیز در شکایت به دیوان بینالمللی دادگستری، بازداشت آنها را بخشی از سیاست «دیپلماسی گروگانگیری» جمهوری اسلامی ایران توصیف کرده بود؛ شکایتی که در نهایت پس از دیدار مکرون و پزشکیان پس گرفته شد.
برخی گزارشها حاکی از آن است که تهران ممکن است در ازای آزادی برخی زندانیان فرانسوی، درخواست آزاد شدن مهدیه اسفندیاری را داشته باشد.
عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، نیز پیشتر اعلام کرده بود که احتمال مبادله این شهروند ایرانی با چند زندانی فرانسوی در «روزهای آینده» وجود دارد.
مهدیه اسفندیاری، زن ۳۹ ساله ایرانی، از اسفند ۱۴۰۳ در بازداشت موقت در زندان فرن در جنوب پاریس نگهداری میشود. او به اتهام «تمجید از تروریسم» بازداشت شده و مظنون است که در کانال تلگرامی خود از حمله ۷ اکتبر حماس حمایت کرده است. دادستانی پاریس این پیامها را مصداق «تحریک به تروریسم» و «توهین به جامعه یهودی» دانسته است.
در همین حال، گاردین گزارش داد که خانواده لیندسی و کریگ فورمن، زوج بریتانیایی بازداشتشده در ایران، نیز میگویند که سلامت آنها در زندان در خطر است.
این زوج که هر دو ۵۲ سالهاند، ماه ژانویه در کرمان بازداشت شدند. آنها در یک تور موتورسواری دور دنیا به ایران رفته بودند.
جمهوری اسلامی اعلام کرده است که آنها در قالب گردشگر قصد جمعآوری مخفیانه اطلاعات را داشتهاند و قرار است به اتهام جاسوسی محاکمه شوند، اتهاماتی که این زوج بریتانیایی و وکلایشان آن را رد میکنند.
جو بنت فرزند این زوج بریتانیایی اعلام کرده است که آنها «در شرایط هولناکی به سر میبرند و با نقضهای مکرر حقوق بشری مواجهاند. او از دولت بریتانیا خواست که هرچه سریعتر برای آزادی آنها اقدام کند.