تیم ملی والیبال مردان ایران پس از سال‌ها ناکامی و افول، حالا با هدایت روبرتو پیاتزا، سرمربی کارنامه‌دار و مطرح ایتالیایی، و در سایه اعتقاد این سرمربی به بازیکنان جوان، به درخشش در رقابت‌های بین‌المللی ادامه می‌دهد و حالا با صعود به جمع هشت تیم برتر مسابقات قهرمانی جهان، شگفتی‌ساز شده است.

شاگردان پیاتزا در آخرین مسابقه خود موفق شدند تیم قدرتمند صربستان را در دیداری حساس و دیدنی، با نتیجه سه بر دو شکست دهند و در حالی که بسیاری از قدرت‌های سنتی والیبال جهان حذف شده‌اند، به مرحله یک‌چهارم نهایی مسابقات قهرمانی جهان در فیلیپین راه یابند.

هرچند به نظر می‌رسد صعود به این مرحله نیز برای این مربی پرابهت ایتالیایی کافی نبود، چون او پس از پایان مسابقه، با تشر و عصبانیت، از عملکرد شاگردانش انتقاد کرد و با دستور به پایان دادن فوری جشن و پایکوبی، تاکید کرد که برای بردن تیم چک در مرحله بعدی، باید کیفیت فنی خود را از این هم بالاتر ببرند.

روبرتو پیاتزا سال گذشته در حالی هدایت تیم ملی والیبال ایران را بر عهده گرفت که این تیم در لیگ ملت‌های جهان هشت باخت پیاپی داشت، نتوانست سهمیه المپیک پاریس را به دست آورد و عنوان برترین تیم آسیا را هم با اختلافی چشمگیر، به ژاپن واگذار کرده بود. به همین دلیل اکنون بسیاری از کارشناسان و هواداران والیبال در ایران ساختن تیمی جدید با بهره‌مندی از استعدادهای جوان و کنار گذاشتن بازیکنان مسن را شبیه به «معجزه» می‌دانند و بر این باورند که در صورت ادامه حضور بهروز عطایی یا سایر مربیان ایرانی روی نیمکت تیم ملی، والیبال ایران همچنان سراشیبی سقوط را طی می‌کرد.

تیم ملی والیبال ایران که تا پیش از تاکید رهبر جمهوری اسلامی بر لزوم استفاده از سرمربیان ایرانی در تیم‌های ملی، علاوه بر قهرمانی‌های متعدد در آسیا، به رتبه‌های تاریخی و شگفت‌انگیزی همچون پنجمی المپیک و چهارمی لیگ جهانی رسیده بود، حالا بار دیگر و با اتمام ماجراجویی‌های بهروز عطایی، مسیری تازه را آغاز کرده است.

سرمربی تیم ملی والیبال ایران پس از رسیدن تیم به هتل محل اقامت، از بازیکنان خواست گوشه‌ای از هتل جمع شوند و بلافاصله از آن‌ها خواست این پیروزی را فراموش کنند و به قرار گرفتن در جمع هشت تیم برتر راضی نباشد. روبرتو پیاتزا خطاب به بازیکنانش گفت: «هنوز هیچ اتفاقی نیفتاده و خوشحالی بابت این پیروزی مهم کافی است. من روزی که با تقوی (رئيس فدراسیون) صحبت کردم، به او قول دادم همیشه در جمع هشت تیم باشیم، ولی حالا حضور در جمع هشت تیم اصلا برای من کافی و راضی‌کننده نیست و برای شما هم نباید راضی‌کننده باشد.»

او افزود: «از الان به فینال بعدی، یعنی دیدار با جمهوری چک فکر کنیم. هنوز هیچ اتفاقی نیفتاده و چیزی به دست نیاورده‌ایم. چک نسبت به ایران بازی سبک‌تری داشت و استراحت بیشتری دارد. پس باید به اندازه کافی استراحت و هرچه زودتر ریکاوری کنیم.»

تیم ایران حالا با پیاتزا در آستانه دیداری حساس برابر جمهوری چک قرار دارد؛ مسابقه‌ای که می‌تواند سرنوشت حضور ایران را در مرحله نیمه‌نهایی تعیین کند. این بازی برای ملی‌پوشان و هواداران هم اهمیت ویژه‌ای دارد، چرا که راهیابی به جمع چهار تیم برتر، نه‌تنها موفقیتی تاریخی برای والیبال ایران محسوب می‌شود، بلکه جایگاه ایران را در این رشته بیش‌ازپیش تثبیت خواهد کرد.

یکی از عوامل اصلی درخشش ایران در این رقابت‌ها، عملکرد فوق‌العاده عرشیا به‌نژاد، پاسور جوان تیم ملی و کشف شگفت‌انگیز پیاتزا است. او با پاس‌های دقیق و بازی‌خوانی هوشمندانه، خط حمله ایران را در بهترین شرایط برای امتیازگیری قرار داده و همین موضوع باعث شده است در صدر جدول بهترین پاسورهای مسابقات جهانی قرار بگیرد.

بر اساس آمار فدراسیون جهانی والیبال، به‌نژاد پس از پایان مرحله یک‌هشتم نهایی، در چهار دیداری که برای ایران به میدان رفت، ۱۷۹ پاس موثر ثبت کرد. نکته مهم اینجا است که بیش از ۵۳ درصد این پاس‌ها به امتیاز مستقیم منجر شدند؛ آماری که برتری محسوس او را نسبت به دیگر پاسورهای این رقابت‌ها نشان می‌دهد.

این روند میان به‌نژاد و سایر رقبا فاصله قابل‌توجهی ایجاد کرده و در صورتی که در دیدار حساس مقابل چک هم درخشان ظاهر شود و تیم ملی ایران را به مراحل بالاتر برساند، شانس بالایی خواهد داشت تا در پایان رقابت‌ها، عنوان بهترین پاسور جهان را به خود اختصاص دهد؛ افتخاری که برای نخستین‌ بار نصیب یک پاسور ایرانی خواهد شد.

علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، مرداد ۱۳۹۸ مقابل بازیکنان و مربیان تیم ملی والیبال جوانان ایران نشست تا برای‌ آن‌ها از ایدئولوژی‌هایش بگوید، اما کمی بعد، بحث سرمربی این تیم و لزوم کنار گذاشتن مربیان خارجی را پیش کشید و گفت: «نخیر؛ بنده توی کتم نمی‌رود که مربی خارجی لازم است. درباره‌ سرمربی ایرانی همیشه اعتقادم این بود و واقعا معتقدم این مربی ایرانی برای کشور ما، باشگاه‌ها و مجموعه‌های ایرانی شایسته است. البته دخالتی نمی‌کنم، اما لزومی به استفاده از مربی خارجی وجود ندارد. بعضی مربی‌های خارجی خوب نیستند، پول زیاد می‌گیرند، توقع هم زیاد دارند. گاهی کار هم انجام نمی‌دهند. حالا بعضی‌ها بیخودی احساس لزوم می‌کنند و می‌خواهند این را اثبات کنند.»

در این جلسه حکومتی، بهروز عطایی، سرمربی وقت تیم ملی والیبال جوانان ایران، روبروی خامنه‌ای نشسته بود و او در طول سخنانش بارها با دست به عطایی اشاره کرد. عطایی دقیقا دو سال بعد سرمربی‌ تیم ملی والیبال بزرگسالان ایران شد و مهر ۱۴۰۲، پس از اینکه بخت صعود به المپیک از بین رفت و بعد حذف تحقیرآمیز از لیگ ملت‌ها و شکست مقابل ژاپن در فینال مسابقات آسیایی رخ داد، برکنار شد.

این در حالی است که از سال ۲۰۱۱ با حضور خولیو ولاسکو، والیبال ایران جهشی تاریخی داشت و به قهرمانی آسیا، چهارمی جام قهرمانان جهان و حضور در لیگ جهانی رسید. پس از او هم ایران با مربیانی چون اسلوبودان کوواچ، رائول لوزانو و ایگور کولاکوویچ موفقیت‌های دیگری از جمله حضور در المپیک، قهرمانی‌های آسیایی و سکوهای جهانی به‌دست آورد. با ولادیمیر الکنو نیز ایران به المپیک توکیو رفت، اما با دخالت‌های سیاسی و ورود بهروز عطایی، این تیم در مسیر افول قرار گرفت و اکنون، روبرتو پیاتزا امید تازه‌ای برای بازگشت به روزهای اوج ایجاد کرده است.