محمدرضا پورخلف، داور لیگ برتر فوتبال ایران، می‌گوید به دلیل «نپذیرفتن خواسته‌های غیرقانونی» کمیته داوران فدراسیون فوتبال ایران، به‌تدریج از قضاوت در بالاترین سطح فوتبال ایران کنار گذاشته شده است.

به گفته این داور باسابقه، یکی از اعضای کمیته داوران در یک تماس واتس‌اپی از او خواسته بود نتیجه دیدار صنعت نفت آبادان و استقلال خوزستان را به سود صنعت نفت تغییر دهد و در مقابل وعده داد تعداد قضاوت‌هایش در رقابت‌های لیگ برتر بیشتر شود و حتی این شانس را داشته باشد که نامش در فهرست داوران بین‌المللی وارد شود.

پورخلف در گفتگو با وب‌سایت تابناک تاکید کرد از آن زمان، تنها قضاوت چند بازی به‌عنوان داور چهارم به او سپرده شد و عملا از چرخه اصلی کنار گذاشته شده است.

این افشاگری بار دیگر بحث قدیمی وجود فساد ساختاری و افسارگسیخته در فوتبال و داوری فوتبال ایران را برجسته کرد؛ فسادی که در سال‌های اخیر بارها گزارش‌های رسمی و رسانه‌ای درباره آن منتشر شده و نشان می‌دهد پرداخت رشوه در ساختار داوری ایران نه پدیده‌ای موردی، بلکه کاملا سازمان‌یافته و ریشه‌دار است.

مستندات ارسال‌شده برای ایندیپندنت فارسی در خرداد ۱۴۰۳ نشان داد که نام وحید کاظمی، موعود بنیادی‌فر و بیژن حیدری، سه داور مطرح و پرکار فوتبال ایران که بسیاری از مسابقات حساس و تاثیرگذار سه فصل گذشته لیگ برتر و جام حذفی فوتبال ایران را سوت زده بودند، در فهرست داوران متهم به دریافت رشوه‌ قرار دارد و از آنان بازجویی شده است.

پس از انتشار این گزارش، رضا جاودانی، عضو کمیته انضباطی فدراسیون فوتبال ایران، در گفتگو با عادل فردوسی‌پور صحت آن گزارش را تایید کرد و افزود که حتی در تحقیقات قضایی مشخص شده است که مبالغ دلاری و سکه‌ها طلا از طریق کدام صرافی‌ در کرج برای داوران رشوه‌گیرنده ارسال می‌شد.

با وجود این، مهدی تاج، رئیس فدراسیون فوتبال ایران، که خود در یکی از پرونده‌ها به دریافت پنهانی ۲۰۰ سکه طلا رشوه از باشگاه گل‌گهر سیرجان متهم شد، همچنان بر حفظ این داوران متهم در فوتبال ایران اصرار کرد.

در جریان رسیدگی به پرونده فساد گسترده مالی در فوتبال ایران در سال ۱۴۰۳، دست‌کم ۱۲ تن از مدیران ارشد فدراسیون فوتبال و منصوبان مهدی تاج بازداشت یا با احضار قضایی و بازجویی مواجه شدند. بازداشت رئیس کمیته داوران، مسئول برگزاری مسابقات لیگ و معاون حقوقی رئیس فدراسیون به دلیل اثبات دریافت رشوه و تاثیرگذاری غیرقانونی در نتایج مسابقات، نقطه اوج این پرونده بود.

علی خسروی، عضو کمیته داوران فدراسیون فوتبال ایران هم بهمن ۱۴۰۳ اعلام کرد که برخی باشگاه‌ها برای پرداخت رشوه به داوران، هر ساله بودجه‌ جداگانه‌ای در نظر می‌گیرند. آنچه نشان می‌دهد شبکه فساد در داوری تنها به افراد خاص محدود نیست و باشگاه‌ها نیز در این چرخه فعال‌ و با صرف هزینه‌های پنهان، در پی کسب نتایج دلخواه‌اند.

روزنامه جام‌جم سال ۱۴۰۳ خبر داد که خداداد افشاریان، رئيس بازداشتی کمیته داوران فدراسیون فوتبال، هنگام بازجویی اعتراف کرده است که داوران رشوه‌گیر در دست‌کم ۱۵ مسابقه حساس لیگ برتر و لیگ آزادگان، با سوت‌های اشتباه، نتیجه مسابقات را به‌عمد تغییر داده‌اند. با این حال طی یک سال گذشته و پس از تمام این افشاگری‌ها، داورانی که در این پرونده‌ها به فساد تن داده بودند، نه‌تنها کنار گذاشته نشدند، بلکه همچنان مهم‌ترین مسابقات بیست‌وپنجمین دوره لیگ برتر ایران را سوت می‌زنند.

به عنوان نمونه، موعود بنیادی‌فر، داور شماره ۱ فدراسیون، در شرایطی که نامش در فهرست متهمان به دریافت رشوه آمده، همچنان در صدر فهرست بین‌المللی باقی مانده است. او هفته گذشته در دیدار فولاد خوزستان با دو اشتباه اثرگذار در قبال این تیم، خبرساز شد، اما تنها چند روز بعد، مسئولیت قضاوت وی‌ای‌آر (کمک‌داور ویدیویی) حساس‌ترین بازی هفته بین پرسپولیس و سپاهان به او سپرده شد؛ انتصابی که از نگاه منتقدان، به معنای نادیده گرفتن کامل افکار عمومی و اثبات فساد سازمان‌یافته است.

یک نمونه از این فساد مالی چشمگیر در داوری فوتبال ایران، حذف علیرضا فغانی، پرافتخارترین داور تاریخ فوتبال ایران، از فهرست بین‌المللی فدراسیون فوتبال بود. در حالی که فغانی پس از مهاجرت به استرالیا و به‌عنوان داور اول این کشور انتخاب و موفق شد به افتخارات بزرگ دیگری مانند قضاوت چند دیدار مهم در جام جهانی قطر یا سوت زدن دیدار فینال جام جهانی باشگاه‌های ۲۰۲۵ در ایالات متحده دست یابد و از دونالد ترامپ مدال افتخار دریافت کند.

نوید مظفری، داور پیشین و کارشناس داوری فوتبال ایران، نیز پیش از این، وجود فساد گسترده در داوری ایران را تایید کرده و گفته بود بسیاری از داوران جوان به‌دلیل فشارهای مدیران فدراسیون و ترس از کنار گذاشته‌ شدن، به‌ناچار وارد چرخه فساد می‌شوند. این شهادت از درون ساختار داوری بیش از هر چیز نشان می‌دهد که ریشه فساد عمیق‌تر از چند فرد خاطی است.

مجموعه گزارش‌ها و شهادت‌های داوران کنونی و پیشین نشان می‌دهد فساد در داوری فوتبال ایران نه‌تنها گسترده است، بلکه به شکلی سازمان‌یافته جریان دارد. این فساد از یک سو داوران را در معرض فشار و رشوه قرار می‌دهد و از سوی دیگر، باشگاه‌ها و مدیران فدراسیون را به بازیگرانی فعال در این چرخه بدل کرده است. روایت جدید محمدرضا پورخلف هم بار دیگر نشان می‌دهد که حتی مقاومت فردی در برابر این فشارها، بهایی سنگین چون حذف از صحنه قضاوت را به دنبال دارد.