علی لاریجانی، دبیر جدید شورای عالی امنیت جمهوری اسلامی، که به بغداد رفته، دومین مقصد سفرش را لبنان اعلام کرده است و عصر سه‌شنبه به این کشور خواهد رفت. او در حالی عازم بیروت می‌شود که خلع سلاح گروه شبه‌نظامی حزب‌الله لبنان تهران را درباره از دست رفتن کامل «محور مقاومت» و کاهش بیش‌از‌پیش نفوذش در منطقه، نگران کرده است.
سفر لاریجانی به لبنان پس از آن انجام می‌شود که کابینه لبنان به ارتش این کشور دستور داد برای انحصار سلاح در دست دولت تا پایان سال، طرحی تهیه کند؛ اقدامی که به معنای خلع سلاح گروه شبه‌نظامی حزب‌الله خواهد بود و با واکنش مقام‌های جمهوری اسلامی مواجه شده است.
نگرانی تهران از آن رو است که تصمیم جدید برای محدود کردن تسلیحات در دست نیروهای رسمی و دولتی و خلع سلاح حزب‌الله، از زمان پایان جنگ داخلی لبنان در بیش از سه دهه پیش که همه گروه‌های مسلح به جز حزب‌الله، سلاح‌هایشان را تحویل دادند، بی‌سابقه است.
علی‌اکبر ولایتی، مشاور رهبر جمهوری اسلامی، از جمله مقام‌هایی است که مخالفتش را با خلع سلاح حزب‌الله لبنان ابراز و به‌شدت با آن مخالفت کرده است. او با بیان اینکه «خلع‌سلاح حزب‌الله خوابی است که تعبیر نخواهد شد»، خطاب به دولت لبنان گفت: «آیا هیچ دغدغه‌ای درباره حراست از کشور و ملت خود ندارید که چنین طرح‌هایی را مطرح می‌کنید؟»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، هم گفته که هر تصمیمی در مورد خلع سلاح به عهده حزب‌الله است و تصریح کرده است که تهران «از متحد خود از دور حمایت می‌کند».
دولت لبنان در روزهای گذشته در واکنش به این اظهارات، به‌شدت از جمهوری اسلامی انتقاد کرد و از تهران خواست در موضوع خلع سلاح حزب‌الله دخالت نکند.
در همین حین، لاریجانی پیش از ترک تهران، به خبرنگاران رسانه‌های داخلی گفت که در سفر به بیروت، حامل پیام‌هایی برای لبنان است. او بدون اشاره دقیق به این پیام‌ها، ادامه داد: «مواضع ما در لبنان روشن است و وحدت ملی در لبنان موضوع مهمی است که باید حفظ شود.»
او که پیش از شروع سفر مدعی حمایت از وحدت ملی در لبنان شده بود، روز دوشنبه در بغداد، طی اظهاراتی در خصوص مقاومت در منطقه گفت: «جبهه مقاومت بخشی از بطن مردم منطقه و به دنبال منافع آن‌ها است. هر یک از این گروه‌ها در کشور خود یک سرمایه ملی محسوب می‌شوند و به اعتقاد من، همه همت‌ها باید صرف حفظ این ظرفیت شود.»
دبیر شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی پیش از سفر به بیروت با انتشار پستی در شبکه اجتماعی ایکس هم نوشت: «حزب‌الله و جریان‌های مقاومت از رشد بسیار خوب فکری و سیاسی برخوردارند و نیازمند قیم نیستند. ایران هم کشوری نیست که با این بادها بلرزد.»
رسانه‌های داخلی درباره برنامه سفر لاریجانی در لبنان نوشته‌اند که هدف او رایزنی با مقام‌های لبنانی درباره «موضوع‌های موردعلاقه دوطرف» است و او قرار است با شخصیت‌های ارشد لبنانی و شخصیت‌های سیاسی و اجتماعی دیدار کند. این رسانه‌ها همچنین نوشتند که یکی از جنبه‌های مهم سفر لاریجانی به لبنان، اعلام آمادگی تهران برای توسعه مناسبات دوجانبه در حوزه‌های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی است.
با این حال، آنچه از مجموع شرایط و گفته‌های مقام‌های دو کشور در روزهای گذشته برمی‌آید، این است که دولت لبنان برای رابطه با جمهوری اسلامی، مسیر متفاوتی را در پیش گرفته و این موضوع است که لاریجانی را واداشته است به این کشور برود.
اگرچه جمهوری اسلامی مدعی است در لبنان از پایگاه مردمی قوی برخوردار است، سفر لاریجانی با واکنش‌های منفی در بیروت روبرو شده و منتقدان سفر لاریجانی در رسانه‌های لبنان و شبکه‌های اجتماعی، تاکید کرده‌اند که این سفر در ادامه دخالت‌های تهران در بیروت و تلاشی برای تشویق حزب‌الله به حفظ سلاح است.
تلاش تهران برای محافظت از حزب‌الله لبنان در حالی است که به نظر می‌رسد دولت لبنان عزمش را برای تغییر مسیر، جزم کرده است. کابینه لبنان اعلام کرده که خلع سلاح حزب‌الله بخشی از توافق آتش‌بس ماه نوامبر است که با هدف پایان دادن به بیش از یک سال درگیری، میان اسرائیل و حزب‌الله برقرار شد. این درگیری سال گذشته به جنگی تمام‌عیار به مدت دو ماه تبدیل شد که حزب‌الله را از نظر سیاسی و نظامی، به‌شدت تضعیف کرد.
طرحی که آمریکا که به دولت لبنان ارائه کرده، چهار مرحله دارد. مرحله اول طرح مستلزم آن است که دولت لبنان ظرف ۱۵ روز، فرمانی رسمی صادر کند و متعهد شود که تا ۳۱ دسامبر ۲۰۲۵ حزب‌الله را کاملا خلع سلاح می‌کند. هم‌زمان، اسرائیل کل عملیات‌های نظامی‌اش در زمین، هوا و دریا را متوقف خواهد کرد.
مرحله دوم که ظرف ۶۰ روز آغاز می‌شود، اجرای برنامه خلع سلاح است. مرحله سوم که ظرف ۹۰ روز از شروع طرح تعیین‌شده، آغاز می‌شود، مربوط تکمیل خروج اسرائیل از دو موضع باقی‌مانده خواهد بود. در مرحله چهارم، یعنی ۱۲۰ روز پس از شروع اجرای طرح، سلاح‌های سنگین باقی‌مانده در دست حزب‌الله از جمله پهپادها و سیستم‌های موشکی، برچیده خواهند شد.
هم‌زمان با این تحولات، در عراق نیز دولت این کشور در برابر گروه شبه‌نظامی کتائب حزب‌الله موضعی سختگیرانه‌تر در پیش گرفته است. دولت این کشور تصمیم دارد شماری از اعضای کتائب حزب‌الله را به علت درگیری مرگباری که اخیر در بغداد روی داد، محاکمه و برخی از آنان را از فرماندهی عزل کند.
به این ترتیب، در حالی که حماس در جنگ با اسرائيل بسیار ضعیف شده است، حوثی‌های یمن زیر آتش سنگین حملات اسرائیل و آمریکا قرار دارند و پس از روی کار آمدن احمد الشرع، جمهوری اسلامی در سوریه هم دیگر جایگاه و نفوذی ندارد، خلع سلاح حزب‌الله در لبنان و حذف نیروهای نیابتی تهران در عراق به یکی از کابوس‌های رژیم حاکم بر ایران تبدیل شده است.
