عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران، در گفتگوی تازه‌ای با نشریه فایننشال تایمز مدعی شد که جمهوری اسلامی ایران به‌رغم حملات آمریکا و اسرائیل، هنوز توانایی غنی‌سازی اورانیوم را دارد و اگر بخواهد می‌تواند برنامه هسته‌ای را از سر بگیرد.
عراقچی در این گفتگو اظهار کرد: «تاسیسات را می‌توان بازسازی و ابزارآلات را جایگزین کرد، زیرا فناوری آنها را داریم. ما هنوز دانشمندان و تکنیسین‌های زیادی داریم که قبلا در این عرصه فعال بوده‌اند.»
وزیر خارجه جمهوری اسلامی در عین حال گفت: «اینکه چه زمانی و چگونه برنامه غنی‌سازی را از سر بگیریم، به شرایط بستگی دارد.»
او بار دیگر تاکید کرد: «ایالات متحده باید حملات ماه گذشته به ایران را جبران کند و خسارت‌های واردشده را بپردازد تا مذاکرات پیش برود.»
او افزود: «آنها باید توضیح دهند که چرا در بحبوحه مذاکرات به ما حمله کردند و باید تضمین کنند که قرار نیست این کار را در مذاکرات آینده تکرار کنند.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
واشینگتن می‌گوید که در جریان حمله به تاسیسات هسته‌ای جمهوری اسلامی، به دو سایت اصلی غنی‌سازی اورانیوم ایران یعنی فردو و نطنز آسیب قابل توجهی وارد کرده است. آمریکا همچنین می‌گوید موشک‌هایی شلیک کرده که تاسیسات اصفهان را عملا غیرقابل استفاده کرده و برنامه هسته‌ای ایران را «سال‌ها» به عقب انداخته است.
حمله به تاسیسات هسته‌ای جمهوری اسلامی، مذاکراتی را که میان تهران و واشینگتن در جریان بود متوقف کرد و اکنون مشخص نیست آیا جمهوری اسلامی و غرب می‌توانند به توافقی برسند که تضمین کند ایران در ازای لغو تحریم‌ها به سمت سلاح هسته‌ای حرکت نکند؟
عراقچی مدعی شد که «جنگ ۱۲ روزه ثابت کرد هیچ راه‌حل نظامی برای برنامه هسته‌ای ایران وجود ندارد».
او با بیان اینکه پس از این جنگ عده‌ای در جمهوری اسلامی بیش از پیش خواهان تسلیحاتی کردن برنامه هسته‌ای ایران شده‌اند، ادعا کرد: «جمهوری اسلامی همچنان به فتوای ممنوعیت تولید سلاح‌های هسته‌ای پایبند خواهد بود.»
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی همچنین در بخش دیگری از این گفتگو تاکید کرد که «تهران از غنی‌سازی اورانیوم برای اهداف غیرنظامی دست نخواهد کشید». او افزود که «اگر غنی‌سازی به صفر برسد، ما هیچ چیزی نداریم».
موضوع غنی‌سازی یکی از مهم‌ترین اختلافات جمهوری اسلامی ایران با ایالات متحده در مذاکرات گذشته بود. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری ایالات متحده، در اظهارنظر اخیرش در نشست خبری مشترک با کی‌یر استارمر، نخست‌وزیر بریتانیا، گفت که از تهران پیام‌‌های بد و نادرستی دریافت کرده است.
او بار دیگر در اظهارات شدیداللحنی درباره ازسرگیری برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی گفت: «اگر جمهوری اسلامی برنامه هسته‌ای‌اش را دوباره آغاز کند، آن را سریع‌تر از آنچه تصور می‌کنید نابود خواهیم کرد و این کار را آشکارا و با رضایت کامل انجام خواهیم داد.»
قدرت‌های اروپایی تهدید کرده‌اند که اگر در مذاکرات هسته‌ای پیشرفتی حاصل نشود، تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران از طریق اعمال «مکانیزم ماشه» فعال می‌شود. هر یک از اعضای فعلی توافق برجام شامل فرانسه، بریتانیا، آلمان، چین و روسیه، می‌توانند در صورت تشخیص اینکه ایران به تعهدات خود در این توافق پایبند نبوده است، مکانیسم ماشه را فعال کنند. ایالات متحده نمی‌تواند تحریم‌ها را فعال کند زیرا در دولت اول ترامپ از توافق خارج شد.
براساس مفاد قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل، که توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ را تصویب کرد، تحریم‌های سازمان ملل می‌توانند پیش از انقضای توافق دوباره اعمال شوند؛ روندی که حدود ۳۰ روز طول می‌کشد.
بریتانیا، فرانسه و آلمان که نمی‌خواهند با پایان یافتن توافق، اهرم فشارشان را از دست بدهند، هشدار داده‌اند در صورت دست نیافتن به توافقی جدید، سازوکار «بازگشت سریع تحریم‌ها» (snapback) را که تمامی تحریم‌های قبلی سازمان ملل علیه تهران را، ازجمله در بخش‌های نفت، بانکداری و دفاعی بازمی‌گرداند، فعال خواهند کرد.
دیپلمات‌های اروپایی در عین حال با نمایندگان جمهوری اسلامی دیدار کرده‌اند تا درمورد چگونگی جلوگیری از اعمال مکانیسم ماشه و ازسرگیری همکاری تهران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفتگو کنند.
در همین حال، عراقچی تهدید کرد که «اگر قرار باشد تحریم‌ها علیه ایران بازگردند، مذاکره با اروپا متوقف خواهد شد و درواقع فعال شدن مکانیسم ماشه به معنی پایان راه آنهاست».
در روزهای گذشته نیز اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی، اعلام کرد که بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی طی روزهای آینده برای ازسرگیری گفتگوهای فنی به تهران خواهند رفت.
او همچنین روز دوشنبه تاکید کرد که «تهران در حال حاضر برای مذاکره با ایالات متحده آمریکا برنامه‌ای ندارد».
تهران همچنین قصد دارد براساس مصوبه جدید مجلس، که پس از جنگ ۱۲ روزه با اسرائیل تصویب شد، چارچوب همکاری‌های هسته‌ای با آژانس را محدودتر کند.
این اظهارات در حالی است که استیو ویتکاف، نماینده ویژه دونالد ترامپ در امور خاورمیانه، سه هفته پیش و در زمان دیدار نتانیاهو از کاخ سفید، گفته بود مذاکرات با جمهوری اسلامی ظرف یکی دو هفته آینده از سر گرفته می‌شود. با این حال مقام‌های جمهوری اسلامی اعلام کرده‌اند به دلیل بی‌اعتمادی و نبود تضمین، تمایلی به مذاکره ندارند. پس از آن، دونالد ترامپ نیز اعلام کرد برای از سرگیری گفتگوها با تهران عجله‌ای ندارد و این جمهوری اسلامی است که باید خواستار مذاکره شود.
