نشریه فری‌پرس با اشاره به حمله آمریکا به تاسیسات هسته‌ای جمهوری اسلامی نوشت که بررسی‌ها نشان می‌دهد تهران پیش از این حمله، مواد هسته‌ای را مخفیانه از فردو خارج کرده بود.
بر اساس گزارش این نشریه، پنجشنبه گذشته، هم‌زمان با گسترش عملیات نظامی اسرائیل، ۱۶ کامیون به تاسیسات زیرزمینی فردو اعزام شدند و از ورودی اصلی این مرکز عبور کردند. این وسایل نقلیه ۲۴ ساعت پس از ورود به فردو از آنجا خارج شدند و به نظر می‌رسد که تجهیزات و مواد هسته‌ای را به دست‌کم یک کیلومتر دورتر منتقل کردند.
فری‌پرس به نقل از مقام‌های آمریکایی آگاه نوشت که سازمان‌های اطلاعاتی ایالات متحده و اسرائیل و همچنین اپراتورهای ماهواره‌ای خصوصی، عبورومرور این کامیون‌ها را در اطراف مجتمع فردو ثبت کرده‌اند.
این گزارش می‌افزاید که واشینگتن و اورشلیم علی‌رغم اطلاع از این روند، تصمیم گرفتند اقدامی نکنند و به جای آن، این وسایل نقلیه را تا مقصد نهایی ردیابی کردند. آن‌ها همچنین منتظر ماندند که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، اجازه حمله به فردو را صادر کند؛ اقدامی که او یک روز بعد آن را انجام داد.
اکنون کارشناسان هسته‌ای نگران‌اند که تهران از این فرصت برای انتقال تجهیزات و اورانیوم غنی‌شده به مکان‌های مخفی دیگری در سراسر این کشور استفاده کرده باشد. دیوید آلبرایت، بازرس سابق سازمان ملل، پس از بمباران تاسیسات فردو به فری‌پرس گفت: «کاش اسرائیلی‌ها برای از کار انداختن فردو سریع‌تر اقدام می‌کردند. هنوز مشخص نیست دقیقا چه چیزی در آن کامیون‌ها بوده، اما احتمالا هرگونه اورانیوم با غنای بالا در فردو قبل از حمله جابجا شده است.»
مقام‌های دولت ترامپ روز یکشنبه اعلام کردند که ۱۴ بمب سنگرشکن جی‌بی‌یوــ۱۲ (GBU-12) خسارات زیادی به سه سایت اتمی جمهوری اسلامی وارد کردند. ترامپ هم این حمله را تایید کرد و گفت که سایت‌های هسته‌ای فردو، نطنز و اصفهان با حملات بمب‌افکن‌های بی‌ــ۲ به طور کامل نابود شده‌اند.
پیت هگست، وزیر دفاع آمریکا هم صبح یکشنبه در مورد عملیات «چکش نیمه‌شب» به خبرنگاران گفت که این «یک موفقیت باورنکردنی و چشمگیر» بوده است.
مقام‌های آمریکایی و تحلیلگران مستقل معتقدند که بمباران روز یکشنبه فردو و دو سایت هسته‌ای دیگر پس از بیش از یک هفته حملات جداگانه اسرائیل، زمان موردنیاز را برای تولید اورانیوم با درجه تسلیحاتی ماه‌ها و حتی شاید سال‌ها افزایش داده است. نیروهای امنیتی اسرائیل طی ۱۰ روز گذشته، ده‌ها دانشمند و اعضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را نیز هدف قرار داده‌اند.
با این حال به عقیده برخی کارشناسان، برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران اگرچه احتمالا به‌شدت تضعیف شده، ممکن است هنوز کاملا نابود نشده باشد و سایت‌ها و تجهیزات مخفی سالم مانده باشند.
ارزیابی خسارت حملات آمریکا و اسرائيل در دست اقدام است. در همین حال مقام‌های فعلی و سابق ایالات متحده و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به فری‌پرس گفتند که برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی حتی پس از بمباران بامداد یکشنبه، همچنان یک تهدید محسوب می‌شود. آن‌ها این احتمال را که حاکمان مذهبی تهران به دنبال ساخت سلاح اتمی باشند، رد نمی‌کنند.
به گفته چند مقام سابق آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، احتمال زیادی وجود دارد که جمهوری اسلامی برای غنی‌سازی اورانیوم و جایگزینی دستگاه‌های سانتریفیوژ در نطنز و فردو، که به نظر می‌رسد نابود شده‌اند، سایت‌های کوچک و مخفی دیگری ساخته باشد.
اولی هاینونن، معاون پیشین مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و مسئول پیشین بازرسی‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی، به فری‌پرس گفت: «با توجه به فعالیت‌های گذشته تهران، اگر آن‌ها قصد ساخت سایت‌های غنی‌سازی دیگری را نداشته باشند، تعجب خواهم کرد.»
این دانشمند هسته‌ای فنلاندی گفت که چنین تاسیساتی می‌تواند یک کارخانه آزمایشی با یک هزار سانتریفیوژ پیشرفته باشد که ممکن است مانند یک کارگاه یا انبار در هر منطقه صنعتی به نظر برسد. در کنار آن، سایر عناصر برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی نیز می‌توانند در جای دیگری پنهان شده باشند.
با این حال در شرایطی که مقام‌های جمهوری اسلامی مدعی‌اند تاسیسات هسته‌ای را از پیش خالی کرده بودند، بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، در یک نشست خبری گفت که اسرائیل درباره محل نگهداری ۴۰۰ کیلوگرم اورانیوم ۶۰ درصد غنی‌شده در ایران اطلاعاتی دارد.
دونالد ترامپ نیز با استناد به تصاویر ماهواره‌ای اعلام کرد که حملات ایالات متحده به سه مرکز اصلی هسته‌ای جمهوری اسلامی «آسیب عظیمی» وارد کرده است. او در پیامی در شبکه اجتماعی تروت سوشال نوشت: «به همه سایت‌های هسته‌ای در ایران آسیب عظیمی وارد شد، همان‌طور که تصاویر ماهواره‌ای نشان می‌دهند.»
رئیس‌جمهوری آمریکا افزود: «نابودی واژه دقیقی است! سازه سفیدرنگی که در تصویر دیده می‌شود، به‌طور عمیق در دل سنگ قرار دارد، حتی سقف آن نیز در عمق زمین است و به‌طور کامل از شعله محافظت می‌شود.»
تاسیسات زیرزمینی فردو در عمق ۹۰ متری زمین و در فاصله ۲۵ کیلومتری آزادراه تهران‌‌ــ‌قم احداث شد. جمهوری اسلامی ایران وجود تاسیسات غنی‌سازی اورانیوم در فردو را تا زمان افشاگری مقام‌های اطلاعاتی آمریکا و فرانسه، در سپتامبر ۲۰۰۹، از چشم بازرسان آژانس پنهان نگه داشته بود. فردو که در سال ۲۰۰۹ تکمیل شد، یکی از سه سایت اصلی غنی‌سازی هسته‌ای جمهوری اسلامی محسوب می‌شد.
