مراسم اعطای جوایز هفتادوهشتمین دوره جشنواره فیلم کن با معرفی برنده نخل طلای بهترین فیلم و دیگر برگزیدگان برگزار شد.

هیئت داوران بخش مسابقه اصلی جشنواره فیلم کن ۲۰۲۵، به ریاست ژولیت بینوش، فیلم «یک تصادف ساده» ساخته جعفر پناهی کارگردان ایرانی را شایسته دریافت نخل طلای بهترین فیلم دانست و این جایزه را کیت بلانشت، بازیگر سرشناس استرالیایی، به جعفر پناهی اهدا کرد. این نخستین حضور رسمی پناهی بر فرش قرمز جشنواره‌های بین‌المللی پس از حدود ۱۵ سال بود.

 فیلم یک تصادف ساده بدون دریافت مجوز رسمی و مخفیانه در ایران ساخته شده است. این فیلم با نگاهی انتقادی به تحولات اجتماعی معاصر، توجه داوران را جلب کرد و توانست بار دیگر برای سینمای ایران افتخار بیافریند. این دومین نخل طلای سینمای ایران پس از فیلم «طعم گیلاس» ساخته عباس کیارستمی است.

جعفر پناهی در سال ۱۳۸۸ به دلیل حمایت از اعتراضات به نتایج انتخابات ریاست‌جمهوری و جنبش سبز بازداشت و برای مدتی زندانی شد. او پس از آن ممنوع‌الخروج شد و سال‌ها امکان سفر و شرکت در جشنواره‌ها را نداشت. او گفته است که هفت ماه حبس در اوین الهام‌بخش ساخت این فیلم طنز بوده است.

نمایش «یک تصادف ساده» در کن با استقبال گسترده تماشاگران روبه‌رو شد. پناهی در سال‌های گذشته به‌رغم ممنوعیت‌ها، فعالیت‌های سینمایی‌اش را ادامه داده و مخفیانه فیلم ساخته است. فیلم «خرس نیست»، ساخته‌شده در سال ۱۴۰۱، یکی از این آثار بود که در جشنواره ونیز به نمایش درآمد و در حالی که پناهی در زندان بود، جایزه ویژه هیئت داوران را دریافت کرد.

پس از اعلام نام جعفر پناهی به عنوان برنده نخل طلا، واکنش احساسی او فضای مراسم را تحت‌تاثیر قرار داد. پناهی پس از دریافت جایزه طی سخنانی خطاب به ایرانیان گفت: «از تمام ایرانیان با هر عقیده و مرام که برای آزادی، کرامت انسانی و دموکراسی تلاش می‌کنند، خواهش می‌کنم اختلافات را کنار بگذارید. مهم کشور ما و یکپارچگی آن است. به امید آن روز که کسی به ما نگوید چه بکن و چه نپوش، چه بساز و چه نساز.»

واکنش‌ها به دریافت نخل طلای کن

فیلم یک تصادف ساده به کارگردانی جعفر پناهی پس از آنکه در مراسم افتتاحیه نزدیک به ۱۰ دقیقه ایستاده تشویق شد، نقدهای مثبتی دریافت کرد. همچنین دریافت نخل طلای کن از سوی جعفر پناهی با واکنش‌های گسترده فعالان سیاسی و سینماگران ایرانی و خارجی همراه بود.

ژان نوئل بارو، وزیر خارجه فرانسه، موفقیت جعفر پناهی در جشنواره فیلم کن و دریافت نخل طلا را نماد مقاومت در برابر سرکوب در ایران دانست و آن را پیامی امیدبخش برای آزادی‌خواهان سراسر جهان توصیف کرد.

او در پیامی در شبکه ایکس نوشت: «در حرکتی نمادین از مقاومت در برابر سرکوب حکومت ایران، جعفر پناهی نخل طلا را به دست آورد- افتخاری که بار دیگر امید را در دل همه مبارزان آزادی در سراسر جهان زنده می‌کند.»

شاهزاده رضا پهلوی در پیام تبریک به جعفر پناهی، دریافت نخل طلای جشنواره کن را «افتخاری بزرگ» برای ایران خواند و ابراز امیدواری کرد که سینماگران ایرانی بتوانند روزی در کشور خود، بدون سانسور و محدودیت، آزادانه فیلم بسازند.

او در این پیام نوشت: «آرزومند روزی هستم که شما و همه سینماگران ایرانی بتوانید در کشور خود آزادانه و به دور از هرگونه ممنوعیت و سانسور فیلم بسازید.»

شاهزاده رضا پهلوی همچنین با اشاره به سخنان پناهی پس از دریافت جایزه نخل طلا تاکید کرد: «خواست آزادی ایران که شما در آن سخنان بیان کردید، همان آرمانی است که ملت ایران، یکصدا و متحد، برای تحقق آن با جمهوری اسلامی مبارزه می‌کنند.»

چندین شخصیت سیاسی و فعال مدنی دیگر نیز در داخل و خارج ایران مقاومت جعفر پناهی را ستودند و دریافت این جایزه را به او تبریک گفتند.

در عین حال، رسانه‌ها و اشخاص وابسته به جمهوری اسلامی به این اتفاق روی خوش نشان ندادند. برخی از رسانه‌های داخل ایران بدون اشاره به اهمیت دریافت جایزه نخل طلای کن از سوی یک کارگردان ایرانی، صرفا به انتشار نام برگزیدگان پرداختند و برخی دیگر از رسانه‌ها به جعفر پناهی تاختند.

خبرگزاری دانشجو در مطلبی با عنوان «جعفر پناهی روی سکوی ایران‌فروشی» نوشت: «آثار جعفر پناهی هیچ نسبتی با یک سینمای شریف در سال‌های اخیر نداشته، او آنقدر نخ به جشنواره‌های مختلف داد که تبدیل به پروژه‌ای بزرگ در جشنواره کن ۲۰۲۵ شد که از در و دیوارش مشخص بود برای سینمای ایران نقشه‌ای کشیده که باید امسال به نهایت خود برسد و شاید بعدش دیگر هیچ فرصتی این چنین پیدا نشود.»

سایر برگزیدگان جشنواره کن ۲۰۲۵

از برگزیدگان دیگر می‌توان به برنده جایزه بزرگ این جشنواره اشاره کرد که به فیلم «ارزش احساسی» به کارگردانی یواخیم تری‌یر اهدا شد.

جایزه بهترین بازیگر زن را نادیا ملیتی برای فیلم «دختر آخر» دریافت کرد و جایزه بهترین کارگردانی به کلبر مندونسا فیلیو از برزیل، برای فیلم «عامل مخفی» رسید.

جایزه هیئت داوران به صورت مشترک به فیلم‌های «سیرات» به کارگردانی الیور لکس و «صدای سقوط» به کارگردانی ماشا شیلینسکی رسید. جایزه بهترین فیلمنامه ازآنِ ژان‌‌ـ پیر و لوک داردن شد برای فیلم «مادران جوان» و بهترین بازیگر مرد واگنر مورا برای فیلم «عامل مخفی» معرفی شد.

جایزه ویژه نیز به فیلم «رستاخیز» به کارگردانی بی گان رسید و دوربین طلایی، که جایزه بهترین «فیلم اول» جشنواره است، به فیلم «کیک رئیس‌جمهور» به کارگردانی حسن هادی از عراق اهدا شد.

تقدیر ویژه دوربین طلایی نیز به «سایه پدرم» به کارگردانی آکینولا دیویس جونیور رسید و نخل طلای فیلم کوتاه به فیلم «خوشحالم که حالا مرده‌ای» به کارگردانی توفیق برهوم اهدا شد.