مارکو روبیو، وزیر خارجه ایالات متحده، شامگاه یکشنبه برای مذاکره با مقام‌های اوکراینی به عربستان سعودی سفر کرد. این مذاکرات روز سه‌شنبه برگزار می‌شود و پیش‌تر ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهوری اوکراین، نیز گفته بود که روز دوشنبه عازم جده خواهد شد.

بنا بر گزارش‌ها، مذاکرات جده با این هدف انجام می‌شود که طی سه روز آمریکا ارزیابی کند آیا تصمیم صلح اوکراین با روسیه جدی است و برای رسیدن به آتش‌بس میان این دو کشور چه روش‌هایی وجود دارد.

تامی بروس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، دراین‌باره به خبرنگاران گفت: «مذاکرات جده درباره چگونگی پیشبرد هدف رئيس‌جمهوری ترامپ برای پایان دادن به جنگ روسیه و اوکراین است.»

خبرگزاری رویترز در گزارشی به نقل از دو مقام آمریکایی نوشت که در نشست روز سه‌شنبه مقام‌های ایالات متحده با یک هیئت اوکراینی در عربستان سعودی مشخص خواهد کرد که آیا کی‌یف مایل است برای پایان دادن به جنگ، امتیازاتی به روسیه بدهد یا خیر.

یکی از این مقام‌ها که به گفته رویترز، نخواست نامش فاش شود، گفت: «نمایندگان آمریکایی همچنین به دنبال نشانه‌هایی مبنی بر جدی بودن اوکراینی‌ها برای بهبود روابط با دولت ترامپ پس از دیدار تنش‌آمیز ماه گذشته‌اند.»

در این نشست قرار است مارکو روبیو و مایک والتز، مشاور امنیت ملی دونالد ترامپ، با مشاور امنیت ملی و وزرای امور خارجه و دفاع اوکراین دیدار کنند. پیش‌تر برخی گزارش‌ها پیش‌بینی کرده بودند که استیو ویتکاف، فرستاده ترامپ در خاورمیانه، نیز در این نشست حاضر خواهد شد. از سوی اوکراین، آندری یرماک، دستیار ارشد زلنسکی، نشست را اداره خواهد کرد.

رویترز به نقل از یکی از مقام‌های آمریکایی درباره مذاکرات جده نوشت: «نمی‌توان گفت من صلح می‌خواهم، اما از مصالحه در مورد هر چیزی امتناع می‌کنم. ما می‌خواهیم ببینیم آیا اوکراینی‌ها واقعا به یک صلح واقع‌بینانه علاقه‌مندند یا خیر.»

رئیس‌جمهوری آمریکا در گفتگو با خبرنگاران ضمن ابراز خوش‌بینی درباره این مذاکرات، تاکید کرد: «به اعتقاد من، در این هفته ما پیشرفت زیادی خواهیم داشت.»

زلنسکی نیز در سخنرانی ویدیویی شبانه‌اش گفت که روز دوشنبه «برای صلح» به عربستان سعودی سفر خواهد کرد. او افزود که امیدوار است مذاکرات بین نمایندگان اوکراین و مقام‌های آمریکایی به نتیجه برسد.

این نشست در حالی برگزار خواهد شد که متحدان اروپایی اوکراین استدلال می‌کنند کی‌یف تنها از موضع قدرت می‌تواند با روسیه قرارداد امضا کند و نباید برای رسیدن به صلح عجله کرد.

زلنسکی گفته بود که ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه، خواهان صلح نیست و اگر حمله روسیه به اوکراین به شکست مسکو منجر نشود، روسیه در آینده به سایر کشورهای اروپایی حمله خواهد کرد.

مقام‌های آمریکایی در ماه فوریه برای گفتگوهای دوجانبه جداگانه با مقام‌های روسی در ریاض، پایتخت عربستان سعودی، دیدار کردند. ترامپ در هفته‌های اخیر از اوکراین ابراز ناامیدی کرده و گفته که این کشور اروپای شرقی با کمبود نیروی انسانی و منابع مواجه است و باید به‌سرعت با روسیه به میز مذاکره بیاید.

دولت ترامپ در روزهای اخیر محموله‌های تسلیحاتی و برخی تبادل اطلاعات با کی‌یف را قطع کرد و اوکراینی‌ها را متهم می‌کند که برای یک روند صلح بالقوه به اندازه کافی آماده نیستند. منتقدان می‌گویند اقدام‌های ترامپ از طریق تقویت روسیه، خطر طولانی شدن جنگ و در نتیجه کمتر شدن احتمال دستیابی به یک توافق صلح عادلانه را ایجاد می‌کند.

نیروهای روسی در شرق اوکراین پیشروی آهسته اما پیوسته‌ای داشته‌اند و هزاران سرباز اوکراینی که تابستان گذشته به منطقه کورسک روسیه یورش بردند، اکنون تقریبا محاصره شده‌اند.

به گفته تحلیلگران، مذاکرات جده جنبه دیگری نیز دارد و سرنوشت معامله مواد معدنی بین ایالات متحده و اوکراین را مشخص می‌کند؛ معامله‌ای که کی‌یف می‌خواهد در ازای دسترسی به برخی منابع معدنی در اوکراین، ضمانت امنیتی ایالات متحده را دریافت کند.

قرار بود زلنسکی و ترامپ در سفر رئیس‌جمهوری اوکراین به واشینگتن این توافق را امضا کنند، اما پس از گفتگوهای مشاجره‌آمیز کاخ سفید این توافق امضا نشد.

از آن زمان، هر دو طرف برای امضای قرارداد ابراز تمایل کردند، اما هنوز عملا هیچ اتفاقی رخ نداده است. ترامپ روز یکشنبه گفت که فکر می‌کند اوکراین چنین توافقی را امضا خواهد کرد. او گفت: «آن‌ها قرارداد مواد معدنی را امضا خواهند کرد و در عین حال من از آن‌ها می‌خواهم که برای صلح تلاش کنند زیرا تاکنون چنین تصمیمی را در حد لازم نشان نداده‌اند.»