عکسبرداری از قطب‌های اسرارآمیز خورشید

ماموریت مدارگرد خورشیدی ده سال طول می‌کشد و «عصری طلایی» در علوم خورشیدی است

مدارگرد خورشیدی در نزدیک‌ترین فاصله از خورشید، یعنی فقط ۴۲ کیلومتر، قرار می‌گیرد-  Nasa/Youtube

این ماشین فضایی، که در شهر استیونج واقع در هرتفوردشر ساخته شده است، یکشنبه شب از دماغه کاناورال در فلوریدا پرتاب شد.

این سفینه ساخت بریتانیا – که بخش‌هایی از آن از استخوان پخته حیوانات ساخته شده است – یکشنبه شب از دماغه کاناورال در فلوریدا پرتاب شد، با این مأموریت که عکس‌هایی با دقت بالا از خورشید بگیرد و ابعاد آن را اندازه‌گیری کند. این سفینه همچنین برای اولین بار از قطب‌های اسرارآمیز خورشید عکس‌برداری خواهد کرد.

تیمی که روی این پروژه کار می‌کنند می‌گویند، مدارگرد خورشیدی مأموریتی را انجام خواهد داد که حداقل ۱۰ سال طول می‌کشد، و «عصری طلایی» را در علوم خورشیدی آغاز می‌کند.

هلن اوبرایان، عضو کالج سلطنتی لندن، و مدیر ابزار مغناطیس‌سنج این سفینه آژانس فضایی اروپا که ناسا نیز در آن مشارکت کرده است، می‌گوید: «پیش از این کسی نتوانسته عکس‌هایی به این نزدیکی از خورشید بگیرد.» او در گفت‌وگو با مجله طبیعت گفت: «ما امیدواریم بتوانیم عکس‌های زیبایی از خورشید بگیریم.»

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

این سفینه ۵۰۰ میلیون یورویی به ۱۰ ابزار گوناگون برای عکاسی از خورشید و تخمین فعالیت مغناطیستی آن مجهز است.

این سفینه با استفاده از کمک گرانشی سیاره ناهید، در نهایت در مداری نامتقارن مستقر خواهد شد که آن در نزدیک‌ترین فاصله از خورشید، یعنی فقط ۴۲ کیلومتر، قرار خواهد داد.

گوشه این مدار اولین تصویر واضح را از قطب‌های شمال و جنوب خورشید به دست خواهد داد. دیدن این قطب‌ها از زمین دشوار است چراکه سیاره ما تقریبا هم‌مدار با خط نیمگان این ستاره عظیم می‌چرخد.

سفینه پس از قرار گرفتن در موقعیت تعیین‌شده، مشاهدات بی‌سابقه نزدیکی از خورشید انجام خواهد داد و اولین تصاویر را از قطب‌های ناشناخته آن به ما خواهد داد.

مدارگرد خورشیدی، برای آن که خنک نگه داشته شود به یک حفاظ گرمای ۱۵۰ کیلوگرمی مجهز شده است که گرما را بازتاب می‌دهد و می‌تواند تا ۵۲۰ درجه سانتی‌گراد را تحمل کند.

خانم اوبرایان در گفت‌وگو با بی‌بی‌سی گفت: «ما ترکیبی از چند تلسکوپ داریم که به سطح خورشید نگاه می‌کنند و واقعا آنچه را که اتفاق می‌افتد، می‌بینند. همچنین مجموعه‌ای از چند ابزار داریم که بادهای خورشیدی را که مدام از این ستاره ساطع می‌شوند و همینطور جو گسترده خورشید را اندازه‌گیری می‌کنند.

ناسا می‌گوید، حفاظ گرما شبیه یک ساندویچ سه متر در ۲.۴ متر ساخته شده است. لایه بیرونی یک صفحه نازک تیتانیوم است که شدیدا گرما را بازتاب می‌دهد. زیر آن نزدیک‌ترین لایه به بدنه سفینه یک لایه آلومینیومی شبیه شانه عسل است که با فویل‌های بیشتری عایق شده است.»

در کل این حفاظ ۳۸ سانتی‌متر ضخامت دارد و چند چشمی یا سوراخ دید زدن برای ابزارهای حسگر از راه دور سفینه در آن تعبیه شده است.

یک لایه سیاه فویل تیتانیوم را می‌پوشاند که از پودر پخته شده استخوان حیوان ساخته شده است.

ناسا می‌گوید، این پودر ذغال‌مانند «شبیه رنگدانه‌هایی است که هزاران سال پیش در نقاشی غارها مورد استفاده قرار گرفته‌اند.»

آنکه پاکروس، مدیر ظرفیت بار آژانس فضایی اروپا، در این باره می‌افزاید: «خنده‌دار است! چیزی که امروز تا این حد از نظر فن‌آوری پیشرفته است، در واقع خیلی قدیمی است.»

این روکش از فرسایش در مقابل تشعشع شدید فرابنفش خورشیدی جلوگیری می‌کند. اگرچه این پودر مقداری گرما جذب می‌کند، از نظر بازتاباندن این گرما به فضا فوق‌العاده عمل می‌کند.

یکی از اهداف اصلی این تیم این است که مشخص کنند چه چیزی عامل ایجاد باد خورشیدی است. باد خورشیدی عبارت است از جریان ذرات پرانرژی و پلاسمایی که از جو بیرونی خورشید خارج می‌شوند.

مدارگرد خورشیدی به دلیل نزدیکی به خورشید، برای اولین بار می‌تواند قبل از آن که سفر در فضا روی این ذرات تأثیر بگذارد، باد خورشیدی و ذرات پرانرژی را اندازه‌گیری کند. رسیدن این ذرات باردار به میدان مغناطیسی زمین در قطب‌های شمال و جنوب سیاره ماست که باعث ایجاد شفق قطبی می‌شود.

دانیل مولر، فیزیکدان خورشیدی در مرکز تحقیق و فناوری فضایی در آژانس فضایی اروپا در نوردیک هلند، که در این مأموریت نقش دانشمند پروژهش را دارد می‌گوید: «ما به تدریج از صفحه دایرةالبروج خارج می‌شویم، و این برای اولین بار امکان دیدن قطب‌های خورشید را به ما می‌دهد.»

او در گفت‌وگو با مجله طبیعت گفت: «ما معقتدیم این برای درک بهتر چرخه فعالیت مغناطیسی خورشید حیاتی است؛ چون در بازه زمانی ۱۱ سال، قطبیت مغناطیسی خورشید تغییر می‌کند و قطب شمال به قطب جنوب تبدیل می‌شود.»

این ماشین فضایی در مرکز ایرباس در شهر استیونج انگلستان ساخته شده است و به عنوان مهم‌ترین مأموریت فضایی بریتانیا در یک نسل قلمداد می‌شود.

مدارگرد خورشیدی روز یکشنبه ۹ فوریه ساعت ۲۳:۰۳ به وقت محلی در دماغه کاناورال در فلوریدا به فضا پرتاب شد.

© The Independent

بیشتر از زندگی