وزارت ارشاد جمهوری اسلامی در طرحی موسوم به «طوبی» افرادی را برای تحمیل حجاب اجباری به زنان در فضاهای عمومی آموزش می‌دهد.

ماموریت این طرح که از آن به عنوان «مکمل طرح نور نیروی انتظامی» نام برده می‌شود، افزایش جمعیت افرادی است که تحت عنوان «آمر به معروف» در مکان‌هایی مانند ایستگاه‌های مترو مستقر می‌شوند و به نام «تشکل‌های مردمی»، از بودجه عمومی ارتزاق می‌کنند.

نام طرح طوبی نخستین‌ بار اواسط اردیبهشت‌ که اجرای آن در خراسان رضوی آغاز شد، در کانون توجه عمومی قرار گرفت. با این حال، بررسی پیشینه آن نشان می‌دهد در سال ۱۴۰۲ که خیزش سراسری پس از کشته شدن مهسا امینی، حکومت را مستاصل کرده بود، تصویب شده است.

این طرح چند ماه پس از آغاز خیزش سراسری در وزارت ارشاد تصویب شد و پس از آن نیز تمام اداره‌کل‌های ارشاد در استان‌های مختلف ابلاغیه اجرای آن را دریافت کردند. منتها قرار بود که این طرح در مرحله نخست در استان خراسان رضوی اجرایی شود. جایی که تحت سیطره احمد علم‌الهدی، پدر همسر ابراهیم رئیسی و نماینده علی خامنه‌ای در مشهد، است.

اما اینک خبرها حاکی از آن است که اجرای طرح طوبی در دیگر استان‌های ایران نیز آغاز شده و نعیمه اسلاملو، مدیر موسسه‌ای به نام خیبر، به‌تازگی از ثبت‌نام دوره‌های آموزشی این طرح در کرج خبر داده است.

خلاصه ماجرا این است که وابستگان و حامیان حاکمیت در دوره‌های آموزشی طرح طوبی شرکت می‌کنند و پس از کسب آموزش‌های لازم، به نام «نیروهای مردمی» یا «تشکل‌های خودجوش» راهی خیابان‌ها می‌شوند تا برای زنان مخالف حجاب اجباری مزاحمت ایجاد کنند.

پیش‌تر مهتاب رضیئی، دبیر قرارگاه پایداری خانواده و فرهنگ عامه در شورای فرهنگ عمومی، به‌صراحت گفته بود که طوبی از جمله طرح‌های پشتیبان در حوزه امر به معروف و نهی از منکر است.

سخنان این مقام حکومتی علاوه بر اینکه نشان می‌دهد طرح طوبی با هدف کادرسازی برای اجرای طرح‌هایی مانند نور در دستور کار قرار گرفته است، از این نکته پرده برمی‌دارد که جمهوری اسلامی نیروی سرکوب برای اعمال حجاب اجباری کم دارد و بنابراین با اجرای طرح‌هایی مانند طوبی و تخصیص مشوق‌های مالی، مشغول جذب نیروهای سرکوبگر بیشتر است و سرمایه‌ هنگفتی از بودجه عمومی نیز به آن اختصاص داده تا آنجا که سعید امامی، دبیر شورای فرهنگ عمومی، آن‌ را «جامع‌ترین طرح مبلغ زیست عفیفانه» خوانده است.

محمد حسین‌زاده، مدیرکل ارشاد خراسان رضوی، درباره محتوای آموزشی طرح طوبی به روزنامه شرق گفت: «برای اجرای این طرح آنچه در قرآن، احادیث اهل بیت و معارف دینی در حوزه حجاب و عفاف آمده به علاوه آنچه در تاریخ و ادبیات کشورمان در مورد حجاب وجود دارد، به صورت محتواهای آموزشی طراحی و دسته‌بندی شده ‌است. این آموزه‌های در قالب کتاب به علاقه‌مندانی که می‌خواهند بدانند فلسفه این حکم الهی چیست و سابقه تاریخی و فرهنگی آن چگونه است، آموزش داده می‌شود.»

این مقام دولتی در مصاحبه‌اش اصرار کرد که آموزش‌ها در «ساختاری کاملا مردمی» و از طریق تشکل‌های مردمی به داوطلبان ارائه می‌شود اما از ارائه جزئیات درباره این «تشکل‌های مردمی» که در اجرای این طرح نقش دارند، خودداری کرد.

او مدعی شد که «صدها تشکل در استان خراسان رضوی از وزارت ارشاد و سازمان تبلیغات اسلامی بدون وابستگی به حاکمیت فعالیت می‌کنند و اداره ارشاد تنها بستر فعالیت آن‌ها را فراهم می‌کند».

تشکل‌های مردمی، نیروهای خودجوش، آمران به معروف، نیروهای مردمی و عناوین دیگری از این دست معولا شامل نیروهای «آتش‌به‌اختیار» حکومتی‌اند که به نام فعالیت داوطلبانه، از بودجه عمومی حقوق می‌گیرند.

سال گذشته وقتی ماجرای استخدام نیروهای حجاب‌بان در شهرداری تهران خبرساز شد و ماموران سیاه‌پوش در ایستگاه‌های مترو مستقر شدند، وزیر کشور و شهردار تهران ادعا کردند که این افراد نیروهای مردمی و خودجوش‌اند و در استخدام دولت و شهرداری نیستند. اما بعدا اسنادی از استخدام بیش از دو هزار و ۸۰۰ نیروی حجاب‌بان در مترو منتشر شد.

اکنون نیز مدیران وزارت ارشاد مدعی‌اند که آموزش‌دهندگان و آموزش‌گیرندگان طرح طوبی از این وزارتخانه بودجه نمی‌گیرند و ارشاد فقط برای برگزاری دوره‌های آموزشی، مکان در اختیار آنان می‌گذارد.

مدیرکل ارشاد خراسان رضوی نیز در گفت‌وگو با شرق همین ادعا را تکرار کرد. حال‌ آنکه «طرح جامع و مرجع وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی» با نام اختصاری «طوبی» مصوب و به تمام اداره‌های فرهنگ و ارشاد استان‌ها ابلاغ شده است؛ بنابراین ردیف بودجه مشخص و اختصاصی دارد.

مدیرکل ارشاد خراسان رضوی از پاسخ شفاف به این سوال که آیا شرکت‌کنندگان دوره‌های طوبی مجریان طرح نور می‌شوند، خودداری کرد و تنها گفت که هدف اجرای این طرح «ترویج فرهنگ ایرانی و اسلامی است که حجاب هم یکی از مصادیق آن است».

او مدعی شد که در مورد اینکه در پایان دوره طوبی به شرکت‌کنندگان مجوز «امر به معروف» داده می‌شود یا خیر اطلاعی ندارد اما این را می‌داند که حوزه فعالیت این طرح «تبلیغی و ترویجی» است.

بر اساس آنچه در نخستین همایش طرح سه‌مرحله‌ای طوبی مطرح شد، قرار است تا پایان این مرحله دست‌کم یک هزار و ۵۰۰ «مبلغ حجاب و زیست عفیفانه» در کل ایران آموزش داده شوند. مدرسان دوره‌های آموزشی این طرح مدیران موسسه‌ای به نام خیبرند که در وب‌سایتش از یک طرف ادعای «مردمی» بودن دارد و از سوی دیگر به‌صراحت می‌گوید که شماری دانشجو و بسیجی موسس آن بوده‌اند.

این موسسه واحد آموزش، پژوهش، تبلیغ، تولیدات هنری و رسانه‌ای و فضای مجازی دارد و مالک انتشارات تلاوت آرامش، موسسه مد و لباس نجیب بانوی پارسی، موسسه کودک و نوجوان قاصدک، مرکز آموزش‌های دینی خانواده حانیه و صندوق نذر فرهنگی کوثر بی‌انتها است.

مهم‌ترین بخش موسسه خیبر که کادرسازی برای اجرای طرح‌های عفاف و حجاب را بر عهده دارد، بخشی تحت عنوان «مجاهدان فاطمی» است.

برای اینکه کسی بتواند دوره‌های آموزشی این موسسه را طی کند، باید به وب‌سایتی تحت عنوان «دانشگاه تخصصی مجازی عفاف» مراجعه کند. مجاهدان فاطمی این به‌اصطلاح دانشگاه مجازی را «پادگان آموزشی و انبار مهمات رزمندگان افسران فرهنگی خط مقدم عفاف و حجاب» توصیف می‌کنند.

هم‌زمان با گسترش فعالیت‌های طرح طوبی به استان‌های مختلف ایران، پلیس راهور نیز را برای تحمیل حجاب اجباری در مسیرهای بین‌شهری خیز برداشته است. تیمور حسنی، رئیس پلیس راهور، روز سه‌شنبه شانزدهم مرداد، گفت: «مقوله طرح عفاف و حجاب به تمامی یگان‌ها و پلیس‌های تخصصی ابلاغ شده است و پلیس راهور هم در این زمینه مسئولیت دارد.»