تلسکوپ فضایی اقلیدس (Euclid) که برای کمک به کشف اسرار ماده تاریک، انرژی تاریک، سیاهچاله‌ها و روند تکامل کهکشان‌ها به فضا پرتاب شده، پنج تصویر خیره‌کننده به زمین ارسال کرده است.
در این تصاویر حیرت‌انگیز که تنها طی ۲۴ ساعت رصد ثبت شده‌اند، خوشه‌های کهکشانی عظیم، ابرهای گازی زیبا و نیز یکی از بزرگ‌ترین کهکشان‌های مارپیچی با جزئیاتی بی‌نظیر دیده می‌شوند.
از جمله تصاویر منتشرشده، تصویر کهکشان مارپیچی عظیم ان‌جی‌سی۶۷۴۴ است که در فاصله ۳۰ میلیون سال نوری از ما در گروه محلی، یعنی در گروهی شامل بیش از ۲۰ کهکشان از جمله کهکشان راه شیری واقع شده است. به گزارش لایوساینس، دانشمندان امیدوارند با بررسی این ناحیه از گیتی، چگونگی شکل‌گیری ستارگان در کهکشان‌ها را بهتر بشناسند و نقش ساختارهای مارپیچی را در خلال این فرایند مشخص کنند.
تصویر دیگری که منتشر شده، یک زایشگاه ستارگان به نام مسیه۷۸ است که در فاصله یک هزار و ۳۰۰ سال نوری از ما در صورت فلکی شکارچی قرار دارد. این تصویر ستارگانی را نشان می‌دهد که در میان رشته‌های پرجنب‌وجوشی از گاز و غبار تشکیل می‌شوند. این تصویر خیره‌کننده همچنین شامل بیش از ۳۰۰ هزار جرم جدید است که با دوربین فروسرخ تلسکوپ اقلیدس ثبت شده‌اند و در آن ستارگان نوزاد و سیاراتی سرکش و سرگردان مشاهده می‌شوند.
تصویر دیگر خوشه کهکشانی آبل۲۳۹۰ است. به عبارت دیگر، یک گروه غول‌پیکر متشکل از ۵۰ هزار کهکشان که داخل صورت فلکی اسب بالدار یا پگاسوس در فاصله ۲.۷ میلیارد سال نوری از ما واقع شده است. تلسکوپ فضایی اقلیدس با بررسی تابش نور پیرامون کهکشان‌های عظیمی از این دست قادر خواهد بود میزان و پراکندگی ماده تاریک در گیتی را کشف کند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
در تصویر دیگر، خوشه کهکشانی آبل۲۷۶۴ در فاصله یک میلیارد سال نوری از ما در صورت فلکی سیمرغ (ققنوس) دیده می‌شود که در آن صدها کهکشان در هاله‌ای از ماده تاریک دیده می‌شوند و برخی از آن کهکشان‌ها به شکل مارپیچی در حال گردش به دور یکدیگرند.
سازمان فضایی اروپا می‌گوید این تلسکوپ فضایی طی شش سال آینده با ثبت هزاران تصویر از این دست، قرار است یک‌سوم کل آسمان شب را فهرست‌بندی و از بیش از یک میلیارد کهکشان با عمر ۱۰ میلیارد سال تصویربرداری کند.
تلسکوپ فضایی ۱.۵ میلیارد یورویی اقلیدس ژوییه ۲۰۲۳ (تیر ۱۴۰۲) سوار بر راکت فالکون‌ــ۹ شرکت اسپیس‌اکس از ایستگاه فضایی کیپ کاناورال فلوریدا به فضا فرستاده شد.
در ابتدا قرار بود این تلسکوپ فضایی دو هزار و ۱۶۰ کیلوگرمی با ارتفاع حدود ۴.۵ متر و قطر حدود ۳.۵ متر، در قالب دو ماموریت جداگانه با نام‌های دون و اسپیس به فضا پرتاب شود اما این دو طرح در نهایت با هم ادغام شدند و سازمان فضایی اروپا در اکتبر ۲۰۱۱ طرح اکتشاف فضایی به نام اقلیدس (یوکلید) را تصویب کرد.
این تلسکوپ فضایی که به افتخار اقلیدس، ریاضی‌دان مشهور یونانی قرن سوم پیش از میلاد نام‌گذاری شده، مانند دو تلسکوپ فضایی گایا متعلق به سازمان فضایی اروپا و جیمز وب ناسا در نقطه لاگرانژی ۲ (L2) در فاصله ۱.۶ میلیون کیلومتری زمین مستقر شده است.
این تلسکوپ به دو ابزار رصدی مجهز است که یکی از آن‌ها دوربینی ۶۰۰ مگاپیکسلی است. آشکارساز فروسرخ تلسکوپ اقلیدس به ما امکان می‌دهد به درون ابرهای متراکم در گیتی نگاه کنیم تا دریابیم در پشت این توده‌های متراکم سحابی و غبار چه رخدادهایی در جریان است.
دانشمندان بر این باورند که در کنار ماده معمولی شکل‌دهنده گیتی که تنها پنج درصد از عالم ما را تشکیل می‌دهد، ماده تاریک در حدود ۲۷ درصد از کیهان را پر کرده و ۶۸ درصد باقی‌مانده گیتی نیز از یک ماهیت اسرارآمیز تشکیل شده است که انرژی تاریک نام دارد.
به گفته آن‌ها آشکارسازی امواج فروسرخ به کمک تلسکوپ فضایی اقلیدس می‌تواند درباره ماهیت ماده تاریک، انرژی تاریک، سیاهچاله‌ها و روند تکامل کهکشان‌ها اطلاعات بسیاری در اختیار ما بگذارد.
