داروی جدید می‌تواند درمان نهایی طاسی باشد؟

برخلاف درمان‌های موجود مثل ماینوکسیدیل و فیناستراید که فقط روند ریزش را کند می‌کنند، با مصرف پی‌پی‌۴۰۵ موهای جدید رشد می‌کنند

عکس تزیینی‌ــ مردی در آینه به موهایش نگاه می‌کند‌ــ Canva

پژوهشگران داروی جدیدی ساخته‌اند که با فعال‌سازی دوباره سلول‌های غیرفعال فولیکول‌ مو، رشد مو را بازمی‌گرداند. این روش با درمان‌های فعلی متفاوت است، زیرا به‌جای کند کردن روند ریزش مو، با افزایش دسترسی طبیعی بدن به لاکتات‌ــ که بر توانایی فولیکول‌ها برای رشد مو مستقیم اثر می‌گذارد‌ــ فولیکول‌های مو را دوباره فعال می‌کند.

به‌ گزارش منز‌هلت، آزمایش‌های ایمنی این دارو انجام شده است و مرحله بعدی، یعنی کارآزمایی اثربخشی آن، سال آینده آغاز خواهد شد.

به گفته هدر کریستوفک، زیست‌شیمی‌دان دانشگاه یو‌سی‌ال‌ای که آزمایشگاهش در تولید این مولکول نقش داشت، پی‌پی‌۴۰۵ (‌PP405‌)،‌ برخلاف درمان‌های موجود مثل ماینوکسیدیل و فیناستراید که فقط روند ریزش را کند می‌کنند، با بیدار کردن فولیکول‌های خفته، رشد موهای جدید را تحریک می‌کند و سازوکار آن کاملا متفاوت است.

نتیجه این مطالعه در نشریه زیست‌شناسی سلولی طبیعت (‌Nature Cell Biology‌) منتشر شده است.

فولیکول‌های مو به‌طور طبیعی همیشه بین دو حالت فعالیت و استراحت در حرکت‌اند. وقتی فعال‌اند، سلول‌های بنیادی فولیکول بیدار می‌شوند، فولیکول مو را بازسازی می‌کنند و مو شروع به رشد می‌کند، اما وقتی وارد استراحت می‌شوند، رشد مو متوقف می‌شود و در نهایت می‌ریزد.

این سلول‌های بنیادی گاه به‌ دلیل بیماری، استرس یا دلایل ژنتیکی ممکن است برای همیشه خاموش شوند و دیگر بیدار نشوند. اینجا بود که کریستوفک و همکارش ویلیام لاوری، برای بیدار کردن دوباره این سلول‌ها راهی پیدا کردند. آن‌ها فهمیدند وقتی سلول‌های بنیادی فولیکول فعال‌اند، سوخت‌وسازشان فرق دارد و در حالت فعال، مقدار لاکتات (یک مولکول کلیدی در تولید انرژی) در این سلول‌ها بیشتر است. پس این پرسش مطرح شد که اگر لاکتات بیشتری به سلول‌های خاموش برسد، آیا می‌توان دوباره آن‌ها را فعال کرد و باعث رشد مو شد؟

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

پژوهشگران برای آزمایش این ایده، سراغ موش‌ها رفتند. آن‌ها دیدند موش‌هایی که ژن تولید لاکتات در بدنشان خاموش شده بود، بر خلاف موش‌های عادی، حتی بعد از ۷۰ روز هم موهای تراشیده‌شان دوباره رشد نکرد، اما وقتی جلو ورود پیروات (ماده‌ای که می‌تواند به لاکتات تبدیل شود) به میتوکندری گرفته شد، مقدار لاکتات بالا رفت و موها خیلی سریع‌تر از حالت معمول رشد کردند. حتی وقتی به موش‌های سالم دارویی به نام یوکی‌ــ۵۰۹۹ (UK-5099) دادند که همین مسیر را مهار می‌کند، موهای آن‌ها هم زودتر از زمان طبیعی شروع به رشد کرد.

کریستوفک می‌گوید: «نتیجه واقعا شگفت‌انگیز بود. ما شاهد رشد مو در زمانی بودیم که اصولا نباید اتفاق می‌افتاد.»

بعد از این موفقیت، پژوهشگران با همکاری مایکل یونگ، شیمیدان دارویی، داروی جدیدی به نام پی‌پی ۴۰۵ طراحی کردند که نسخه بهینه‌شده یوکی‌ــ۵۰۹۹ بود و قوی‌تر عمل می‌کرد. مهم‌تر از همه فقط روی پوست سر اثر داشت و در خون پایدار نمی‌ماند. به همین دلیل خطر عوارض جانبی آن بسیار کمتر از داروهای رایج ریزش مو بود.

پی‌پی ۴۰۵ تاکنون طی دو آزمایش بالینی ایمنی روی انسان بررسی و بی‌خطر بودنش تایید شده است. گام بعدی، آزمایش میزان اثربخشی آن است که قرار است سال آینده انجام شود. با این حال، یک پرسش علمی هنوز بی‌پاسخ مانده است: لاکتات دقیقا چطور سلول‌های خفته را بیدار می‌کند؟

هنوز مشخص نیست این دارو چه زمان وارد بازار شود، اما کریستوفک امیدوار است این دارو حتی برای کسانی که به دلیل شیمی‌درمانی دچار ریزش مو می‌شوند، هم مفید واقع شود.

بیشتر از علوم