سازمان برنامه و بودجه زیر بار کسری بودجه نرفت

رسانه‌های حامی دولت: لایحه بودجه ۱۴۰۳ ترازترین لایحه بودجه ۱۰ سال اخیر است

ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری اسلامی ایران، در مجلس شورای اسلامی- هم‌میهن 

کسری بودجه دولت در لایحه بودجه ۱۴۰۳ به معضلی جدی میان دولت و مجلس تبدیل شده است. مجلس معتقد است دولت در این لایحه کسری بودجه هزار همتی (همت = هزار میلیارد تومان) دارد. دولت نیز اکنون به صحبت‌های نمایندگان مجلس و به‌ویژه اعضای کمیسیون تلفیق واکنش نشان داده است.

سازمان برنامه و بودجه در پاسخ به کمیسیون تلفیق اعلام کرد که دولت از بیش‌برآوردی یا کم‌برآوردی سقف منابع بودجه اجتناب کرده است. این سازمان همچنین لایحه بودجه پیش رو را «واقع‌گرایانه‌ترین بودجه در سال‌های اخیر از منظر پیش‌بینی منابع» دانست و گفت کسری بودجه در آن ادعایی بیش نیست.

سازمان برنامه و بودجه علاوه‌بر این، درمورد بودجه مربوط به تقویت بنیه دفاعی و هدفمندسازی یارانه‌ها مدعی شده است: «همواره بودجه تقویت بنیه دفاعی و هدفمندسازی یارانه‌ها به صورت فرابودجه‌ای دیده شده و در سقف منابع و مصارف بودجه عمومی منعکس نمی‌شده است، برای ایجاد قابلیت مقایسه بین بودجه سال‌های مختلف، در لایحه بودجه ۱۴۰۳ نیز به‌طور مشابه عمل شده است.»

حامیان دولت معتقدند که ترازترین بودجه ۱۰ سال اخیر به بهانه ناترازی رد شده است. ترازترین بودجه ۱۰ سال اخیر تیتری‌ است که ایرنا، خبرگزاری رسمی دولت، و برخی وب‌سایت‌های خبری حامی دولت از آن استفاده کرده‌اند. صابرین نیوز با انتقاد از مجلس شورای اسلامی که به مجلس انقلابی شهرت دارد و همواره مورد پشتیبانی حامیان نظام بوده، نوشته است: «مطابق با نظر مجلس محترم، بودجه ۱۴۰۳، ۴۰۰هزار میلیارد تومان کسری دارد. حال آنکه مقدار کسری تنها پس از ارائه مصارف بودجه است که مشخص می‌شود. درصورتی‌که سازمان برنامه‌وبودجه که خود طراح بودجه است، اعلام کرده که این بودجه کاملا تراز است.»

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

برای برخی حامیان دولت همین که دولت و سازمان‌هایش اعلام کرده‌اند این بودجه کاملا تراز است، کفایت می‌کند. از سوی دیگر، برخی کارشناسان با اشاره به تجربه‌های گذشته معتقدند که ناترازی انرژی یکی از جدی‌ترین مسائلی‌ است که دولت از آن چشم‌پوشی کرده است. در سال ۱۴۰۱، روزانه بیش از ۳۰۰ میلیون متر‌مکعب کسری گاز طبیعی در زمان اوج مصرف وجود داشته است. پیش‌بینی شده است روزانه حدود ۱۰ میلیون لیتر کمبود تولید بنزین در سال ۱۴۰۳ وجود داشته باشد. در حوزه برق نیز، در پیک روزانه ۱۲.۵ هزار مگاوات کسری برق در سال ۱۴۰۳ برآورد شده است.

دنیای اقتصاد نوشته است که با وجود این به نظر می‌رسد در لایحه بودجه ۱۴۰۳، روند معیوب گذشته در رابطه با یارانه‌های انرژی ادامه یافته و سیاستگذار درخصوص تشدید ناترازی این حوزه بی‌توجه بوده است.

رسانه‌های نزدیک به دولت نیز ناترازی را بهانه می‌دانند و معتقدند مجلس با این ایرادها به دنبال افزایش قیمت بنزین است. خبرگزاری تسنیم با اشاره به این موضوع نوشته است: «این احتمال وجود دارد که برخی نمایندگان مجلس به‌دنبال اعمال سیاست‌های قیمتی در موضوع ناترازی بنزین یا به‌زبان ساده‌تر افزایش قیمت سوخت در سال آتی باشند، این درحالی است که دولت به‌صراحت اعلام کرده در سال آتی به‌دنبال افزایش قیمت حامل‌های انرژی نیست، بر این اساس تاکید بر این رویکرد با توجه به مخالفت دولت در زمینه اجرایی نیز قابلیت خاصی ندارد.»

دولت همچنین مدعی‌ است که منابع پیش‌بینی شده برای مصارف بودجه ازجمله یارانه دارو و نان در سقف منابع هدفمندی در نظر گرفته شده و در بخش دوم لایحه بودجه به آن پرداخته خواهد شد. از سوی دیگر، دولت در مورد رشد حقوق کارکنان و بازنشستگان و متناسب‌سازی آن مدعی‌ است که اعتبارات لازم را در سقف منابع پیشنهادی لحاظ کرده که در بخش دوم لایحه بودجه (مربوط به مصارف بودجه)، ارائه خواهد کرد. اما آنچه از عملکرد بیرونی دولت دیده می‌شود، این است که دولت نمی‌تواند بار مالی متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان را در چهارچوب برنامه هفتم بپذیرد.

بحران‌های اقتصادی دولت یکی پس از دیگری در سال جاری تشدید شدند و با وجود شکست‌های دولت در ایجاد سالی یک میلیون شغل، ساخت سالی یک میلیون مسکن و وعده‌های گران نشدن اقلام ضروری و دارو، کماکان دولت رئیسی و حامیانش معتقدند مسیری که او در پیش گرفته است، در صدر بهترین عملکرد اقتصادی دولت‌ها جای دارد و لایحه بودجه ۱۴۰۳ بی‌نقض‌ترین لایحه سال‌های اخیر است.