چرا جمهوری اسلامی از تصمیم حماس برای حمله به اسرائیل اظهار بی‌اطلاعی می‌کند؟

اورشلیم پست در تحلیلی نوشت: ایران تلاش می‌کند از مسئولیت تصمیم‌ حماس برای حمله هفتم اکتبر فرار کند زیرا شاهد سقوط این گروه نیابتی‌ و به خطر افتادن آرمان فلسطین است

رسانه اورشلیم پست روز سه‌شنبه ۲۸ نوامبر (هفتم آذر) با انتشار یادداشتی به این موضوع پرداخت که چرا مقام‌های جمهوری اسلامی تاکید می‌کنند از حمله مرگبار روز هفتم اکتبر حماس به اسرائیل اطلاعی نداشته‌اند.

نویسنده این یادداشت تاکید می‌کند: «تهران ممکن است در داستان‌سازی برای جهان خوب عمل کند اما خوب می‌داند که نوبت به پاسخگویی خودش هم خواهد رسید. انتظار می‌رود که اسرائیل در دوران پس از غزه، تلاش کند ایران را (همراه با گروه‌های شبه‌نظامی نیابتی‌اش در لبنان، یمن و عراق) به‌ دلیل مسئولیت در حمایت و تامین مالی حماس پاسخگو کند.»

به نوشته اورشلیم‌پست،‌ تاکنون در مورد مسئولیت جمهوری اسلامی در تصمیم گروه حماس برای حمله علیه اسرائیل در روز هفتم اکتبر افشاگری‌های رسانه‌ای متعددی منتشر شده است. بر اساس یکی از گزارش‌های منتشرشده درباره محتوای دیدار علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، و اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی حماس، در هفته اول نوامبر در تهران، خبرگزاری رویترز نوشت که خامنه‌ای به هنیه اطلاع داده که ایران در درگیری‌ها دخالت نخواهد کرد زیرا حماس درباره تصمیم برای حمله به اسرائیل به این کشور اطلاعی نداده است.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

اگرچه رویترز نوشته بود که این اطلاعات را در گفت‌وگو با منابع آگاه به دست آورده است، مقام‌های ایران و حماس پس از انتشار این خبر،‌ آن را کلا تکذیب کردند. گروه حماس با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد که «این گزارش هیچ مبنایی ندارد و صحت مطالب مندرج در آن تکذیب می‌شود» اما جزئيات بیشتری درباره این گفت‌وگو ارائه نکرد.

برخی گزارش‌های رسانه‌ای نیز اشاره کردند که اگرچه سرزنش خالد مشعل، از رهبران حماس، متوجه حزب‌الله بود، ایران را نیز در برمی‌گرفت. خالد مشعل اواسط اکتبر گفته بود: «حزب‌الله اقدام‌هایی انجام داد اما ارزیابی من این است که این نبرد به چیزهای بیشتری نیاز دارد. آنچه رخ داد خوب است، اما کافی نیست.» او معتقد بود آنچه لازم است چیزی بیش از یک «سیل» است و اینکه تاریخ متعلق به «افراد ترسو و مردد» نیست.

افزون بر این‌ها، چندین منبع مهم رسانه‌ای آمریکایی نیز به نقل از مقام‌های ایران و حزب‌الله گزارش دادند که حمله حماس برای آن‌ها غافلگیرکننده بود و آن‌ها از این حمله هیچ اطلاع قبلی نداشتند.

همه این روایت‌ها هم‌زمان به نفع چندین طرف است که البته اولین آن‌ها ایران و حزب‌الله است که می‌خواهند بدون پرداخت هزینه راهبردی، به حضور رسانه‌ای و تبلیغاتی در صحنه مناقشه غزه بسنده کنند. آن‌ها به‌خوبی می‌دانند که جنگ کنونی ممکن است به نابودی توانایی‌های حماس منجر شود و در سایه چراغ سبز آمریکا و اروپا، رژیم ایران را در معرض حمله قوی اسرائیل قرار دهد.

دومین موردی که از چنین روایت‌هایی بهره می‌برد، دولت آمریکا است که نمی‌خواهد ایران را در قبال تصمیم حماس مسئول بداند؛ زیرا ارتباط تهران با حمله به اسرائیل به معنای بسته شدن پرونده احیای توافق هسته‌ای ایران یک بار برای همیشه است. علاوه بر این، دولت جو بایدن در معرض فشار جمهوری‌خواهان از داخل و همچنین اسرائیل برای انتقام‌جویی علیه ایران یا دست‌کم برخورد شدیدتر با آن است. آن‌ها همچنین انتظار دارند که ایالات متحده به اسرائیل چراغ سبز نشان دهد که برای جلوگیری از حمایتش از تروریسم و سازمان‌هایی که امنیت اسرائیل را تهدید می‌کنند، حمله‌ای تلافی‌جویانه انجام دهد.

نویسنده یادداشت اورشلیم پست در ادامه تحلیل می‌کند که با توجه به این موارد، به نظر می‌رسد آنچه در گزارش رویترز درباره بی‌اطلاعی جمهوری اسلامی از حمله حماس به اسرائیل منعکس شد، از سوی ایران عمدی بوده است. او تاکید می‌کند: «به یاد داریم که چند روز پس از حمله حماس به اسرائیل، غازی حمد، سخنگوی حماس، به بی‌بی‌سی گفت که افتخار می‌کند بگوید این جنبش برای اجرای عملیات از ایران پول دریافت کرده بود.»

به اعتقاد تحلیلگر اورشلیم پست، دست‌کم می‌توان گفت که تحریک و تشویق تهران و حزب‌الله در حمایت از حماس برای اجرای این حمله مطابق با انتظارات است. زمان این حمله به نفع ایران و در اوج مذاکرات برای عادی‌سازی روابط بین عربستان سعودی و اسرائیل بود؛ گفت‌وگوهایی که اکنون برای مدت نامعلومی به تعویق افتاده است.

نویسنده در پایان این یادداشت اشاره می‌کند: «اعتقاد من این است که ایران تلاش‌ می‌کند از مسئولیت مستقیم تصمیم حماس فرار کند زیرا ویرانی‌هایی را که در نوار غزه رخ داد، شاهد است و نگران فروپاشی آرمان فلسطین و گروه حماس است. ایران نمی‌خواست مسئولیت چنین تصمیم نادرستی را به عهده بگیرد و حماس را قربانی کرد. اکنون نیز در مقام انکار برآمده است، زیرا در صورت اثبات مسئولیت ایران در حملاتی که اسرائیل در معرض آن قرار گرفت، می‌تواند در معرض حملات نظامی شدید بعدی قرار گیرد.»