سه مرکز کلیدی غنی‌سازی هسته‌ای جمهوری اسلامی یعنی فردو، نطنز و اصفهان در تاریخ ۲۲ ژوئن برابر با اول تیر ۱۴۰۴، هدف حملات بمب‌افکن‌های بی‌ــ۲ ایالات متحده قرار گرفتند. هدف اصلی این حملات تاسیسات پیشرفته فردو بود که گمان می‌رود به منظور غنی‌سازی اورانیوم تا سطحی نزدیک به آنچه برای ساخت بمب هسته‌ای لازم است، استفاده می‌شد.
به گزارش اسکای‌نیوز، تصاویر ماهواره‌ای پس از حملات از برخورد دست‌کم شش بمب به این سایت خبر می‌دهند.
تاسیسات هسته‌ای فردو، که محل اصلی غنی‌سازی جمهوری اسلامی است، در اعماق کوه بنا شده است، بنابراین میزان دقیق خسارت وارده مشخص نیست‌ــ شاید حتی برای خود تهران هم روشن نباشد‌ــ چرا که به نظر می‌رسد این سایت پیش‌تر تخلیه شده باشد. با این حال بررسی محل دقیق اصابت‌ها و نوع بمب‌های به‌کاررفته سرنخ‌هایی به ما می‌دهند.
آمریکا از بمب‌های۱۳ تنی جی‌بی‌یو‌ــ۵۷ استفاده کرد که معمولا با عنوان «سنگرشکن» شناخته می‌شود. این‌ها تنها بمب‌هایی بودند که امکان نابودی تاسیسات فردو را داشتند و برای به‌کارگیری آن‌ها هم به هواپیماهای آمریکایی نیاز بود.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
بر اساس نقشه‌هایی که قدمت آن‌ها به پیش از سال ۲۰۰۴ بازمی‌گردد و ماموران اسرائیلی در سال ۲۰۱۸ از آرشیو هسته‌ای جمهوری اسلامی به دست آوردند، به نظر می‌رسد در این حملات، تونل‌های زیر سایت فردو هدف قرار گرفته‌اند.
این تونل‌ها با دسترسی به سطح زمین، به یک سالن به طول ۲۵۰ متر منتهی می‌شوند که تصور می‌شود محل قرارگیری سانتریفیوژهای غنی‌سازی اورانیوم و همچنین محل احتمالی دریچه‌های تهویه باشد. گمان می‌رود تهران پیش از اجرای حملات، اورانیوم غنی‌شده را از این تاسیسات منتقل کرده باشد، اما اگر دریچه‌های تهویه هدف قرار گرفته باشند، این امکان وجود دارد که بمب‌ها تا عمق بیشتری نفوذ کرده و مستقیما به سالن سانتریفیوژها اصابت کرده باشند.
با این حال، فردو تنها یکی از سه تاسیسات هسته‌ای بود که در حمله آمریکا هدف قرار گرفت و یکی از هفت مرکزی بود که از آغاز درگیری‌ها به آن‌ها حمله شد.
تاسیسات غنی‌سازی اورانیوم نطنز که حدود ۱۴۰ کیلومتری جنوب فردو قرار دارد، پیش از حمله آمریکا نیز بارها هدف حملات اسرائیل قرار گرفته بود.
حملات اسرائیل ساختمان‌های روی سطح زمین از جمله انبارهای اورانیوم غنی‌شده را هدف قرار داده بود. با این حال، پایش‌های پرتوزایی پس از حملات نشان داد که در آنجا مقدار کمی‌ــ اگر اصلا وجود داشت‌ــ مواد هسته‌ای باقی مانده بود. آمریکایی‌ها نیز بمب‌های سنگرشکن روی این تاسیسات انداختند و هزاران سانتریفیوژ غنی‌سازی را که در پناهگاه‌های زیرزمینی فعال بودند، هدف قرار دادند.
سایت مرکز تکنولوژی هسته‌ای اصفهان هم پیش از این آماج حملات اسرائیل قرار گرفته و چندین ساختمان آن ویران شده بود. موشک‌های کروز آمریکا هم بخش‌های دیگری از این مرکز از جمله کارخانه غنی‌سازی اورانیوم را هدف گرفتند.
دونالد ترامپ پس از این حمله در کاخ سفید، گفت که این تاسیسات به طور کامل نابود شده‌اند، اما کارشناسان معتقدند برای نابودی کامل این مراکز ممکن است اقدام‌های بیشتری لازم باشد.
دایا دولزیکووا، کارشناس اشاعه سلاح و امنیت هسته‌ای در اندیشکده دفاعی و امنیتی آریوسی (RUSI) بریتانیا می‌گوید: «برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی یک برنامه بسیار پیشرفته و قدیمی است. از طرفی دانش و توان فنی بالقوه در این کشور همچنان وجود دارد. بنابراین فکر نمی‌کنم در حال حاضر بتوانیم از نابودی کامل صحبت کنیم؛ دست‌کم نه از طریق ابزارهای نظامی.»
