خبرگزای فرانسه روز جمعه بیست‌وچهارم نوامبر (سوم آذر) در گزارشی به جنگ حماس و اسرائيل در غزه و تاثیر آن بر مدارای کشورهای غربی با وضعیت هسته‌ای جمهوری اسلامی برای پرهیز از بروز یک درگیری جدید در خاورمیانه پرداخت.

بنا بر گزارش این رسانه، دیپلمات‌ها می‌گویند که قدرت‌های غربی از ترس تشدید تنش‌ها در خاورمیانه، تمایلی به سختگیری بر تهران ندارند آن هم در شرایطی که جمهوری اسلامی ایران برنامه هسته‌ای‌اش را توسعه می‌دهد و همکاری با بازرسان سازمان ملل را کاهش داده است.

در این گزارش اشاره شده است که پس از حمله غافلگیرکننده حماس به اسرائيل در روز هفتم اکتبر و اقدام تلافی‌جویانه اسرائیل به غزه، نگرانی‌ها در مورد یک درگیری منطقه‌ای گسترش یافته است. در چنین شرایطی،‌ با آنکه در نشست این هفته شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، کشورهای ایالات متحده، فرانسه، آلمان و بریتانیا، همکاری نکردن تهران در ارتباط با برنامه هسته‌ای‌اش را محکوم کردند، از ارائه قطعنامه الزام‌آور علیه جمهوری اسلامی خودداری شد.

یک دیپلمات ارشد درباره بن‌بست فعلی در سرکوب هسته‌ای ایران توضیح داد: «تصویر پیش‌ رو بسیار تاریک است، اما واقعیت این است که در حال حاضر هیچ تمایلی برای برانگیختن واکنش جمهوری اسلامی در شرایط کنونی جنگ در خاورمیانه وجود ندارد.»

گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هفته گذشته نشان داد که ایران اکنون به اندازه کافی اورانیوم غنی‌شده تا ۶۰ درصد را برای ساخت بمب هسته‌ای در اختیار دارد.

بر اساس تازه‌ترین گزارش سه‌ماهه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مورد راستی‌آزمایی و نظارت بر اجرای تعهدهای هسته‌‌ای جمهوری اسلامی ایران، ذخیره اورانیوم غنی‌شده و ظرفیت سانتریفیوژهای جمهوری اسلامی برای تولید اورانیوم با درجه تسلیحاتی، برای ساخت شش بمب هسته‌ای در یک ماه، هشت بمب هسته‌ای در دو ماه، ۱۰ بمب هسته‌ای در سه ماه، ۱۱ بمب هسته‌ای در چهار ماه، و ۱۲ بمب هسته‌ای در پنج ماه کفایت می‌کند. این موضوع نشان‌دهنده افزایش توان فرار هسته‌ای جمهوری اسلامی در ماه سوم تا پنجم است که از ادامه افزایش ذخیره اورانیوم غنی‌شده ناشی می‌شود، اما ظرفیت سانتریفیوژها به‌نسبت ثابت باقی مانده است.

ایران بارها تمایل برای دستیابی به سلاح هسته‌ای را رد کرده اما از سوی دیگر، مجوز فعالیت چندین بازرس سازمان انرژی اتمی را به تعلیق درآورده است.  به گفته دیپلمات‌ها، هشت بازرس از کشورهای فرانسه و آلمان تحت تاثیر این اقدام تهران قرار گرفته‌اند.

رافائل گروسی، رئیس آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، روز چهارشنبه بار دیگر از این تصمیم جمهوری اسلامی انتقاد کرد و گفت که ممانعت ایران از حضور بازرسان مجرب آژانس، «ضربه بسیار جدی» به توانایی این نهاد برای نظارت بر برنامه هسته‌ای تهران وارد کرده است.

کلسی داون‌پورت از اندیشکده انجمن کنترل تسلیحات گفت که اگرچه بی‌میلی شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای اقدام جدی علیه ایران «قابل درک» است، اما باید توجه داشت که چنین موضوعی «هنجارهای منع اشاعه هسته‌ای را زیر پا می‌گذارد».

او هشدار داد که ناتوانی در پاسخگویی به پیشرفت برنامه هسته‌ای‌ ایران، پیام اشتباهی را به تهران ارسال خواهد کرد.

داون‌پورت با درخواست از دولت جو بایدن برای خروج از این بن‌بست گفت: «در تلاش برای جلوگیری از دامن زدن به تنش‌ها در منطقه، بی‌میلی قدرت‌های غربی برای مقابله با ایران، تهران را «جسورتر» از گذشته کرده است.»

از سوی دیگر، هلویز فایه، پژوهشگر موسسه فرانسوی روابط بین‌الملل، به حمایت ایران از حماس و حزب‌الله اشاره کرد و گفت: «با توجه به اینکه ما نمی‌دانیم تهران چقدر با این گروه‌ها مرتبط است، در شرایط کنونی جنگ اسرائیل، رهبران غربی تلاش می‌کنند تا حد امکان اقدام‌های احتیاطی را انجام ‌دهند.»

ایالات متحده پس از انتقادهای اخیر رافائل گروسی از همکاری نکردن تهران با آژانس، در بیانیه‌ای از جمهوری اسلامی ایران خواست که غنی‌سازی ۶۰ درصدی را کنار بگذارد و اعلام کرد: «هیچ‌کدام از کشورهای عضو پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای که سلاح هسته‌ای در اختیار ندارند، غنی‌سازی ۶۰ درصدی اورانیوم را انجام نمی‌دهند، زیرا که کاربرد صلح‌آمیز منطقی برای این موضوع وجود ندارد. ایران مدعی برخورد ناعادلانه است اما واقعیت این است که جمهوری اسلامی ایران همچنان به اقدام‌های خودسرانه ادامه می‌دهد.»

اتحادیه اروپا نیز در بیانیه‌ای در واکنش به سخنان اخیر مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اعلام کرد: «اتحادیه اروپا به‌عنوان یک اولویت امنیتی کلیدی به تلاش‌های دیپلماتیک و سیاسی خود برای اطمینان از دست نیافتن ایران به سلاح هسته‌ای ادامه می‌دهد. اتحادیه اروپا برای نیل به این مقصود همچنان به برجام متعهد می‌ماند. ما از اینکه جمهوری اسلامی ایران تصمیم‌ها و اقدام‌های لازم را برای بازگشت به تعهدات خود در چارچوب برجام اتخاذ نکرد، متاسفیم.»

این اتحادیه همچنین از همه کشورها خواست از اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت حمایت کنند و افزود: «اقدام‌های ایران هیچ توجیه غیرنظامی معتبری نداشته و خطرات اساسی در رابطه با گسترش تسلیحات هسته‌ای به همراه دارد و همچنین نگرانی‌های جدی را در مورد نیات جمهوری اسلامی ایران ایجاد می‌کند. گسترش ذخایر اورانیوم غنی‌شده تا ۶۰ درصد به این نگرانی‌ها می‌افزاید.»