در حالی که کمی بیشتر از یک سال تا انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا باقی مانده است، جو بایدن، رئیس‌جمهوری دموکرات، در تلاش برای کاهش تنش‌ها با جمهوری اسلامی ایران است. روزنامه تلگراف روز شنبه در گزارشی تحلیلی به انگیزه‌های کاخ سفید پرداخت. علنی شدن توافق تهران و واشنگتن که هدف از آن به نظر می‌رسد آزادی گروگان‌های آمریکایی در ایران از یک سو و دسترسی ایران به منابع مالی‌اش در کره جنوبی از سوی دیگر است بحث و گمانه‌های بسیاری را در مورد انگیزه‌های دولت بایدن و سیر تحولات آینده مطرح کرده است. اما تلگراف در این گزارش به جنبه‌ای دیگر نیز توجه می‌کند: نقش جمهوری اسلامی در جنگ اوکراین. به زعم این روزنامه، یکی از اهداف اصلی بایدن متقاعد کردن جمهوری اسلامی برای توقف ارسال پهپاد به روسیه است.

جیمز راتول، خبرنگار تلگراف در خاورمیانه که مستقر در اورشلیم است، می‌نویسد که آمریکا به دنبال «توافقی گسترده‌تر و غیررسمی» است که از جمله نتایج آن آرام کردن تنش‌ها بین ایران و اسرائيل در منطقه خواهد بود. این خبرنگار توافق بر سر دارایی‌های جمهوری اسلامی ایران در سئول و آزادی زندانیان را بخش‌های اولیه این توافق گسترده‌تر می‌داند.

راتول می‌افزاید که بایدن در ضمن به دنبال دریافت امتیاز از جمهوری ایلامی ایران در زمینه غنی‌سازی هسته‌ای است و به عنوان بخشی از «توافق موقت»‌ جلوی وضع تحریم‌های علیه جمهوری اسلامی را خواهد گرفت. روزنامه فایننشال تایمز چند روز پیش از مفاد «توافق نانوشته» بین تهران و واشنگتن خبر داده بود. راتول حالا می‌گوید که این توافق می‌تواند بنیانی باشد برای زنده کردن دوباره برجام.

کارشناسانی که با تلگراف صحبت کردند می‌گویند هدف بایدن بیش از هر چیز این است که نشان دهد او قادر به امتیاز گرفتن از جمهوری اسلامی است. اما هنوز معلوم نیست که این توافق‌های کوچک به پیشرفتی جدی در مسائل پیچیده و فوری مربوط به برنامه هسته‌ای ایران منجر شوند یا خیر.

صنم وکیل، مدیر برنامه خاورمیانه در اتاق فکر «چتم هاوسِ» لندن، گفت: «تلاش‌های محرمانه برای رسیدن به توافق هسته‌ای نیز ادامه دارند اما چنین چیزی به هیچ وجه مترادف با احیای برجام نخواهد بود.»

خبرنگار تلگراف یادآوری می‌کند که تنش‌زدایی از روابط ایران و‌ آمریکا در ضمن به آرامش در مرز شمال اسرائیل و لبنان منجر خواهد شد که اخیرا شاهد تنش‌هایی از طرف حزب‌الله لبنان بوده است. به گفته راتول، برخی کارشناسان در ضمن معتقدند که شش میلیارد دلار آزادشده در کره جنوبی می‌تواند برای کمک به حکومت بشار اسد در سوریه خرج شود که در حال حاضر «در آستانه فروپاشی اقتصادی است».

احتمال توافق موقت بین تهران و واشنگتن تا همین حالا از طرف بسیاری از بازیگران خارجی و داخلی محکوم شده است. بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائيل، تاکید کرد: «موضع اسرائیل معلوم است. هرگونه توافقی که زیرساخت‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران را از بین نبرد برنامه هسته‌ای را متوقف نخواهد کرد و تنها منابعی مالی در اختیار این حکومت قرار می‌دهد که خرج عناصر تروریستی مورد حمایت حکومت ایران می‌شود.»

اما دنی سیترینوویچ، کارشناس ایران در یک اتاق فکر امنیتی در اسرائیل، به تلگراف گفت که توافق‌های اخیر این نکته مثبت را نشان می‌دهد که ایران و آمریکا انگیزه درگیری در کوتاه‌مدت را ندارند. او گفت: «مشکل اما این‌جا است که این راه‌‌حل طولانی‌مدتی نیست… این بهترین گزینه بد موجود است — اما هنوز بد است.»

در میان مخالفان جمهوری اسلامی و جامعه ایرانیان آمریکا نیز این توافق مخالفان بسیاری دارد.

شاهزاده رضا پهلوی، از شاخص‌ترین چهره‌های مخالف حکومت ایران، روز جمعه در توئیتی به زبان انگلیسی مخالفت خود را با این توافق نشان داد و گفت: «متاسفانه میلیاردها دلاری که گفته می‌شود دولت بایدن قرار است به‌عنوان باج در ازای پنج گروگان در اختیار جمهوری اسلامی قرار دهد به کاهش مصائب هم‌وطنان من منجر نخواهد شد. این پول به تامین مالی فعالیت‌های مجرمانه جمهوری اسلامی منجر می‌شود و مثل باج‌های قبلی انگیزه بیشتری برای گروگان‌گیری و باج‌گیری در اختیار این حکومت قرار می‌دهد.» شاهزاده رضا پهلوی گفت اینکه این اتفاق در آستانه سالگرد قتل مهسا امینی و صدها ایرانی شجاع دیگر صورت می‌گیرد، بر توهین‌آمیز بودن آن می‌افزاید.