علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، صبح یکشنبه پانزدهم مرداد در دیدار با فرماندهان و کارکنان ناوگروه ۸۶ نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی و خانواده‌های آنان، حضور آن‌ها در مناطق دوردست را «امنیت‌ساز» تلقی کرد.

ایران مدعی است که ناوگروه ۸۶ نیروی دریایی ارتش با پیمودن بیش از ۶۵ هزار کیلومتر طی هشت ماه دریانوردی، ماموریت گردش ۳۶۰ درجه دور کره زمین را با موفقیت به پایان رساند. به گفته جمهوری اسلامی، در این ناوگروه، ۳۵۰ تن از اعضای نیروی دریایی ارتش کره زمین را دور زدند و از هفت دریا، هفت تنگه و چهار اقیانوس جهان عبور کردند.

به گزارش رسانه‌های داخلی، رهبر جمهوری اسلامی در دیدار روز یکشنبه خطاب به اعضای ناوگروه ۸۶ گفت: «حضور شما در مناطق دوردست،‌ در اقصی نقاط اقیانوس آرام، اقیانوس اطلس و... کمک به امنیت کشور بود. شما نشان دادید که دریا مال همه است و دریاهای آزاد متعلق به کسی نیست.»

او با بیان اینکه «ابرقدرت‌ها اگر بتوانند اقیانوس‌ها را هم به اسم خودشان سند می‌زنند»، آمریکا را به ویژه‌خواری متهم کرد و ادامه داد: «شما نشان دادید که دریای آزاد متعلق به همه است و اینکه می‌گویند ما اجازه نمی‌دهیم فلان کشتی‌ها از فلان تنگه‌ها عبور کند، غلط زیادی است؛ دریای آزاد مال همه است و همه باید بتوانند بروند و بیایند.»

علی خامنه‌ای همچنین گفت: «امروز آمریکایی‌ها به نفتکش‌ها تعرض می‌کنند، آن‌ها به باندهای قاچاق دریایی کمک می‌کنند و این تخلف بزرگ آن‌ها است که در منطقه‌ ما و در جاهای دیگر انجام می‌گیرد.»

رهبر جمهوری اسلامی در شرایطی بر لزوم تامین امنیت عبور در دریاها تاکید کرد که به گفته مقام‌های نظامی ایالات متحده، نظامیان حکومت ایران تنها در دو سال گذشته، دست‌کم پنج کشتی تجاری را در آب‌های منطقه توقیف کرده‌اند. علاوه بر توقیف کشتی‌های تجاری، حکومت ایران عامل مجموعه‌ای از حملات پهپادی سال‌های اخیر و انفجار مین‌های ضدکشتی در آب‌های منطقه معرفی شده است.

خبرگزاری رویترز روز شنبه پنجم اوت در گزارشی در این زمینه نوشت: «ایران نیروی دریایی‌اش را با موشک‌ها و پهپادها تقویت می‌کند.»

رویترز با استناد به گزارش‌های خبرگزاری‌های داخل ایران تاکید کرد که هم‌زمان با تصمیم ایالات متحده درباره افزایش نظارت بر عبور کشتی‌های تجاری از تنگه هرمز، جمهوری اسلامی نیروی دریایی سپاه را به پهپادها و موشک‌هایی با برد هزار کیلومتر مجهز کرده است.

ابوالفضل شکارچی، سخنگوی نیروهای مسلح ایران، با اشاره به حضور احتمالی گاردهای آمریکایی گفته بود که کشورهای منطقه خودشان قادرند امنیت خلیج فارس را تضمین کنند. او خطاب به ایالات متحده هشدار داد: «خلیج فارس، دریای عمان و اقیانوس هند چه ربطی به آمریکا دارند؟ کار شما در اینجا چیست؟»

واشنگتن در روزهای گذشته اعلام کرد که به دلیل توقیف کشتی‌های تجاری و آزارواذیت نیروهای ایران، ملوانان و تفنگداران دریایی مسلح به منطقه می‌فرستد.

با توجه به اینکه حدود یک‌پنجم نفت خام جهان از تنگه هرمز بین ایران و عمان عبور می‌کند، ایالات متحده ماه گذشته گفت که جت‌های جنگنده اف‌ــ‌۳۵ و اف‌ــ۱۶ بیشتر و یک کشتی جنگی به خاورمیانه اعزام خواهد کرد تا بر امنیت آبراه‌ها نظارت کند.

تهران معمولا مدعی می‌شود که کشتی‌های توقیف شده تخلفات کشتیرانی مرتکب شده‌‌اند اما کشورهای غربی این اقدام را نوعی باج‌خواهی جمهوری اسلامی می‌نامند تا از این طریق نفتکش‌های متخلف ایرانی را آزاد کند.

وزارت خزانه‌داری آمریکا اوایل نوامبر ۲۰۲۲، شبکه گسترده‌ای از شرکت‌ها، افراد و کشتی‌ها را که به مخفی‌سازی مبدا ایرانی محموله‌ها و صادرات آن‌ها به سراسر جهان متهم بودند، تحریم کرد. در پی این تحریم‌ها، نفتکش‌های بوئنو، بی لومینوسا، بلوفینز و بوشیانیکا در دفتر ثبت بین‌المللی ملیت کشتی جیبوتی به حالت تعلیق درآمدند و کشتی رین دراپ از دفتر ثبت دریایی جزایر کوک حذف شد.