جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا، اعلام کرد که عادیسازی روابط بین اسرائیل و عربستان سعودی نیاز به طی «راهی طولانی» دارد و قریبالوقوع نیست. او در گفتوگویی که یکشنبه، ۹ ژوئیه (۱۸ تیر)، از شبکه سیانان پخش شد، افزود که ریاض خواهان معاهده دفاعی با آمریکا و اجازه برقراری برنامه هستهای غیرنظامی است. بایدن در گفتوگو با فرید زکریا، مجری شهیر سیانان، گفت: «هنوز راهی طولانی تا رسیدن به چنین هدفی باقی مانده. در مورد خیلی چیزها هنوز باید صحبت کنیم.»
رئیس جمهوری تایید کرد که مقامهای آمریکا به مذاکره با همتایان سعودی خود برای یافتن راه عادیسازی روابط با اسرائیل مشغولاند. او گفت: «در منطقه در حال پیشرفتیم. این مسئله به خواستههایی بستگی دارد که سعودیها در ازای به رسمیت شناختن اسرائیل از ما دارند.»
بایدن یادآوری کرد که در آستانه سفر او به اسرائیل در تابستان گذشته، عربستان سعودی حریم هوایی خود را به روی پروازهایی که به اسرائیل میروند یا از این کشور میآیند، گشوده است. او گفت: «راستش را بخواهید، فکر نمیکنم آنها مشکل چندانی با اسرائیل داشته باشند. اما اینکه بتوانیم وسیلهای فراهم کنیم که آنها بتوانند به انرژی هستهای غیرنظامی برسند و ما ضامن امنیتشان باشیم — فکر کنم تا آنجا هنوز راه است.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
وزیر انرژی اسرائیل ماه گذشته میلادی اعلام کرد که تلآویو با برقراری برنامه هستهای غیرنظامی در عربستان سعودی در ازای عادیسازی روابط بین دو کشور، مخالف است. اسرائيل تاکید کرده است که انتظار دارد هرگونه توافق بین ریاض و واشنگتن که بر امنیت ملی اسرائيل تاثیر میگذارد، با مشارکت این کشور انجام شود. اسرائیل عضو «معاهده منع گسترش سلاحهای هستهای» نیست، اما از معدود کشورهای جهان است که به این سلاحها دسترسی دارد. این کشور با اشاره به مواردی مثل سوریه، عراق و لیبی، نگران است که رشد انرژی هستهای غیرنظامی در این کشورها پیشدرآمد تلاش برای رسیدن به بمب هستهای باشد. برنامههای هستهای دولتهای بعثی سوریه و عراق با حملههای اسرائیل نابود شدند، و برنامه لیبی در پی مذاکره غربیها با معمر قذافی.
عربستان سعودی بارها اعلام کرده است که فقط در صورتی اسرائیل را به رسمیت میشناسد که این کشور به اشغال سرزمینهای فلسطینی پایان دهد و امکان تشکیل دولت مستقل فلسطینی را فراهم کند. برخی ناظران میگویند که موضوع فلسطین، بهویژه برای ملک سلمان، پادشاه عربستان سعودی، حائز اهمیت است و پس از درگذشت او شاید اوضاع تغییر یابد. اما مقامهای سعودی تاکید دارند که این موضع ریاض است و منوط به شخص نیست. شاهزاده محمد بن سلمان، نخستوزیر و ولیعهد عربستان سعودی، چند ماه پیش گفته بود که موضوع فلسطین در صدر اولویتهای سیاست خارجی ریاض است.
اسرائیل در حال حاضر راستگراترین دولت تاریخ خود را به نخستوزیری بنیامین نتانیاهو دارد و حضور احزاب راست یهودی و ضدعرب در این دولت، باعث پیچیدهتر شدن روابط تلآویو با کشورهای عربی شده است. بایدن نیز در گفتوگو با زکریا، از دولت نتانیاهو به دلیل رفتارش در قبال فلسطینیها انتقاد کرد و آن را «یکی از افراطیترین دولتهایی» دانست که در طول عمر خود در سیاست دیده است. او همچنین به فقدان مشروعیت تشکیلات خودگردان فلسطین اشاره کرد که باعث رشد نیروهای افراطی شده است.
با وجود مشکلات موجود، ورود تیمی از بازیکنان بازیهای کامپیوتری اسرائیل به عربستان سعودی برای شرکت در «جام جهانی فوتبال کامپیوتری» در ریاض در روزهای اخیر، نشانهای مثبت تلقی شده است. الی کوهن، وزیر خارجه اسرائيل، یکشنبه، ۹ ژوئیه، با اشاره به این رویداد، به رادیو ارتش اسرائیل گفت: « تصمیم اجازه مشارکت به این هیئت را تحسین میکنیم. ما نهایتا میخواهیم به سطح روابط کامل با عربستان سعودی برسیم که به معنای همکاری در مسائل اقتصادی، اطلاعاتی، گردشگری، پروازها و غیره است. به نظرم این اتفاق دیرتر یا زودتر میافتد.»
فدراسیون فوتبال اسرائیل که تیم «فوتبال کامپیوتری» را به مسابقات ریاض فرستاده است، تاکید کرده که این رخداد مهم، بدون هیچگونه مذاکره یا توافق بین تلآویو و ریاض حاصل شده است.
بایدن در سخنان خود به تلاشها برای رسیدن به آتشبس دائم در یمن هم اشاره کرد. سالها است که عربستان سعودی درگیر جنگ داخلی یمن شده است که در یک سوی آن دولت رسمی این کشور، و در سوی دیگر آن نیز گروه شیعه حوثی قرار دارد که از حمایت گسترده مالی و سیاسی جمهوری اسلامی ایران برخوردار است.